Ontwikkelen nieuw stembiljet

Onderzoek naar ander stembiljet

De overheid wil dat het stembiljet bij verkiezingen voor iedereen makkelijk te gebruiken is. Bijvoorbeeld voor: 

• kiezers met een visuele beperking die een hulpmiddel gebruiken, zoals een stemmal met audio-ondersteuning;
• kiezers die moeite hebben met lezen en het prettig vinden als er logo’s van de partijen op het stembiljet staan;
• stembureauleden die de stembiljetten moeten tellen.

Proef met nieuw stembiljet

In de gemeenten Alphen aan den Rijn, Boekel, Borne, Midden-Delfland en Tynaarlo hebben kiezers met een nieuw stembiljet gestemd tijdens de Tweede Kamerverkiezing op 29 oktober 2025. In 2024 is bij de Europees Parlementsverkiezing een eerste proef geweest met een nieuw stembiljet. In 2026 komt tijdens de gemeenteraadsverkiezingen ook een proef.

Hoe het nieuwe stembiljet eruitziet

Op de bovenste helft staan de logo’s en namen van de partijen. Op de onderste helft staan de nummers van de kandidaten. Er staan geen namen van kandidaten op het stembiljet. In het stemhokje ligt een lijst met kandidaten. Daarop staan de namen van de kandidaten per partij.

Hoe het nieuwe stembiljet werkt

De kiezer stemt door 2 vakjes rood te maken:

• 1 partij
• 1 kandidaat van die partij 

Het nieuwe stembiljet ziet er zo uit:

Resultaten na de eerste proef

De overheid heeft de eerste proef met het nieuwe stembiljet laten onderzoeken. Daaruit bleek dat:

• kiezers en stembureauleden het kleinere stembiljet fijn vonden;
• het tellen van de stemmen sneller en makkelijker ging;
• er meer ongeldige stemmen waren in de gemeenten waar kiezers stemden met het nieuwe stembiljet. 

Meer weten over het onderzoek na de eerste proef? Bekijk de samenvatting van het onderzoeksrapport (pdf, 540 kB). Of lees het hele rapport (pdf, 1,2 MB).

Onderzoek bij volgende proeven

Tijdens de Tweede Kamerverkiezing waren in een aantal stemlokalen onderzoekers actief. Zij vroegen kiezers en stembureauleden wat zij vonden van het nieuwe stembiljet. De resultaten van dit onderzoek zijn in januari 2026 bekend. 

Na deze proef weet het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) nog beter hoe kiezers het nieuwe stembiljet ervaren en hoe zij het best kunnen worden voorgelicht.

Blijkt uit het onderzoek dat er nog verbeteringen mogelijk zijn? Dan verwerkt het ministerie die voor de proef die gepland is voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2026. 

Wetswijziging nodig voor nieuw stembiljet

Als de overheid besluit om het nieuwe stembiljet landelijk te gebruiken, is een wijziging van de Kieswet nodig.

Meer informatie

Kijk voor meer informatie over het nieuwe stembiljet op Nieuwstembiljet.nl