Korte toespraak van vicepremier Fleur Agema bij de herdenking van Paus Franciscus in de Tweede Kamer
Mijnheer de voorzitter,
Het overlijden van Paus Franciscus heeft veel los gemaakt wereldwijd en ook in ons land. Het laat zien dat hij bij velen een snaar wist te raken met zijn universele boodschap van eenvoud en van zorgzame aandacht voor ieder mens.
Ook mensen die niet opgroeiden met de Katholieke kerk, voelden zich met hem verbonden, lazen we in vele reacties in de dagen na zijn overlijden. ‘Paus van het volk’ is een typering die vaak terugkwam. En dat was precies de rol die Paus Franciscus zocht voor zichzelf. Een rol dichtbij het leven van de gewone man en vrouw.
Dat begon al na zijn uitverkiezing in 2013 met het vriendelijke ‘buona sera’, waarmee hij de gelovigen op het Sint Pietersplein begroette bij zijn eerste optreden als paus en met die opvallende keuze voor de naam Franciscus. Een naam, uw voorzitter zei het al, die hij als eerste paus ooit koos en een verwijzing was naar de heilige Franciscus van Assisi die bekend stond om zijn eenvoud en zorg voor de armen.
Daarmee was hij vanaf het begin mens onder de mensen.
En dat is hij tot op het einde gebleven. Geen kerkvorst op een hoge troon, geen man van pracht en praal, maar een pastorale herder die de noden van mensen zag en benoemde en die consequent koos voor de zwakkeren.
Als paus heeft Franciscus zijn boodschap van soberheid en dienstbaarheid voorgeleefd. Tussen woord en daad zat bij hem geen streepje licht. Niet voor niets was één van zijn vaste uitdrukkingen dat een herder naar zijn schapen moet ruiken.
De voorbeelden van deze levensinstelling zijn na zijn overlijden in allerlei varianten voorbij gekomen. Van het eenvoudige appartement waarin hij woonde en zijn voorkeur voor de bus als vervoermiddel, tot zijn laatste wens om buiten het Vaticaan te worden begraven in zijn favoriete basiliek van Maria Maggiore in Rome.
Maar één van de mooiste verhalen in dit opzicht is toch wel hoe Franciscus, ook als paus, trouw supporter bleef van San Lorenzo uit Buenos Aires, de voetbalclub uit zijn jonge jaren. Ook dat is verbondenheid met het alledaagse leven. De grootste sportkrant van Italië, La Gazetta dello Sport, vatte dat heel mooi samen in deze alleszeggende kop: ‘Il campione di tutti’, oftewel: ‘De kampioen van ons allen’.
Mijnheer de voorzitter, met die mooie woorden herdenken Paus Franciscus met diep respect.
Dank u wel.