Prognosecijfers leerlingendaling

Cijfers leerlingendaling verschillen per regio

Het aantal leerlingen daalt al jaren. De afgelopen 10 jaar is het aantal basisschoolleerlingen gedaald met 170.000 leerlingen. Gemiddeld krimpt het voortgezet onderwijs de komende 10 jaar met 12%, van 1.000.000 naar 870.000 leerlingen. In sommige regio’s loopt de krimp zelfs op tot meer dan 35%.

De leerlingendaling is ongelijk verdeeld over Nederland. Binnen provincies kunnen de verschillen groot zijn. In de stad kan er groei zijn, terwijl er 20 kilometer verder een flinke krimp is. Deze krimp is ook ongelijk verdeeld over de schoolsoorten. In het vmbo is de verwachte leerlingendaling het grootst: -22% tegenover -7 % in het havo en vwo.

In het onderwijs is er al jaren sprake van een daling. Sinds 2008 is het aantal basisschoolleerlingen gedaald met 170.000. Gemiddeld krimpt het voortgezet onderwijs tussen 2016 en 2031 met 12%, van 1.000.000 naar 870.000 leerlingen. In sommige regio’s loopt dit op tot meer dan 35%.

De leerlingendaling is ongelijk verdeeld. Binnen regio’s kunnen de verschillen groot zijn. In de stad kan sprake zijn van groei, terwijl er 20 km verder een forse krimp is. Deze krimp is ook ongelijk verdeeld over de schoolsoorten. In het vmbo is de verwachte leerlingendaling het grootst: -22% tegenover -7 % in het havo en vwo.

Prognosemodellen basisonderwijs

• Scenariomodel PO
  Basisprognoses per bestuur, school, gemeente en regio. Dit model biedt de mogelijkheid om zelf leerlingenprognoses en formatieramingen door te rekenen op basis van rekenmodel PEARL.
• Prognoses Planbureau voor de Leefomgeving
  De regionale bevolkings- en huishoudensprognose van het PBL/CBS geeft een toekomstbeeld van de ontwikkeling van de bevolking en het aantal huishoudens per gemeente. De prognose noemt ook de ontwikkeling van het aantal basisschoolleerlingen.
• Onderwijs in cijfers PO
  Overzicht van de ontwikkeling van het aantal 4- tot en met 11-jarigen voor de komende jaren. Gebaseerd op cijfers van het CBS en het rekenmodel PEARL.
• Scholen op de Kaart
  Deze site biedt de mogelijkheid om scholen te vergelijken. Zoals op het aantal leerlingen. 
• Verus onderwijsviewer
  De ontwikkeling  van basisgeneraties (alle kinderen van 4 tot en met 11 jaar en 30% van de 12-jarigen). Gebaseerd op gegevens van ABF Research en het CBS.

Prognosemodellen voorgezet onderwijs

• Scenariomodel VO
  Basisprognoses voor de jaren 2014-2020 per bestuur, school, gemeente en regio. Dit model biedt de mogelijkheid om zelf leerlingenprognoses en formatieramingen door te rekenen op basis van rekenmodel PEARL.
• Prognoses Planbureau voor de Leefomgeving
  De regionale bevolkings- en huishoudensprognose van het PBL/CBS geeft een toekomstbeeld van de ontwikkeling van de bevolking en het aantal huishoudens per gemeente.
• Onderwijs in cijfers VO
  Overzicht van de ontwikkeling van het aantal 12- tot en met 16-jarigen voor de komende jaren. Gebaseerd op cijfers van het CBS en het rekenmodel PEARL.
• Scholen op de Kaart
  Deze site biedt de mogelijkheid om scholen te vergelijken. Zoals op het aantal leerlingen. 
• Verus onderwijsviewer
  De ontwikkeling  van basisgeneraties (alle kinderen van 12 en 13 jaar gedeeld door 2). Gebaseerd op gegevens van ABF Research en het CBS.

Opbouw van berekeningen

De voorspellingen zijn allemaal gebaseerd op de bevolkings- en huishoudensprognoses voor Nederland. Het CBS maakt deze cijfers elke 2 jaar bekend. De belangrijkste variabelen voor deze voorspellingen zijn de verwachtingen rond geboorte, sterfte en migratie.

Voor de leerlingenprognoses wordt gebruik gemaakt van 2 modellen:

• het PEARL-model van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL);
• het PRIMOS-model van ABF.

Beide modellen splitsen de nationale prognose uit naar kleinere geografische gebieden. Het zijn beide zogenaamde bottom-up-modellen. De onderzoekers doen namelijk op regionaal niveau veronderstellingen en passen deze toe. De uitkomsten maken zij vervolgens samenhangend met de landelijke prognoses van het CBS. De uitkomsten van PEARL en PRIMOS verschillen vooral als men kijkt naar een lager geografisch niveau dan provincies.

Leerlingenprognoses zijn vooruitberekeningen en geven een beeld van de toekomst. Ze kunnen veranderen door allerlei oorzaken. Bijvoorbeeld door:

• de ontwikkeling van het leerlingenaantal op een school, als gevolg van wijziging van het onderwijskundig profiel of een scholenfusie;
• het veranderende keuzegedrag van ouders, waardoor een school meer of minder leerlingen kan verwelkomen dan de prognoses aangeven.

Lees meer over prognosecijfers in het voortgezet onderwijs.