Grotere rol Rijk bij Collectie Nederland
De Rijksoverheid gaat een grotere en actievere rol spelen bij de ontwikkeling en het behoud van de Collectie Nederland. Staatssecretaris Uslu (Cultuur en Media) gaat er onder meer voor zorgen dat er betere ondersteuning komt voor particuliere eigenaren van kunstwerken en collecties. Zij kunnen straks terecht bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) voor bijvoorbeeld advies over collectiebeheer en -behoud en over fiscale regelingen. Ook wil de staatssecretaris het mogelijk maken om in uitzonderlijke gevallen onvervangbare en onmisbare kunstwerken voor Nederland te behouden.
De staatssecretaris volgt daarmee in grote lijnen de adviezen op van de Raad voor Cultuur en van adviescommissies onder leiding van Sybrand van Haersma Buma en Alexander Pechtold.
Staatssecretaris Uslu: ‘De Collectie Nederland bestaat niet alleen uit kunstwerken uit de collectie van het Rijk. Juist particuliere verzamelaars en liefhebbers leveren een enorme bijdrage. Zij durven soms veel vooruitstrevender te zijn in hun verzameling en in veel gevallen delen ze hun collectie graag met het brede publiek. Zij verdienen een actieve, ondersteunende overheid die hen bijstaat met raad en daad.”
Onvervangbaar en Onmisbaar
Er komt op den duur een aanpassing van het vergunningensysteem voor uitvoer van exceptionele kunstwerken. Voor objecten die voldoen aan bepaalde waarde- of ouderdomsdrempels moet een uitvoervergunning worden aangevraagd. Dat geldt nu al voor uitvoer uit de EU, maar zal dan ook gelden voor uitvoer uit Nederland. Een onafhankelijke commissie geeft advies of een werk onvervangbaar en onmisbaar is. In dat geval kunnen Nederlandse partijen, waaronder het Rijk, musea en particulieren, kijken of zij het willen en kunnen kopen. Is dat niet het geval, dan kan het alsnog in het buitenland worden verkocht.
Uslu: “Dankzij deze vergunningen kunnen we van tevoren bekijken of we iets zó waardevol vinden, dat we het voor de Collectie Nederland willen behouden. Ik verwacht niet dat dit voor grote aantallen werken zal gelden, want ik ben niet van plan om de kunstmarkt te verstoren. Het zal dan echt gaan om uitzonderlijke situaties, om heel bijzondere, unieke stukken.”
Adviescommissie
Er komt een onafhankelijke adviescommissie Onvervangbaar en Onmisbaar. Deze commissie buigt zich over de vraag of een kunstwerk of samenhangende collectie objecten onmisbaar en onvervangbaar is. Ook adviseert de commissie welke stukken moeten worden opgenomen in het reeds bestaande register beschermde cultuurgoederen.
Omdat een wijziging van de Erfgoedwet nodig is, zal het enkele jaren duren voordat alle maatregelen van kracht zijn.