Minister-president Schoof: Goedemiddag. Afgelopen woensdag heeft de Haagse rechtbank uitspraak gedaan in de zaak van Greenpeace tegen de Staat. Deze uitspraak is, zo kunnen we wel stellen, ingrijpend en heeft impact op tal van beleidsterreinen en sectoren. Industrie, landbouw, woningbouw, infrastructuur, maar ook bijvoorbeeld de energietransitie en defensie. Dit raakt, kortom, de hele samenleving. Daarom kijkt het kabinet hier met een brede blik naar. Gisteren hebben we de uitspraak direct besproken in de nieuwe ministeriële commissie in oprichting. Vandaag hebben we deze ministeriële commissie Economie en Natuurherstel formeel ingesteld en dinsdag komen we opnieuw bij elkaar. Met alle betrokken bewindspersonen brengen we nauwkeurig in kaart wat dit vonnis precies betekent. En ook wat de gevolgen zijn van het eerdere vonnis van de Raad van State over intern salderen. Wat vraagt dit van ons als overheid? Wat vraagt dit van al die sectoren? En vooral: hoe vinden we een goede balans tussen natuurherstel, uitvoerbaarheid van maatregelen en de draagkracht van onze economie en samenleving? We werken langs vier sporen. We kijken wat er juridisch mogelijk is in de vergunningverlening. We bezien wat er nodig is aan maatregelen voor meer stikstofreductie en natuurherstel. We analyseren wat de impact is van de ‘terugwerkende kracht’ die uitgaat van het Raad van State-vonnis. En we blijven in gesprek met de Europese Commissie over wat er op internationaal vlak mogelijk is. Een complex vraagstuk, omdat alle afwegingen die hierbij komen kijken als tandwielen op elkaar inwerken. Maar de urgentie is groot en wij zullen die afwegingen zo snel mogelijk maken om ons land draaiende te houden. Verder hebben we vandaag stilgestaan bij het rapport van de commissie-Van Dam over de hersteloperatie toeslagen, dat gisteren is gepresenteerd. De afhandeling van het toeslagendossier heeft grote prioriteit voor dit kabinet. Slachtoffers is groot onrecht aangedaan. Dat kunnen we niet ongedaan maken. Wel kunnen we hen zo goed mogelijk ondersteunen en de schades zo goed mogelijk compenseren. Dit rapport bevat daarvoor diverse aanbevelingen. Die gaat staatssecretaris Palmen zorgvuldig bekijken, zodat er tegen het voorjaarsreces een kabinetsreactie ligt en er concrete maatregelen kunnen volgen. Daarnaast heeft de MR ingestemd met een wetsvoorstel van minister Beljaarts, dat de rechtsbescherming tijdens aanbestedingen verbetert. Hiermee komen we tegemoet aan de zorgen van ondernemers, met name het midden-en klein bedrijf, dat hun rechtspositie onvoldoende stevig is bij aanbestedingsconflicten. Hoe beter dit soort aanbestedingstrajecten functioneren, hoe effectiever we als overheid zijn en hoe duidelijker het wordt voor ondernemers. Dat is ons doel. Tot slot een korte vooruitblik op de komende dagen. Die zullen voor mij in het teken staan van bezinning. Komende maandag, 27 januari, is het namelijk precies 80 jaar geleden dat concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau werd bevrijd. De Nederlandse delegatie bij die herdenking bestaat uit Koning Willem-Alexander, Koningin Máxima, Prinses Amalia, staatssecretaris Karremans en mijzelf. En zondag zijn staatssecretaris Karremans en ik ook bij de Nationale Holocaustherdenking in Amsterdam, waar we een krans leggen en ik een toespraak zal houden. Ter herinnering aan de verschrikkingen die onder de nazi’s hebben plaatsgevonden. Ter nagedachtenis aan allen die daar het slachtoffer van werden. En ter waakzaamheid, op waar intolerantie toe kan leiden.
