12 Sep september Ministerraad

Minister-president Schoof: Vandaag hebben we in de ministerraad teruggeblikt op het Kamerdebat over de oorlog in Oekraïne. En ik heb de Kamer een toelichting gegeven op de uitkomsten van de bijeenkomst van de Coalition of the Willing. In Parijs hebben we vorige week een belangrijke stap gezet door een militair plan vast te stellen in het kader van veiligheidsgaranties voor Oekraïne, in het geval er overeenstemming zou zijn over het staken van de vijandigheden. Hiermee neemt een brede groep Europese landen, in nauwe samenwerking met de VS, de verantwoordelijkheid om bij te dragen aan veiligheidsgaranties voor Oekraïne. Ook Nederland heeft een bereidwillige houding om een substantiële bijdrage te leveren, op het moment dat de vijandigheden staken. Maar er is nog géén besluit genomen over Nederlandse inzet; dat hangt af van de voorwaarden van een staakt-het-vuren en andere afspraken, waaronder een robuust mandaat. Gisteren hebben wij de Kamer laten weten dat we een besluit over onze bijdrage niet lichtvaardig nemen. Een Nederlandse inzet kan alleen een weloverwogen uitkomst zijn van een zorgvuldig proces, waarbij de Kamer nauw zal worden betrokken middels een zogenoemde artikel 100-brief. En dit alles doen we voor de veiligheid en vrijheid van Oekraïne, maar – ik heb het al vaker gezegd – dat doen we ook voor onze nationale veiligheid. Want dat de Russische agressie tegen Oekraïne een directe bedreiging vormt voor de Europese veiligheid, is deze week maar weer eens pijnlijk duidelijk geworden. Vandaag hebben we in de Nationale Veiligheidsraad gesproken over de inzet van Nederlandse F-35-gevechtsvliegtuigen die, onder NAVO-commando, afgelopen woensdagnacht Russische drones in het Poolse luchtruim uitschakelden. We staan voor de verdediging van het NAVO-grondgebied en het NAVO-luchtruim. Niet alleen in woorden, maar ook in daden. En de gebeurtenissen van deze week bevestigen ook eens te meer de noodzaak van onze steun aan Oekraïne en het belang van druk op Rusland, op dat ook Rusland naar de onderhandelingstafel gaat. Het was dan ook goed om te constateren dat deze steun ook in de Kamer nog altijd op een breed draagvlak kan rekenen.

En dan vervolg ik met de agenda van de ministerraad. Vandaag sturen we het wetsvoorstel voor een verplichte basisverzekering voor zelfstandigen voor advies naar de Raad van State. Driekwart van de zelfstandigen is momenteel niet verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid. Dit heeft veelal te maken met de kosten die hieraan zijn verbonden. Maar ook zijn er zelfstandigen die zich nu niet kunnen verzekeren, bijvoorbeeld vanwege hun medische conditie of leeftijd. Met de beoogde wet wil het kabinet ook deze zelfstandigen beschermen tegen de risico’s van arbeidsongeschiktheid. Dit vanuit de gedachte dat een ongeluk of ziekte helaas iedereen kan overkomen. En dat er in dat geval een gedegen en betaalbaar vangnet moet zijn voor iedereen.

De Nederlandse overheid is kwetsbaar als het gaat om digitale afhankelijkheid en overheidsorganisaties zijn nog onvoldoende voorbereid op acute en langdurige ICT uitval. Dat blijkt uit het rapport ‘Van kwetsbaar naar weerbaar’ van ABDTOPConsult dat we vandaag in de ministerraad hebben besproken. De geopolitieke ontwikkelingen maken deze risico’s bovendien alleen maar groter.  Duidelijk is dat we actie moeten ondernemen. Als we niets doen dan neemt de kans op ontwrichtende uitval van ICT toe. Uitval waar de hele samenleving door kan worden getroffen. Denk bijvoorbeeld aan diensten op het gebied van zorg, veiligheid, rechtspraak en inkomensvoorziening, die sterk afhankelijk zijn van externe ICT-leveranciers. We zijn als kabinet dan ook hard aan de slag met het vergroten van de digitale weerbaarheid en het moderniseren van de ICT aanbestedingsprocessen. We nemen hierbij de bevindingen van het rapport mee.

Tot slot. Volgende week wordt een bijzondere week, met op dinsdag Prinsjesdag. De mooie traditie van Prinsjesdag is wat mij betreft één van die momenten waarop we Nederland op zijn best zien. Een dag waarop de inhoud van de Troonrede en Miljoenennota centraal staan, maar altijd vergezeld van een feestelijk randje. Ik zie er dan ook naar uit en ik ga vervolgens graag over onze plannen in debat met de Tweede Kamer in de Algemene Politieke Beschouwingen op woensdag en donderdag. Tot zover.