Economische ontwikkelingen 2024
De Nederlandse economie blijkt weerbaar onder onrustige macro-economische omstandigheden. Het economische beeld is gemengd. Zo zijn er nog zorgen over de hoge prijzen van energie en in de supermarkt. De hypotheekrente stijgt, waardoor de huizenprijzen iets dalen. Dit heeft mogelijk invloed op het vertrouwen van consumenten. In de eerste twee kwartalen van 2023 was er economische krimp. Maar voor het geheel van 2023 en 2024 wordt economische groei verwacht.
Lees voor
Werkloosheid heel laag
De werkloosheid schommelt rond de 3,6%. Dit is in historisch perspectief zeer laag. De afgelopen 20 jaar was de werkloosheid gemiddeld 6%. Nooit eerder was de arbeidsparticipatie zo hoog als in het eerste kwartaal van 2023. Al bijna 2 jaar staan er meer vacatures uit dan dat er werkzoekenden zijn. Dat is sinds het begin van de meting, in 2003, niet eerder voorgekomen.
Ook al is de arbeidsparticipatie hoger dan ooit tevoren, toch hebben scholen, zorginstellingen en het bedrijfsleven moeite om het personeel te vinden dat nodig is. Het gevolg hiervan is dat lessen vaker uitvallen, zorg van mindere kwaliteit is en dat ondernemers hun kansen niet of minder kunnen benutten. Dat is een belemmering voor bedrijven om de groene en digitale transitie waar we voor staan door te maken.
Inflatie blijft hoog, maar piek is voorbij
Inflatie van het afgelopen jaar komt voort uit 3 internationale schokken. De eerste is de coronapandemie. Mensen bleven thuis en gaven minder geld uit. Winkels en fabrieken sloten of schortten hun productie op. De economie draaide als geheel op een lager pitje en de al lage inflatie daalde nog iets verder.
Het economisch herstel in de tweede helft van 2021 was krachtig. De consumptie veerde op. Tegelijkertijd liepen steunmaatregelen vanuit overheid nog door. De vraag naar goederen en diensten bleef sterk en de arbeidsmarkt krap. Consumenten gaven gespaard geld uit en het bedrijfsleven vulde voorraden aan.
De inval van Rusland in Oekraïne leidde tot een nieuwe schok voor de wereldeconomie. Met name door sterk oplopende energieprijzen. Door de regionale aard van gasmarkten, zijn de gevolgen van de gestegen gasprijzen het grootst in Europa. De inflatie in de eurozone daalt inmiddels weer. In Nederland blijft de afkoeling nog achter in vergelijking met andere landen. Al stemt de snelle raming over augustus (3,0% t.o.v. 4,6% in juli) positief. Maar de inflatie blijft naar verwachting dit jaar en komend jaar nog wel hoog.
Lonen reageren vertraagd op inflatie
De cao-lonen reageren met een vertraging op de sterk opgelopen inflatie. Hierdoor herstelt de reële loonontwikkeling in de loop van 2023 en 2024, na een historische daling in 2022. Hogere loongroei is bij de gestegen inflatie belangrijk voor de ondersteuning van de koopkracht. Het kabinet rekent mede door toenemende lonen op een koopkrachtgroei van 1,7% in 2024. Voor 2023 gaat het Centraal Planbureau (CPB) uit van een daling van 0,2% na een grotere daling van 2,7% in 2022.
