Huidige situatie vaccinatiegraad zorgwekkend; minder vrijblijvendheid

Commissie kinderopvang en vaccinatie biedt advies aan

De Commissie kinderopvang en vaccinatie heeft haar adviesrapport aangeboden aan de staatssecretarissen Van Ark (SZW) en Blokhuis (VWS). Onder voorzitterschap van Roos Vermeij is onderzoek gedaan naar oplossingsrichtingen voor de zorgen van ouders over de veiligheid van kinderopvang in relatie tot de gedaalde vaccinatiegraad. Het advies is om vanuit scenario’s de problemen aan te pakken. De overheid is aan zet en zal ouders duidelijker moeten infomeren over de collectieve verantwoordelijkheid van vaccineren. Ouders die hun kinderen niet vaccineren worden uitgenodigd voor een gesprek. De commissie adviseert daarnaast om een ondergrens vast te stellen voor de landelijke vaccinatiegraad. In het scenario dat de vaccinatiegraad verder daalt en deze ondergrens wordt bereikt, moet deelname aan het rijksvaccinatieprogramma verplicht worden gesteld voor de kinderopvang.

Scenario’s

Passende maatregelen zijn afhankelijk van de hoogte van de vaccinatiegraad. Daarom introduceert de commissie drie relevante scenario’s (groen, oranje en rood) met daaraan gekoppelde handelingsopties die afhankelijk zijn van hoe hoog de landelijke vaccinatiegraad is. Gekozen is om hierbij te concentreren op mazelen en te richten op het risico op besmetting van kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar op de kinderopvang (kinderdagopvang en gastouderopvang).

Huidige situatie

In de huidige situatie gaat het om een gedaalde landelijke vaccinatiegraad. Uit het meest recente rapport van het RIVM blijkt dat de daling inmiddels is gestabiliseerd. De commissie vindt echter het huidige niveau van de vaccinatiegraad nog steeds zorgwekkend en omschrijft dit als het oranje scenario.

Handelingsopties

Uit onderzoek is gebleken dat ouders met vragen of zorgen nu nog onvoldoende worden voorzien in hun behoefte aan betrouwbare informatie. Ook hebben ze moeite met het vinden van antwoorden op hun vragen. Het is voor ouders niet altijd duidelijk hoe ze met een betrouwbare deskundige in gesprek kunnen komen. Hiervoor adviseert de commissie verschillende handelingsopties op het gebied van informatie en communicatie. Daarbij dient een normstellende overheid uit te dragen dat vaccineren en het bestrijden van infectieziekten een collectieve verantwoordelijkheid is. Dit rechtvaardigt dat ouders, minder vrijblijvend, mogen worden aangesproken op hun keuze om hun kind niet te laten vaccineren. Voorgesteld wordt om ouders die hun kind (nog) niet laten vaccineren uit te nodigen voor een gesprek met een deskundige zorgprofessional.

In het rode scenario is de landelijke vaccinatiegraad gedaald tot op of onder een door de overheid vastgestelde ondergrens. Op dat moment moet er een wettelijke plicht tot deelname aan het rijksvaccinatieprogramma als voorwaarde voor de kinderopvang komen.

Reactie SZW en VWS

Staatssecretarissen Van Ark (SZW) en Blokhuis (VWS) lieten bij de overhandiging weten dat zij het een doordacht rapport vinden met waardevolle aanbevelingen. De staatssecretarissen hebben hun waardering uitgesproken dat de commissie met duidelijke handelingsopties komt, afgestemd op de complexe situatie waarin vele dilemma’s spelen. Van Ark en Blokhuis hebben nogmaals aangegeven de zorgen van ouders en kinderopvangorganisaties serieus te nemen en hard aan de slag te gaan met de adviezen. Zij hebben toegezegd de beleidsreactie op het hele rapport zo spoedig mogelijk na de zomer naar de Tweede Kamer te sturen.