Staatssecretaris Uslu opent Nederlands paviljoen op Architectuur Biënnale 2023
De Nederlandse inzending voor de 18e Internationale Architectuurtentoonstelling in Venetië is geopend door staatssecretaris Gunay Uslu (Cultuur en Media). In de expositie Plumbing the System van architect Jan Jongert (Superuse Studios) en cartograaf Carlijn Kingma is het Rietveldpaviljoen een proeftuin geworden voor toekomstgericht, circulair ontwerp met een twist.
Staatssecretaris Gunay Uslu:
,,Architectuur kan helpen om de wereld te behouden en beter te maken. Bijvoorbeeld door met ontwerp in te spelen op de grote uitdagingen die voor ons liggen, zoals klimaatverandering. Een onderwerp dat ons allen raakt en in het bijzonder een plek als Venetië. Een stad die op het water drijft, maar er nu in dreigt te verdrinken. De proeftuin in het Nederlands paviljoen daagt mensen uit om mee te denken over hoe ontwerp een rol kan spelen bij de aanpak van dit soort problemen.''
Inspelend op het Biënnale-thema, Laboratory of the Future, dient het Nederlandse paviljoen dit jaar als een proeftuin voor mogelijkheden van een toekomstgerichte economie en circulair ontwerp, maar dan met een twist. Het doel is om te demonstreren hoe alternatieve systemen kunnen bijdragen aan een duurzamere toekomst op wereldwijde schaal. Jongerts poging om een systeem te bouwen om regenwater vast te houden – op het dak van het Rietveldpaviljoen zelf – moet inzicht bieden in de kansen en hindernissen daarbij.
In de serie tekeningen Het waterwerk van ons geld vertaalt Kingma (in samenwerking met onderzoekers Thomas Bollen en Martijn Jeroen van der Linden) ons complexe geldsysteem naar een ruimtelijke omgeving met water als metafoor. Ze illustreren zo de werking van ons financiële systeem en de diepgewortelde mechanismen die verandering zowel kunnen belemmeren als mogelijk maken. Plumbing the System is van mei tot november dit jaar te zien in het Nederlandse paviljoen.
Inzet van creativiteit bij complexe maatschappelijke transities
Nederland staat voor ingrijpende veranderingen zoals de energietransitie, krapte op de woningmarkt, verduurzaming en aanpassingen vanwege wateroverlast en droogte. Makers en instellingen in ontwerpdisciplines zoals architectuur, vormgeving en digitale cultuur kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de aanpak van deze maatschappelijke opgaven. Ontwerpers hebben de kennis en kunde in huis om met verbeeldingskracht de mogelijke toekomst te laten zien en alternatieven te tonen.
Om makers en instellingen te betrekken bij het oplossen van complexe maatschappelijke transities gaat staatssecretaris Uslu, zoals aangekondigd in de hoofdlijnenbrief cultuur, € 9 miljoen investeren in een driejarig programma. Op dit moment wordt dit programma door een team van ontwerpers en onderzoekers ontwikkeld in de pilot Ontwerpende Aanpak. Dit team organiseert daarvoor een serie dialoog- en ontwerpsessies en doet onderzoek naar andere programma’s in binnen- en buitenland. Ook worden er een aantal concepten getest in de praktijk. De bevindingen van de pilot worden verwerkt in een programmavoorstel en begin juli aangeboden aan de staatssecretaris.