Welke rol heb ik als nabestaande bij orgaandonatie en weefseldonatie?

In het Donorregister staan iemands persoonlijke wensen rondom orgaandonatie. U hoeft als nabestaande dus meestal niet te beslissen over orgaan- en weefseldonatie. In sommige gevallen kunt u bezwaar maken tegen de wens van de overledene.

Donatie alleen bij overlijden in ziekenhuis

Een arts in het ziekenhuis informeert u als nabestaande tijdens het donatiegesprek over de keuze van de overledene in het Donorregister. De arts gaat uit van de keuze van de overledene.

Als iemand thuis overlijdt, hoeft u als nabestaande niet over donatie na te denken. Orgaan- en weefseldonatie is alleen mogelijk als iemand overlijdt in het ziekenhuis.

Situaties waarin u als nabestaande beslist over orgaan- en weefseldonatie

In sommige gevallen beslissen echtgenoten, partners, familieleden of een andere aangewezen persoon over donatie. Dat gebeurt als de overledene:

in het Donorregister heeft doorgegeven dat de partner, familie of een andere persoon beslist na overlijden;
jonger is dan 12 jaar;
tussen de 12 en 18 jaar is en geen keuze heeft ingevuld;
nog niet in het Donorregister staat. Bijvoorbeeld omdat iemand net 18 jaar is of minder dan 3 jaar in Nederland woont;
in de 4 weken voor overlijden de keuze met een papieren formulier heeft aangepast. Die keuze staat dan nog niet in het Donorregister;
op het moment van het invullen van de keuze wilsonbekwaam was. Lees meer over wilsonbekwame mensen en het Donorregister.

Bezwaar maken tegen donatiewens van overledene

U kunt als nabestaande soms bezwaar maken tegen de keuze van de overledene rondom orgaan- en weefseldonatie.

Wilde de overledene geen donor worden? Dan kunt u dat niet veranderen.

Staat in het Donorregister de keuze ‘ja, ik wil donor worden’ of ‘geen bezwaar’? Dan is dat de keuze van uw dierbare. U kunt alleen in de volgende situaties bezwaar maken:

U weet zeker dat de overledene geen donor wilde worden. En u kunt dit aantonen aan de arts.
De overledene is jonger dan 16 jaar. Kinderen van 12 tot 16 jaar mogen een keuze invullen in het Donorregister. Als zij ‘ja’ invullen, kunt u toch besluiten om de donatie niet door te laten gaan.
U heeft zwaarwegende redenen om de donatie tegen te houden. Bijvoorbeeld omdat u ervan in zware psychische nood raakt.

Bespreken van donatiewensen

De keuze die iemand invult in het Donorregister wordt pas na overlijden in een ziekenhuis besproken. Die keuze kan voor nabestaanden onverwacht zijn. Wilt u dat voorkomen? Bespreek niet alleen uw eigen keuze maar ook die van uw naasten dan bij leven met elkaar.

Bekijk tips voor het voeren van een gesprek over de keuze rondom orgaan- en weefseldonatie.