Nanotechnologie slim en veilig gebruiken

Nanotechnologie wijzigt eigenschappen van materialen

Nanotechnologie maakt het mogelijk om materialen op een heel kleine schaal te maken, te veranderen of te gebruiken. Nanotechnologie gaat over deeltjes die kleiner zijn dan 100 nanometer. Dat is een 10.000e deel van een millimeter. 

Door nanotechnologie krijgen materialen en producten nieuwe eigenschappen. Ze worden bijvoorbeeld steviger of doorzichtiger. Of ze kunnen sneller warmte doorgeven. Dit is bijvoorbeeld handig voor batterijen, medicijnen, zonnepanelen en bouwmaterialen.

Nanotechnologie zit in verschillende producten

Nanotechnologie wordt in veel producten gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan:

• medische hulpmiddelen en medicijnen, om bijvoorbeeld geneesmiddelen precies op de juiste plek in het lichaam te krijgen;
• voedsel en verpakkingen, voor bijvoorbeeld betere en langere houdbaarheid;
• producten zoals elektronica, cosmetica en schoonmaakmiddelen;
• materialen voor de energietransitie, bijvoorbeeld sterkere batterijen en efficiëntere zonnepanelen.

RIVM onderzoekt duurzaamheid en veiligheid

Nanotechnologie biedt veel kansen, maar er zijn ook risico’s voor mensen en het milieu. Daarom onderzoekt het RIVM de risico’s van materialen gemaakt met nanotechnologie. Doordat nanodeeltjes zo klein zijn, kunnen ze bijvoorbeeld diep in de longen terechtkomen. Of schade toebrengen aan dieren of planten.

Daarover is nog niet alles bekend. Daarom wil het RIVM antwoord krijgen op vragen zoals:

• Hoe gedragen nanodeeltjes zich in producten, in het lichaam en in het milieu?
• Zijn met nanotechnologie bewerkte materialen veilig voor mensen die ermee werken of ze gebruiken?
• Welke wetten en regels zijn nodig om nanomaterialen veilig te gebruiken?

Het Kennis- en Informatiepunt Risico’s Nanotechnologie (KIR-nano) van het RIVM brengt alle wetenschappelijke kennis, regelgeving en maatschappelijke vragen samen. En adviseert de overheid, professionals en burgers over hoe ze veilig en duurzaam met nanoproducten om kunnen gaan.

Wetgeving en toezicht op producten gemaakt met nanotechnologie

Er zijn geen aparte wetten en regels voor materialen gemaakt met nanotechnologie. Daarom vallen nanomaterialen onder bestaande wetten en regels. Denk bijvoorbeeld aan wetten over chemische stoffen of productgroepen zoals voedsel en cosmetica. Bedrijven moeten altijd aantonen dat hun producten veilig zijn voordat ze op de markt komen.

Innovaties gaan vaak sneller dan wetgeving. Daarom controleert het RIVM of bestaande wetten voor veilig en duurzaam gebruik van nanotechnologie zorgen. En of overheid met nieuwe wetten en regels moet komen. Als dat zo is, adviseert het RIVM het kabinet of de Europese Commissie over hoe dat het beste kan.