U bent de enige die kan beslissen of u zich laat vaccineren tegen corona. Daarom is het belangrijk dat uw informatie over de coronaprik klopt. Laat u goed informeren en gebruik daarvoor verschillende bronnen.
Denkt u na over uw keuze voor vaccinatie maar heeft u meer informatie nodig? In onze weblogs leest u achtergrondinformatie van experts in verschillende vakgebieden. Zij delen met u feiten, uitleg én hun ervaringsverhalen over de coronaprik.
U kunt ook de serie van tien korte video’s met professor Van Dongen bekijken. Hierin beantwoordt hij 10 vragen over bijvoorbeeld ons afweersysteem, waarom het coronavirus telkens verandert, het verschil tussen corona en griep en hoe we onze afweer op peil kunnen houden.
Feit of mening over coronavaccinatie?
Veel mensen halen informatie over de coronaprik van internet en sociale media. Informatie verspreidt zich razendsnel. Soms is er dan weinig tijd om te controleren of het klopt. Niet alles is waar. Soms gaat het om aannames en meningen die heel overtuigend klinken. Dat gebeurt ook bij het onderwerp coronavaccinatie.
Actuele vragen over coronaprik
Hieronder staat een aantal vragen over de coronaprik. En de uitleg van verschillende experts.
De vaccins zijn veilig, ondanks hun snelle ontwikkeling. De coronavaccins zijn in redelijk korte tijd ontwikkeld. Wereldwijd hebben veel onderzoekers zich samen ingezet om veilige coronavaccins te ontwikkelen. Zij hebben verschillende fasen van het onderzoek tegelijk uitgevoerd. Normaal doen ze dat na elkaar. Zo konden ze veel tijd winnen. Ook keken beoordelaars al tussendoor mee naar resultaten. Alle fasen van een normaal onderzoek zijn dus doorlopen wat het vaccin geen experiment maakt. Dit is juist zorgvuldig gedaan. De strenge veiligheidseisen aan vaccins zijn steeds blijven gelden. Ook na goedkeuring houdt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen de veiligheid en werkzaamheid van coronavaccins in de gaten.
De mRNA-moleculen in de vaccins dringen niet door in het deel van de cel waar ons DNA zit. En ze tasten ook geen DNA aan. De mRNA-vaccins van Pfizer en Moderna geven het lichaam informatie om een ongevaarlijk eiwit aan te maken dat het spike-eiwit heet. Er zitten ook spike-eiwitten aan de buitenkant van het virus dat corona veroorzaakt. Ons immuunsysteem herkent de lichaamsvreemde spike-eiwitten aan de buitenkant van het virus en maakt antistoffen aan om de virussen op te ruimen. Wanneer na vaccinatie de spike-eiwitten zijn gemaakt ruimt ons lichaam alle mRNA-moleculen weer op.
Vectorvaccins
Ook de vectorvaccins dringen niet door in het deel van de cel waar ons DNA zit en tasten geen DNA aan. De vectorvaccins van AstraZeneca en Janssen leveren net als mRNA-vaccins een ‘code’ af aan je cellen om een ongevaarlijk eiwit aan te maken dat het spike-eiwit heet. Virale vectorvaccins gebruiken een onschadelijk verkoudheidsvirus om de code in de cellen te krijgen. Tegen het spike-eiwit kan het lichaam vervolgens antistoffen aanmaken. Hierdoor kan het lichaam bij blootstelling aan het coronavirus snel reageren en het virus opruimen.
Nee, de coronavaccins hebben geen invloed op de vruchtbaarheid. U bent na vaccinatie niet minder vruchtbaar dan daarvoor. Het RIVM adviseert alle zwangere vrouwen om zich te laten vaccineren. Bij voorkeur met een mRNA-vaccin. Dit zijn de vaccins van BioNTech/Pfizer en Moderna.
Voor de coronavaccins gelden dezelfde strenge eisen als voor alle andere vaccins. Fabrikanten van coronavaccins moeten dezelfde stappen doorlopen om een vaccin te maken en goedgekeurd te krijgen. Zoals bij alle nieuwe vaccins zijn ook de Coronavaccins eerst op tienduizenden mensen getest. Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) en het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) beoordelen alle vaccins op:
werking;
kwaliteit;
veiligheid.
Het is dus bekend dat de coronavaccins veilig zijn en dat ze ons goed beschermen tegen het virus.
Hoe lang de vaccins mensen beschermen moet wel nog verder onderzocht worden. En net als bij andere vaccins en medicijnen zijn er altijd risico’s van bijwerkingen. Maar ernstige bijwerkingen na een vaccinatie komen zelden voor.
