Nationale herdenkingen

Nederland kent 3 nationale herdenkingen. Dat zijn de Nationale dodenherdenking op 4 mei, de Nationale Herdenking 15 augustus 1945 en de Nationale Holocaust herdenking op de laatste zondag in januari.

Dodenherdenking: 4 mei

Tijdens de Nationale Herdenking herdenkt Nederland allen – burgers en militairen – die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord; zowel tijdens de Tweede Wereldoorlog en de koloniale oorlog in Indonesië, als in oorlogssituaties en bij vredesoperaties daarna.

In alle gemeenten in Nederland zijn herdenkingen bij een plaatselijk oorlogsmonument. In heel Nederland verloopt de nationale herdenking op de volgende manier:

  • Tussen 20:00 en 20:02 uur is iedereen 2 minuten stil.
  • De Nederlandse vlag (zonder wimpel) hangt halfstok van 18:00 uur tot zonsondergang. Vaak zijn er na 20:02 uur nog activiteiten, zoals kransen en bloemen leggen. 

Openbare gelegenheden en winkels horen rekening te houden met de dodenherdenking. Dat betekent:

  • Bij voorkeur geen feesten en dergelijke geven.
  • Liefst geen muziek en activiteiten tussen 19.45 en 20.15 uur. Voor bezoekers moet het in ieder geval mogelijk zijn tussen 20:00 en 20:02 uur 2 minuten stilte te houden.
  • Winkels sluiten om 19.00 uur. Dit staat in de Winkeltijdenwet. Maar een gemeente mag winkels toestemming geven om open te blijven.

Datum en tijd dodenherdenking

De nationale herdenking is altijd op 4 mei. Ook als deze dag een zondag is of samenvalt met een religieuze feestdag. De herdenking van 4 mei begint in Nederland om 18:00 uur en eindigt bij zonsondergang. Dit is ongeveer 21:10 uur.

2 minuten stilte dodenherdenking

De 2 minuten stilte zijn in Nederland van 20:00 tot 20:02 uur. In het Caribische deel van het Koninkrijk der Nederlanden is dit van 18:00 tot 18:02 uur.

Op andere plaatsen in de wereld zijn de 2 minuten stilte op een geschikt moment. Meestal is dit in de vroege avond van 4 mei. Andere plaatsen zijn bijvoorbeeld:

  • Nederlandse ambassades;
  • uitzendgebieden waar Nederlandse militairen werken;
  • de erevelden met graven van oorlogsslachtoffers.

Nationale Herdenking 15 augustus 1945

Op 15 augustus herdenkt Nederland de slachtoffers van de Japanse bezetting van het voormalig Nederlands-Indië en het einde van de Tweede Wereldoorlog in dat gebied. Op deze dag in 1945 kwam met de Japanse overgave (capitulatie) definitief een einde aan de Tweede Wereldoorlog voor Nederland.

De nationale herdenking vindt plaats bij het Indisch Monument in Den Haag. Op andere plaatsen in het land worden op dezelfde of een andere datum ook herdenkingen gehouden.

Herdenking slachtoffers Holocaust

Op de laatste zondag in januari is de herdenking van de slachtoffers van de Holocaust in Amsterdam.

Op 27 januari 1945 werd het vernietigingskamp Auschwitz bevrijd. In 2005 riep de toenmalig secretaris-generaal van de Verenigde Naties Kofi Annan de bevrijdingsdatum uit tot een dag van herdenking: The Holocaust Memorial Day.

Rondom deze dag worden in Nederland verschillende activiteiten georganiseerd.