Speech staatssecretaris Arno Rutte op de Dag Herdenken Geweldsslachtoffers

Toespraak door Arno Rutte (staatssecretaris van Justitie en Veiligheid) op de Dag Herdenken Geweldsslachtoffers.

Geachte aanwezigen,

Er was een aanslag gepleegd op mijn heelheid als wezen. Dat schrijft Wanda Beemsterboer over de moord op haar dochter Nadine in haar boek ‘Mam, ik bel je zo terug’.

Wat een aangrijpende formulering. Het benadrukt hoe verwoestend een gewelddadige dood is.

Nadine werd geboren in juli 1986. ‘Wonderful world’ van Sam Cooke was de zomerhit van dat jaar.

Maar Wanda Beemsterboer had een ongerust gevoel over de wereld, toen ze een paar regels schreef voor het geboortekaartje.

Wanda heeft toestemming gegeven om ze hier voor te lezen.

Stevig omklemd met beide armen,
zullen we jou beschermen en verwarmen.
In deze wereldwijd,

niet zo veilige tijd’.

Ze kwamen recht uit haar hart, alsof ze indertijd iets voorvoelde. Want hoe graag Wanda en haar man Jacques hun dochter ook wilden beschermen tegen onheil, toch ontglipte Nadine hen twintig jaar later. Vermoord door haar ex-vriend.

De wereld kan een grimmige, onveilige plek zijn. Niet overal en altijd. Maar soms wel, vaak onverwacht.
En als geweld toeslaat, dan is het menselijk leed onpeilbaar diep. Zoveel levens die dan in puin liggen.

Hoe moet je daarna de volgende dag tegemoet treden?
Hoe moet je jezelf dan weer oprapen?
Hoe kan je ooit weer je heelheid als wezen terugkrijgen?

Ik denk dat bijna alle ouders hun kind willen beschermen tegen de onveiligheid in de wereld. Ik geloof dat alle goedwillende mensen – en dat zijn de meesten – verantwoordelijkheid voelen voor het leven van de mensen om zich heen. Dat geldt ook voor mijzelf.

Als vader wil ik mijn eigen kinderen beschermen. En natuurlijk anderen die mij lief zijn. Ook als bestuurder wil ik mensen veiligheid kunnen bieden. Maar alle goede bedoelingen ten spijt, mislukt het soms in deze niet zo veilige wereld om anderen voldoende te beschermen. En dat doet pijn.

Ik kan mij intens verslagen voelen, omdat er toch, steeds weer, mensen door geweld om het leven komen.
Waardevolle mensen, goede mensen, lieve mensen. Mensen die er gewoon nog hadden moeten zijn.  

Vandaag herdenken we hen en we laten tegelijkertijd een diep gevoeld protest horen tegen geweld, dat altijd zinloos is.
Het lost niets op. Of het nou gaat om femicide of elke andere vorm van agressie en haat, het maakt altijd veel van waarde kapot.

Mijn hart gaat uit naar u, de nabestaanden. Het moet welhaast onverdraaglijk zijn om een naaste, een geliefde, kind, ouder, partner, broer of zus op zo’n manier kwijt te raken. Ik zie zowel met medeleven als met respect hoe u die last met zich meedraagt.

Ik sta hier met bescheidenheid, omdat ik besef dat ik me niet werkelijk kan voorstellen hoe dat is.
Alleen u, die het hebt meegemaakt, weet hoe diep het verdriet kan zijn om een geliefd persoon die door geweld om het leven kwam.

Maar weet wel dat ik als bestuurder heel graag wil bijdragen aan een iets veiligere wereld. En dat ik, als dat mogelijk is, uw last iets zou willen verlichten.  

Dan gaat het bijvoorbeeld om blijvende alertheid voor zorgvuldige slachtofferzorg, voor cold cases of voor signalen van huiselijk geweld. Bij het maken en uitvoeren van beleid gaat het er in de eerste plaats om dat we blijven luisteren. Luisteren naar uw ervaringen en uw behoeftes.

Ook dit zeg ik met bescheidenheid, omdat ik begrijp dat niemand uw verdriet kan wegnemen.
Maar weet dat u niet alleen staat. Ik ben ervan overtuigd dat nieuwe bestuurders na mij op het ministerie van Justitie en Veiligheid deze lijn zullen voortzetten.

Dit is de tweede keer dat ik bij de Dag Herdenken Geweldsslachtoffers ben.
De vorige keer in mijn rol als Tweede Kamerlid. En net als de vorige keer treft het me hoe zorgzaam u hier voor elkaar bent.
Hoe u elkaar ziet, elkaar opvangt en elkaar koestert.
Hier weet u zich gekend, hier leest u in de ogen van de ander dat die het begrijpt.
Heel misschien voelt u juist hier vandaag, al is het maar even, de heelheid van uw wezen weer.

Dat wens ik u van harte toe. Dat u aan het einde van deze weemoedige dag naar huis gaat met warmte en troost in uw hart en de wetenschap dat er een plek op de wereld is waar het veilig is.

Dank u wel.