Betere publieke dienstverlening en digitale samenwerking tussen overheidsorganisaties in de Europese Unie door de Interoperable Europe Act

De Europese Raad heeft vandaag ingestemd met de Interoperable Europe Act. Deze Europese verordening heeft als doel om de samenwerking en digitale uitwisseling tussen overheidsorganisaties in de hele EU te verbeteren. Interoperabiliteit draagt bij aan het vertrouwen in de digitale wereld en is een belangrijke waarde in de ‘Werkagenda Waardengedreven Digitaliseren’. Zo zorgt de inzet van het kabinet op de Interoperable Europe Act dat burgers en bedrijven in de toekomst laagdrempeliger en sneller bediend kunnen worden bij het aanvragen van diensten. Denk daarbij aan het aanvragen van een uitkering, het registreren van een geboorte of het starten van een bedrijf, ongeacht in welk EU-land ze zich bevinden. 

De verordening doet dit onder andere door het stimuleren van het delen en hergebruiken van bestaande softwareoplossingen, het afspreken van standaarden en het delen van goede voorbeelden tussen lidstaten. Zo wordt voorkomen dat in elke EU-lidstaat het wiel opnieuw wordt uitgevonden. Door analyses te verplichten bij nieuwe wet- en regelgeving worden interoperabiliteitsproblemen eerder in het proces gevonden, voordat wetteksten definitief zijn. Het kabinet heeft zich in het wetgevingsproces vooral sterk gemaakt voor de praktische uitvoering van de verordening. 

Gebruik diensten in meerdere EU-landen

Op dit moment is het voor burgers en bedrijven vaak moeilijk om gebruik te maken van overheidsdiensten in andere EU-landen. Dit komt doordat de systemen en procedures van de verschillende lidstaten niet automatisch met elkaar kunnen communiceren. Dit leidt tot frustratie, vertraging en extra kosten. Een goed voorbeeld is een systeem dat geautomatiseerd een afschrift van een diploma deelt met een overheidsorganisatie in een ander land om aan te tonen dat iemand gediplomeerd is. Waar dat nu nog door een burger gedownload en vervolgens ingescand en doorgestuurd moet worden naar een andere overheidsorganisatie. Interoperabele grensoverschrijdende systemen zouden die informatie geautomatiseerd moeten kunnen uitwisselen.

Voordelen voor burgers en ondernemers

Vooral burgers en ondernemers die over de grenzen van hun eigen lidstaat wonen, werknemen en ondernemen zullen op den duur vooral gaan merken dat zij tijd gaan besparen.

Bijvoorbeeld omdat het niet meer nodig is om meerdere keren dezelfde informatie aan te leveren aan verschillende overheidsorganisaties uit verschillende landen. Los van een besparing in tijd en toename van gebruiksgemak is de verwachting dat betere interoperabiliteit tussen de overheidsorganisaties van EU-lidstaten, specifiek voor ondernemers, een besparing oplevert van tussen de €5,7 en €19,2 miljard per jaar.

Cruciaal voor vertrouwen

Digitale overheidsdiensten die goed samenwerken zijn cruciaal voor het vertrouwen van burgers in de overheid. Bovendien draagt het bij aan een sterke Europese Digitale Markt. Naast economische voordelen en efficiëntie, zorgt deze samenwerking ervoor dat de diensten beter aansluiten bij de verwachtingen van de gebruiker. Het kabinet blijft daarbij wel oog houden voor belangrijke waarborgen rondom transparantie, privacy en controleerbaarheid.

Europese Raad akkoord met verordening

De verordening zal naar verwachting eind maart 2024 van kracht worden waarna overheidsorganisaties in heel de Europese Unie aan de slag gaan met de uitvoering. Zij hebben hiervoor tot begin 2025.