Toespraak minister Brekelmans bij Airborne luchtlandingen en herdenking 2025

Op de Ginkelse Heide in Ede sprak de minister van Defensie bij de luchtlandingen van 81 jaar geleden. De toespraak is gedeeltelijk in het Engels.

Your Excellencies, Generals, Paratroopers, Ladies and Gentlemen – and above all, dear Veterans and family,

Thank you for making the effort to be here with us today, on this historic ground where young lives were tested beyond imagination. We are here not only to remember the events that took place in 1944, but to honour the people who demonstrated extreme courage – the paratroopers who jumped from the skies, the soldiers who fought on the ground, and the countless lives that were lost or changed forever.

Your presence brings history to life. It reminds us that freedom is never a given. It is won through bravery, defended with unwavering resolve, and entrusted to each generation as a sacred inheritance. Please allow me to speak partly in Dutch.

Dames en heren,

U ziet vandaag hoe onze militairen vanuit een vliegtuig springen en vanuit de lucht op de Ginkelse Heide neerdalen. Om dat als militair, in de voetsporen van de Britse, Amerikaanse en Poolse bevrijders te kunnen doen, is een indrukwekkende en eervolle ervaring. Wij kijken toe vanaf de grond en proberen ons voor te stellen hoe het toen moet zijn geweest.

Het weer was anders dan vandaag. De ochtend begon met mist en laaghangende bewolking; er vielen buien en er waaide een stevige westenwind. De regen en wolken bemoeilijkten de luchtsteun. De wind joeg de parachutisten uiteen. De bevoorrading uit de lucht landde soms ver bij de troepen vandaan.

En toch sprongen ze. Duizenden jonge mannen. Onder vijandelijk vuur. Voor de vrijheid van mensen die ze nog nooit hadden ontmoet.

One of those paratroopers was Corporal William Ronald Larder, a British veteran known to many of you. He survived the hell of Oosterbeek and managed to cross the Rhine in a sinking boat. Three years ago, he returned to the Netherlands for the first time. The words he spoke and the tears he shed at the graves of his comrades made a deep impression and reminded us there is a human being behind every uniform.

Mr Larder is no longer with us. The last surviving member of the 11th Parachute Battalion died on the 5th of April this year, at the age of 100 years old. Yesterday, he was laid to rest at Arnhem Oosterbeek War Cemetery. But his story lives on, here, with us.

Dames en heren,

Ik vertelde zojuist in het Engels over Korporaal William Ronald Larder. De laatste overlevende van het 11e Parachutisten Bataljon overleed op 5 april van dit jaar op 100-jarige leeftijd. Gisteren werd hij bijgezet op Airborne Begraafplaats Oosterbeek.

Het zijn deze verhalen van veteranen, die kleur geven aan de zwart-witbeelden van toen. Hun erfenis en hun offers vormen het fundament van onze vrije wereld. Anno 2025 nemen jongere generaties het stokje over. De plicht om te herinneren, en de verantwoordelijkheid om de vrede en vrijheid te bewaren, rusten op nieuwe schouders.

Dat de strijd voor vrede en vrijheid in Europa nog altijd niet voorbij is, bewijst de oorlog in Oekraïne. De Russische agressie dwingt ons opnieuw waakzaam te zijn en te zorgen dat we voorbereid zijn op donkere scenario’s, waaronder een oorlog op NAVO-grondgebied.

Gelukkig zijn ook in deze tijd veel mannen en vrouwen bereid te kiezen voor het hogere doel: het beschermen van de vrijheid en veiligheid van anderen. Ik wil daarom mijn grote dank uitspreken aan alle mannen en vrouwen die vandaag de dag uit de lucht neerdalen, en aan iedere militair die zijn werkzame leven in dienst stelt van onze vrijheid. Hun inzet en toewijding houden levend wat wij vandaag herdenken en koesteren.

Maar ik zeg u ook: Defensie kan het niet alleen. Alleen samen, met de steun van de hele samenleving, staan we sterk. In tijden van vrede is de vraag wat de krijgsmacht voor de samenleving kan doen, in tijden van oorlog is de vraag wat de samenleving voor de krijgsmacht kan doen. 

In September 1944, the liberators received help from courageous civilians, such as Charles Bernhard Labouchère, a Dutch resistance fighter. Labouchère had been transporting blood plasma from Amsterdam to hospitals in the Arnhem area when he stumbled upon a group of British paratroopers. In the morning of 18 September 1944, they asked him to act as a guide for a Canadian lieutenant, in order to bring supplies and ammunition to the troops pinned down at the Arnhem bridge. When Labouchère asked about their chances of success, he was told: ‘One percent, sir’.

He still went ahead with the plan. His first attempt to break through German lines failed: his jeep was destroyed, he suffered bruised ribs and a wounded leg. But he refused to give up; he saw it as a brief setback before his next attempt.

Dames en heren,

Meneer Labouchère, de verzetsheld waarover ik zojuist vertelde, was geen militair. Hij was een burger, gedreven door plichtsbesef. En juist dat plichtsbesef is wat vandaag van ons allemaal gevraagd wordt – de burgers van nu. U hoeft geen held te zijn, zoals Charles Bernhard Labouchère. U hoeft niet uw leven te riskeren. Maar u kunt wél meebouwen aan onze gezamenlijke weerbaarheid – door bewust na te denken, door uzelf voor te bereiden of met uw bedrijf of organisatie Defensie te helpen.

Oorlog en agressie zijn terug in Europa en het is aan ons om de vrede te verdedigen. Net als 81 jaar geleden komt het aan op eenheid en vastberadenheid. Alleen zo kunnen we de vrede en veiligheid doorgeven aan onze kinderen en kleinkinderen.

Dank u wel.

Thank you.