Ga direct naar inhoud

Regels over wegwerpplastic

Plastic zwerfafval neemt jaarlijks toe en is schadelijk voor het milieu. De overheid wil wegwerpplastics verminderen en meer plastic inzamelen en recyclen. Daarom gelden regels voor producten van wegwerpplastic. 

Wegwerpplastic is schadelijk voor het milieu

De hoeveelheid wegwerpplastic in het milieu neemt jaarlijks toe. Zo is de plasticsoep in zee een groot milieuprobleem. Plastic bevat vaak giftige stoffen en wordt niet in de natuur afgebroken, zoals bijvoorbeeld papier. Veel dieren eten per ongeluk de plastic resten, bijvoorbeeld zeeschildpadden, zeehonden, verschillende soorten vissen, schaaldieren en vogels. De dieren kunnen hier ziek van worden. Ook komen de plastic resten terug in de voedselketen.

Maatregelen plastic zwerfafval

De belangrijkste maatregelen om plastic zwerfafval te voorkomen, zijn:

  • Verbod op de verkoop van bepaalde plastic wegwerpproducten
    Het gaat om plastic bordjes, bestek, roerstaafjes, rietjes, wattenstaafjes en ballonstokjes. Het verbod geldt ook voor drank- en voedselverpakkingen van zogenoemd geëxpandeerd polystyreen (EPS). Dit is een soort piepschuim waar bijvoorbeeld drinkbekers en hamburgerbakjes van worden gemaakt. Dit materiaal is zo licht, dat het makkelijk wegwaait. Ook geldt het verbod voor producten van oxo-degradeerbaar plastic. Bijvoorbeeld tasjes en flesjes. Door deze plasticsoort komen microplastics in het milieu. Het verbod geldt sinds 3 juli 2021. Wattenstaafjes en rietjes die aan de norm voor medisch hulpmiddel voldoen, mogen nog wel worden verkocht.
  • Statiegeld van € 0,15 op kleine plastic flesjes tot 1 liter
    Ook moeten producenten minimaal 90% van alle plastic drinkflessen tot 3 liter inzamelen voor recycling. Deze regels gelden sinds 1 juli 2021. Op grotere flessen zit al langer statiegeld.
  • Logo verplicht op bepaalde plastic producten
    Op het logo staat dat er plastic in het product zit. En dat het product daardoor schadelijk is voor de natuur. Het gaat om vochtige doekjes, tampons en maandverband, tabaksproducten en drinkbekers die plastic bevatten. Dit logo is verplicht sinds 3 juli 2021.
  • Vissers moeten minimaal 23% van het afval van vistuig inzamelen
    Dit percentage wordt elk jaar hoger. Een kwart van het plastic in zee komt namelijk van vistuig. Deze regel geldt sinds 1 januari 2022. 

Maatregelen die vanaf 2023 en later ingaan:

  • Producenten van plastic producten die veel in het zwerfafval voorkomen, betalen de kosten voor het opruimen van (zwerf)afval
    Dit geldt onder andere voor verpakkingen, drinkbekers, lichte plastic tassen, vochtige doekjes, tabaksproducten (met filters) en ballonnen. Producenten moeten consumenten ook informatie geven over hoe zij  zwerfafval kunnen voorkomen. Deze regels gelden vanaf 1 januari 2023.
  • Doppen moeten vastzitten aan plastic flessen en drankverpakkingen
    Zo worden ze automatisch ingeleverd voor recycling en komen ze niet in het zwerfafval. Dit is vanaf 3 juli 2024 verplicht.
  • PET-flessen moeten vanaf 2025 voor minstens 25% uit gerecycled plastic bestaan
    In 2030 moet dit minstens 30% zijn. 
  • De overheid gaat consumenten meer informatie geven over herbruikbare alternatieven voor wegwerpplastic
    Consumenten kunnen op de website van Milieu Centraal al informatie vinden over hoe je zwerfafval voorkomt en hoe je plastic scheidt.

Meer informatie over wegwerpplastic voor bedrijven:

Europese SUP-richtlijn om wegwerpplastics te verminderen

De regels voor wegwerpplastic staan in het

De overheid neemt deze maatregelen over uit de Europese Single-use plastic richtijn (SUP-richtlijn). In deze richtlijn van de Europese Unie staan maatregelen om plastic afval in het milieu te verminderen. De richtlijn gaat over de 10 plastic producten die het meest worden gevonden op de Europese stranden. Plastic zwerfafval is een internationaal milieuprobleem.

Documenten