Toespraak minister Kajsa Ollongren de bijeenkomst Nationale Herdenking Capitulaties 1945, Wageningen
Geachte aanwezigen,
Gisteren herdachten we de verschrikkingen en de duisternis van de Tweede Wereldoorlog.
Vandaag vieren we onze vrijheid. Het licht dat werd veroverd op de duisternis. Dankzij de moed van militairen die opstonden en ver van huis hun leven waagden.
Militairen, zoals de nu 101-jarige Canadese oorlogsveteraan George Brewster…
… helemaal vanuit Canada naar Nederland gereisd om hier vandaag aanwezig te zijn.
De heer Brewster werd op jonge leeftijd jachtvlieger toen hij hoorde over het onrecht in Europa.
Samen met anderen viel hij vijandelijke treinen, vrachtwagens en schepen aan.
Om zo de weg vrij te maken voor andere helden op de grond.
En met hem de nu 98-jarige Britse oorlogsveteraan Geoff Roberts.
Die straks deelneemt aan het bevrijdingsdefilé.
De heer Roberts nam als parachutist in september 1944 deel aan de Operatie Market Garden.
Hij overleefde de operatie, maar werd later door SS’ers opgepakt en zat tot het einde van de oorlog in een werkkamp…
Deze twee helden…
These two heroes, Mr. Roberts and Mr. Brewster - along with the other war veterans seated right in front of me - stood up and freed us.
Because of people like them, we have known freedom for almost 80 years.
For that, they deserve our deepest gratitude.
Geachte aanwezigen,
Deze veteranen zijn de jongeren van toen die opstonden tegen onrecht en oorlog.
Ze zitten hier naast de jongeren van nu – gescheiden door bijna 80 jaar vrede, een heel mensenleven.
De missie van deze veteranen is volbracht en het is aan ons om hun erfenis veilig te stellen. Daarvoor is het van levensbelang dat hun voorbeeld voortleeft in ons en onze jongeren.
Ook wij zullen nu moeten opstaan.
Want opnieuw staan vrede en vrijheid onder druk.
Opnieuw pakken de donkere wolken van geweld en intolerantie zich samen boven de wereld. Ver weg, maar ook boven ons eigen land.
Geachte aanwezigen,
De Tweede Wereldoorlog heeft ons geleerd dat het negeren van dreigende signalen rampzalige gevolgen kan hebben.
Dat moment is nu.
Opnieuw is het oorlog op het Europese continent.
Opnieuw voeren onderdrukking en grootheidswaan het hoogste woord op het wereldtoneel.
De alarmbellen gaan af en daarom moeten we in actie komen.
Door samen met onze bondgenoten eensgezind een vuist te vormen voor de vrijheid van Oekraïne. De uitkomst van deze strijd bepaalt de toekomst van Europa en dus die van ons.
Dat doen we vanuit de NAVO – de sterkste alliantie ter wereld én de EU – het meest innovatieve internationale samenwerkingsproject dat ooit heeft bestaan.
Trans-Atlantisch en Europees.
Zwaard en schild tegen agressieve en regressieve machtspolitiek.
Zoals we internationaal de dreiging het hoofd bieden, zo moeten we ook binnen onze grenzen onze vrijheid, veiligheid en democratie verdedigen.
En laten we daarbij niet vergeten hoeveel we te beschermen hebben.
Vrijheid is meer dan de afwezigheid van oorlog.
Het gaat om rechtvaardigheid en zelfbeschikking.
Het beschermen van die waarden vraagt ook in Nederland om eensgezindheid en betrokkenheid. Van het bedrijfsleven, de overheid en de hele samenleving. De EU en de NAVO bewijzen het: solidariteit en samenwerking zijn onze sterkste verdediging.
Ook nu staan mensen op
Omdat zij zich niet willen overgeven aan de politiek van polarisatie en desinformatie.
Omdat zij onze democratie koesteren, waarbinnen meerdere meningen met elkaar kunnen leven.
Dagelijks zetten mensen zich actief in om het licht van onze vrijheid en democratie brandend te houden.
Bij Defensie doen zij dat als militair, tijdens het Dienjaar of als reservist.
Maar ook zonder uniform werken mensen aan de bescherming van onze vrijheid en onze manier van leven. Samen beschermen we wat ons dierbaar is in Nederland.
Vannacht werd hier het vuur van de vrijheid ontstoken. Het is dit vuur dat militairen bijna 80 jaar geleden deed opstaan voor de ander.
Gekluisterd aan verboden radio’s was alle hoop op hen gevestigd. En niet voor niets. Want na 5 donkere oorlogsjaren brachten zij het licht.
Militairen als George en Geoff, die opstonden en zo een verschil maakten … Voor ons.
Laten wij diezelfde de moed als leidraad nemen …
… en ons inspannen voor de bescherming van de vrijheid …
… en die door te geven aan toekomstige generaties.
Laten ook wij opstaan en het verschil maken.