Draagmoederschap in het buitenland

Wensouders gaan soms naar het buitenland om via een draagmoeder een kind te krijgen. Dit kan zorgen voor vervelende gevolgen voor de draagmoeder, voor het kind en de wensouders.

Gebruik anonieme donoren onwenselijk

Onder meer in India en enkele staten in de VS is commercieel draagmoederschap toegestaan. Ook mag men daar soms anoniem eicellen en zaadcellen doneren. Nederlandse wensouders gaan daarom weleens naar het buitenland om via een draagmoeder een kind te krijgen.

De Rijksoverheid vindt het gebruik van een anonieme donor onwenselijk. Want voor zover mogelijk heeft elk kind het recht de ouders te kennen. Dat staat in het Verdrag inzake de rechten van het Kind (artikel 7).

Mogelijke uitbuiting van draagmoeders

In de meeste gevallen is bevorderen van draagmoederschap geen mensenhandel. Maar bemiddelaars en echtgenoten kunnen draagmoeders in het buitenland wel uitbuiten. Bijvoorbeeld door vrouwen te dwingen draagmoeder te worden. In dat geval is er sprake van mensenhandel. Mensenhandel is strafbaar.

Soms liggen de financiële risico’s en de gezondheidsrisico’s geheel of voor een groot deel bij de draagmoeder. Dat is een belangrijke aanwijzing voor uitbuiting.

Kind naar Nederland halen soms lastig

Wanneer wensouders besluiten naar het buitenland te gaan, is het raadzaam informatie in te winnen over de regels in dat land. Bijvoorbeeld over de regels om het kind naar Nederland te halen.

Sommige landen erkennen de wensouders direct als juridische ouders. Dit is in strijd met de Nederlandse wet. Daar staat in dat de moeder uit wie het kind geboren is, de juridische moeder is. Als de wensouder daarna bij de ambassade een Nederlands paspoort aanvraagt voor het kind, wordt deze aanvraag afgewezen. Het kind kan dan dus niet naar Nederland reizen.

India wil om die reden een verklaring van de overheid van het land van de wensouders. In die verklaring moet staan dat het kind de nationaliteit zal krijgen van dat land. Of tenminste toestemming heeft om Nederland binnen te komen. Nederland geeft zulke verklaringen niet.