Toespraak afscheid Henk van Essen korpschef en installatie van zijn opvolger Janny Knol

Toespraak van minister Yeşilgöz-Zegerius (JenV) bij het afscheid van Henk van Essen als korpschef en installatie van zijn opvolger Janny Knol. De toespraak vond plaats in Den Haag op 29 februari 2024.

Dames en heren,

Een paar minuten heb ik gekregen om Henk van Essen uit te luiden als de oude en Janny Knol in te leiden als de nieuwe korpschef.

Niet te doen! Om de vaart erin te houden, heb ik een strakke planning. Daar houden ze van bij de politie. Daarom begin ik met 3 redenen waarom we Henk van Essen heel erg gaan missen en daarna kom ik met 3 redenen waarom Janny Knol een geweldige opvolger is.

Dus Henk, daar gaan we. Waarom gaan wij jou missen? Allereerst omdat jij altijd de verbinding zocht. Wie naar jou kijkt, ziet eerst een groot postuur. Iedereen die jou beter leert kennen, ziet vooral een groot hart. Want jij brengt warmte. Jij verbindt.

Als de druk op jouw mensen hoog was - en dat gebeurt nogal eens bij de politie - zorgde jij voor rust en stabiliteit. Toen de politie werd neergezet als structureel racistisch en gewelddadig, raakte jou dat hard. Want jij stond met recht voor al die politievrouwen en -mannen die dag in dag uit onze samenleving veiliger maken.

Jij verloor nooit de kerntaak van de politie uit het oog: er zijn voor de mensen die dat nodig hebben. Je ging graag met ze in gesprek. Je had veel minder fiducie in praten met de media. Al lijk je op de valreep de smaak te pakken te hebben gekregen met afscheidsinterviews. Maar dat terzijde.

Ook bij alle maatschappelijke onvrede in de coronatijd, ging bij jou altijd praten voor prenten. Je stuurde jouw mensen niet de straat op om in de 1e plaats hun bonnenboekje te pakken, maar om de verbinding te zoeken. Dat er nog altijd zoveel vertrouwen is in de politie, danken we dan ook mede aan jou.

De 2e reden waarom we jou gaan missen, is jouw ratrace met criminele netwerken. Je hebt de georganiseerde criminaliteit zien verharden, met als dieptepunt de moorden op de broer van kroongetuige Nabil B., Derk Wiersum en Peter R. de Vries. Een mokerslag én tegelijkertijd een aanjager om criminele kopstukken op te pakken en hun organisaties te ontmantelen.

“Verzin een list”, zou jouw hooggeachte heer Bommel hebben gezegd. Een list kwam er, en niet zomaar eentje: de politie wist pgp-telefoons te kraken.

Een goudmijn aan informatie kwam los, maar dat betekende ook moeilijke capaciteitskeuzes. Maar Henk, het moet gezegd, met indrukwekkend resultaat.   

En dan mijn 3e reden waarom we jou gaan missen: je maakte je hard voor jonge mensen. Jij was ervan overtuigd dat veiligheid vergroten begint met preventie. Heer Bommel zou zeggen: ‘Hier ligt een mooie taak’.

Vooral voor de wijkagent, wat jou betreft. Een wijkagent die jongeren weet te bereiken, en samen met ouders, scholen en rolmodellen op het goede pad houdt. Ik weet dat je op dit vlak nog veel meer had willen bereiken, maar je hebt de wijkagent wel heel goed op de kaart gezet als spin in het web.

Henk, ik wil je heel hartelijk danken voor je warme hart en je harde werk. Bij jou viel dat samen. Je vindt het zelf de hoogste tijd om het stokje over te dragen. Je doet dat aan iemand die anders is dan jij, maar ook weer niet helemaal.

Dat brengt me bij Janny Knol en mijn 3 redenen waarom we blij mogen zijn dat we vandaag haar verwelkomen als korpschef van de Nationale Politie.

Nummer 1, Janny, je bent zo blauw als wat. Ik heb het natuurlijk over de kleur van je hart en dat is, net als dat van je voorganger, diep donkerblauw.

Je bent opgeklommen van onderop. Je kent het handwerk en het korps van binnenuit. Je bent een politievrouw in hart en nieren. Je weet waar je over praat en dat helpt om de goede keuzes te maken en die met verve te verdedigen.

Mijn 2e reden waarom we ontzettend blij met jou zijn, is dat je het boegbeeld bent van diversiteit. [rust] Want je komt uit Oost-Nederland.

Serieus, het werd tijd voor een korpschef van buiten de Randstad. Want het politiekorps is er voor het hele land, noord, zuid, west en oost. En jij bent voor iedereen in dat korps een voorbeeld. Door wie je bent en wat je doet.

Janny, dat brengt me bij mijn 3e reden: jij bent niet van pappen en nathouden. Je spreekt je duidelijk uit en je grijpt in, als dat nodig is.

Je hebt luid en duidelijk op tafel gelegd dat racisme bij de politie een structureel probleem is. Je greep nadrukkelijk in toen collega’s in Oost-Nederland over de schreef gingen en je liet zien dat er voor discriminatie en racisme geen plek is bij de Nationale Politie. Dat zegt veel over jouw moed.

Dames en heren,

Afscheid nemen is zwaar werk. Als gezegd gaan we Henk van Essen ontzettend missen. Maar wat een troost, dat er zo’n geweldige opvolger klaarstaat.

Henk, ik wens jou alle goeds en Janny, heel veel succes!