Beveiligingsmaatregelen voor burgemeesters, gedeputeerden en waterschapsbestuurders uitgebreid

Burgemeesters, gedeputeerden en waterschapsbestuurders moeten hun ambt veilig kunnen uitoefenen zonder zich zorgen te maken om hun eigen veiligheid of dat van hun partner of gezin.

Daarom komt minister Hugo de Jonge (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) met aanvullende beveiligingsmaatregelen voor hun woningen. Vanaf 1 januari 2024 gaat de nieuwe Regeling Beveiligingsmaatregelen Decentrale Bestuurders in. Daarin is geregeld dat alle decentrale bestuurders een persoonlijk beveiligingsadvies kunnen krijgen op basis van individuele veiligheidsrisico’s. Zo kunnen beveiligingsmaatregelen op maat getroffen worden.

Steeds meer bestuurders hebben te maken met agressie, intimidatie en geweld. In 2021 maakten 77% van de burgemeesters en 67% van de wethouders een incident met agressie mee. Dat is een stijging van gemiddeld 20% ten opzichte van 2020. Dit gebeurt niet alleen bij het provincie- of gemeentehuis, maar komt ook voor bij de woningen van bijvoorbeeld burgemeesters. Dit heeft grote impact op bestuurders zelf, maar ook op hun partner en/of gezin.

Minister Hugo de Jonge: ‘Het is heftig om vanuit het ambt geconfronteerd te worden met vormen van agressie en geweld. Dit is onacceptabel en een directe aanval op onze democratische rechtstaat. Het kan niet zo zijn dat bestuurders twee keer nadenken over bepaalde beslissingen of deze helemaal niet meer durven nemen. Juist thuis moeten bestuurders zich veilig voelen.’

Beveiligingsadvies en passende maatregelen

Bestuurders krijgen met de nieuwe regeling een beveiligingsadvies op maat met de daarbij passende maatregelen. Denk bijvoorbeeld aan fysieke en elektronische maatregelen in en om het huis, zoals een vrijstaande brievenbus, een alarmsysteem, maar ook bewustwording rond online vindbaarheid en vervoer. Om in gezamenlijkheid de veiligheid van decentrale bestuurders te vergroten, is met gemeenten, provincies en waterschappen afgesproken dat zij de geadviseerde maatregelen altijd overnemen. Hierdoor wordt voorkomen dat de kosten voor benodigde beveiligingsmaatregelen onderdeel worden van politiek debat.

Jaarlijks € 2,5 miljoen beschikbaar

De regeling is van toepassing op bestuurders van provincies, gemeenten en waterschappen. Zij zijn in de nieuwe regeling verantwoordelijk voor de kosten van de beveiligingsmaatregelen. Ter ondersteuning stelt het ministerie van BZK een jaarlijks bedrag van € 2,5 miljoen beschikbaar. Dit bedrag wordt gelijkmatig over alle gemeenten en provincies verdeeld en dekt een groot deel van de kosten van de preventieve beveiligingsmaatregelen.

Het geld voor de preventieve woningbeveiligingsmaatregelen is onderdeel van de structurele middelen van 10 miljoen per jaar voor het weerbaarder maken van het openbaar bestuur vanuit de brede aanpak ondermijning. Met deze middelen zet BZK zich samen met het Netwerk Weerbaar Bestuur in voor de (online) veiligheid van decentrale politieke ambtsdragers en op het versterken van de weerbaarheid van de ambtelijke organisatie.