Nee, er is geen verband tussen vaccinatie en autisme. Tegenstanders van vaccinaties halen soms een artikel aan uit 1998 van de Engelse arts Andrew Wakefield. Daarin legde hij een verband tussen het mazelen-vaccin en autisme. Maar deze studie werd al snel teruggeroepen door fraude. Ook moest Andrew Wakefield zijn artsentitel opgeven. De conclusies uit dit artikel kloppen namelijk niet. Helaas blijft dit verhaal opduiken. De Nederlandse Vereniging voor Autisme neemt afstand van een zogenaamde relatie tussen autisme en vaccinaties.
Na uw coronavaccinatie kunt u zich een paar dagen niet lekker voelen. Ernstige bijwerkingen zijn gelukkig zeldzaam. In Nederland houdt Bijwerkingencentrum Lareb alle meldingen van bijwerkingen in de gaten.
Nee. Er zijn al veel verschillende onderzoeken gedaan maar tot nu toe is er niets gevonden dat ziek worden door het coronavirus ook maar een beetje kan voorkomen. Zoals de goedgekeurde vaccins dat wel kunnen.
"Ivermectine is een middel tegen parasieten bij vee. Soms wordt het voorgeschreven aan mensen, tegen parasieten zoals wormen en schurft. Grote grondige onderzoeken wereldwijd wezen uit dat ivermectine helemaal niets doet tegen het coronavirus."
Professor Frits Rosendaal is arts-epidemioloog en trombose-expert. Hij is als onderzoeker verbonden aan het LUMC en Universiteit Leiden. Hij vertelt meer over ivermectine in het interview: Waarom helpt ivermectine niet tegen corona?
Betrouwbare informatie herkennen
Iedereen mag zelf beslissen over coronavaccinatie. Dat kan alleen met betrouwbare informatie. Op nieuwssites, social media en forums staan veel berichten over de coronaprik. Sommige zijn te vertrouwen, andere berichten zijn niet goed onderbouwd of vallen onder nepnieuws. Een ander woord voor nepnieuws is desinformatie.
Het verschil met betrouwbare berichten is soms moeilijk te zien. Hoe weet u nu welke informatie u moet geloven of vertrouwen? Om te voorkomen dat desinformatie vat op u krijgt, is het goed om het op tijd te kunnen herkennen.
Desinformatie is misleidende en onjuiste informatie die mensen verspreiden om geld te verdienen. Of om uw mening te beïnvloeden:
met verdraaide of uit de context gehaalde feiten;
vol emotie en sensatie;
het maakt u boos, bang of gestrest.
Let op: Niet alles aan desinformatie is nep. Dat maakt het soms lastig om het van betrouwbare berichten te onderscheiden.
Desinformatie vindt u vooral op het internet. Bijvoorbeeld informatie die mensen als foto of video delen via sociale media of WhatsApp. Op forums en op websites. Maar ook via folders of een verhaal dat u via-via van iemand anders hoort.
Makers van desinformatie – ook wel nepnieuws genoemd - gaan slim te werk. Ze weten hun publiek op verschillende manieren te bespelen. Dat doen ze door gebruik te maken van nieuwsgierigheid, sensatiezucht en onzekerheid. Nepnieuws is er bijvoorbeeld heel goed in om aandacht te trekken. Als zo’n bericht u ook persoonlijk raakt, denkt u al snel dat het waar is.
In de video 'Waarom geloven we nepnieuws?' (Isdatechtzo.nl) legt Margriet Sitskoorn, hoogleraar Klinische Neuropsychologie, uit waarom het voor mensen zo moeilijk is om onderscheid te maken tussen echt nieuws en nepnieuws.
Om u goed te kunnen informeren, bijvoorbeeld over de coronaprik, is het handig als u weet hoe desinformatie eruitziet. Zo kunt u het snel herkennen. Dat doet u door uzelf de volgende vragen te stellen:
Van wie is het bericht?
Baseert hij of zij zich op feiten, meningen of aannames?
Maakt het bericht u kwaad of bang?
Als u de maker niet in andere media ziet (zoals televisie of de krant). En als de maker zich op meningen of aannames baseert. En als de maker u boos of bang maakt, dan hebt u misschien met nepnieuws te maken.
Werkt u in de zorg, het onderwijs of een andere publieke organisatie? Dan is de kans groot dat u met desinformatie te maken krijgt. Er is een handreiking om om te gaan met desinformatie in uw werk. Daarin staan handvatten om desinformatie te herkennen en om hierover in gesprek te gaan. De handreiking bundelt wetenschappelijke inzichten en is gebaseerd op ervaringen met desinformatie over coronavaccins.
Heeft u nog vragen of kunt u wel wat hulp gebruiken?
Heeft u na het lezen van deze pagina vragen over uw persoonlijke medische situatie? Bespreek dit dan met uw (huis)arts.