Instandhouding cultureel erfgoed

Onderhoud en restauratie

De Rijksoverheid ondersteunt eigenaren van een rijksmonument bij de instandhouding ervan. Bijvoorbeeld met subsidies voor eigenaren van monumenten en voordelige leningen voor onderhoud en restauratie van monumenten. Of een eigenaar een subsidie of lening voor instandhouding van een rijksmonument krijgt, hangt af van het soort monument.

Verduurzaming van monumenten

Erfgoed moet ook in de toekomst een plek in het landschap houden. Daarom worden bijvoorbeeld monumenten verduurzaamd. Dat kan bijvoorbeeld door monumenten, beschermde stads- en dorpsgezichten en wijken met bijzondere kwaliteiten energiezuinig te maken. Er moet balans zijn tussen verduurzaming en behoud van cultuurhistorische waarde van monumenten. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed adviseert en ontwikkelt kennis over cultureel erfgoed en duurzaamheid van monumenten.

Aandacht voor restauratieopleidingen en vakmanschap

Voor de instandhouding van cultureel erfgoed is kennis en kunde nodig. Het kabinet investeert hiervoor in opleidingen en vakmanschap. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) ondersteunt daarmee onder meer het Nationaal Centrum Erfgoedopleidingen. En stimuleert bedrijven om het restauratiewerk voor jongeren aantrekkelijk te maken. Om jong talent in de erfgoedsector in het zonnetje te zetten, zijn de jaarlijkse prijs voor het Monumententalent en Museumtalent in het leven geroepen.

Ondersteuning, herbestemming en opstellen kerkenvisies

Kerken zijn vaak monumenten en bezitten prachtige interieurs. Het kerkbezoek neemt echter steeds meer af . Daarom staan steeds meer kerken leeg en is er minder geld om kerkgebouwen te onderhouden. Sommige kerken krijgen daarom een nieuwe functie (herbestemming), die niet meer verbonden is met het geloof.

Over de toekomst van kerken heeft de Rijksoverheid afspraken gemaakt met verschillende partijen. Bijvoorbeeld gemeenten, provincies, kerkgenootschappen, en het Nationaal Restauratiefonds (NRF). Deze afspraken staan in het Programma Toekomst Religieus Erfgoed (2018). De partijen hebben daarin onder meer afgesproken:

  • dat gemeenten met kerkeigenaren en anderen een toekomstvisie opstellen voor alle kerkgebouwen in de gemeente. Gemeenten kunnen hiervoor via het Gemeentefonds een bijdrage van het Rijk krijgen;
  • te stimuleren dat kerken vaker en langer open zijn, zodat er meer bezoekers naartoe kunnen;
  • de geschiedenis van monumentale kerken te vertellen aan burgers die weinig of niet naar de kerk gaan;
  • kerkgebouwen duurzamer te maken.