Middelbaar beroepsonderwijs (mbo) voor vluchtelingen uit Oekraïne

Studeren in het mbo

Voor vluchtelingen uit Oekraïne die een mbo-opleiding willen volgen, geldt het volgende:

• Vluchtelingen uit Oekraïne onder de 18 mogen een mbo-opleiding volgen.
• Meerderjarigen (18 jaar en ouder) mogen alleen een mbo-opleiding volgen als ze in Nederland mogen verblijven. Vluchtelingen uit Oekraïne vallen op dit moment onder de Richtlijn tijdelijke bescherming. Dit betekent dat zij rechtmatig in Nederland verblijven.  

Lesgeld en vergoedingen  

• Vluchtelingen uit Oekraïne onder de 18 jaar betalen geen lesgeld.
• Als zij 18 jaar of ouder zijn, betalen ze wel lesgeld. In individuele gevallen kan het lesgeld kwijtgescholden worden als een student aantoonbaar niet in staat is om dit te betalen. Zij kunnen hiervoor een aanvraag indienen bij de Dienst uitvoering onderwijs (DUO).
• Net als reguliere asielzoekers die nog geen verblijfsstatus hebben gekregen, krijgen vluchtelingen uit Oekraïne geen studiekosten vergoed.

Instromen in het mbo en toelatingseisen

Om in te stromen in het mbo:

• is voor sommige mbo-opleidingen een bepaalde vooropleiding nodig. Dit geldt voor de basisberoepsopleiding (mbo-niveau 2), de vakopleiding (mbo-niveau 3) of middenkaderopleiding of specialistenopleiding (mbo-niveau 4). De mbo-instelling kan bij Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) een advies aanvragen over buitenlandse diploma’s. Als de Oekraïense vluchteling geen diploma heeft dat toelatingsrecht geeft tot een mbo-opleiding, kan de school een toelatingsonderzoek uitvoeren. Hoe een mbo een toelatingsonderzoek kan doen staat in de Handreiking intake toelating en plaatsing.
• is in de meeste gevallen voldoende beheersing van de Nederlandse taal nodig. De meeste mbo-opleidingen worden namelijk in het Nederlands gegeven. Er zijn slechts enkele tweetalige opleidingen (bijna allemaal Engels-Nederlands) in het mbo. Als een vluchteling de Nederlandse taal nog onvoldoende beheerst, is het mogelijk om in te stromen in internationale schakelklassen. Sommige mbo-instellingen bieden daarnaast entree-opleidingen specifiek voor anderstaligen aan.

Diplomawaardering eerder behaalde studies

Oekraïense vluchtelingen kunnen hun diploma laten waarderen:

• als dit nodig is voor instroom in het onderwijs. In dit geval kan de mbo-instelling bij Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) een advies aanvragen over buitenlandse diploma’s van de (aankomende) student. Voor het hoger onderwijs een advies aanvragen over buitenlandse diploma’s van de (aankomende) student kan bij Nuffic.
• om een gereglementeerd beroep uit te kunnen voeren. De Oekraïense vluchteling neemt contact op met de bevoegde autoriteit voor dat beroep. De bevoegde autoriteit geeft vervolgens aan welke procedure er gevolgd moet worden. In de EU-database met beroepen (informatie in het Engels) staat per beroep met welke organisatie zij contact op kunnen nemen. Filter in de linkerkolom onder Professions Regulated in Country op Netherlands.
• om een niet-gereglementeerd beroep uit te kunnen voeren. De Oekraïense vluchteling kan dan zelf zijn/haar/hun diploma laten waarderen via SBB voor het middelbaar beroepsonderwijs of bij Nuffic voor het hoger onderwijs.