Afbouw gaswinning Groningen

Afbouw gaswinning naar nul

In het gasjaar 2021/2022 was de maximale gaswinning 4,5 miljard Nm3. In gasjaar 2022-2023 was dit 2,8 miljard Nm3. 

Voor het gasjaar 2023-2024 geldt dat er in principe geen gas uit Groningen komt (0 Nm3). Maar in heel bijzondere situaties blijft het mogelijk om een kleine hoeveelheid gas te winnen op de nog 11 bestaande productielocaties.

Maatregelen die sluiting van het Groningenveld mogelijk maken

Om de sluiting van het Groningenveld op een veilige manier mogelijk te maken, neemt het kabinet onder meer de volgende maatregelen:

• De gasopslag bij Grijpskerk wordt sinds april 2022 gevuld met hetzelfde soort gas als in het Groningenveld. Zo neemt deze opslag de reserverol van het Groningenveld over.
• Vanaf oktober 2023 is de stikstoffabriek Zuidbroek II in gebruik genomen. 

Ook is de vraag naar laagcalorisch gas uit het buitenland afgenomen. Bijvoorbeeld uit Duitsland, België en Frankrijk. 

Alleen gas winnen in heel bijzondere situaties

Alleen in heel bijzondere situaties kan het in het gasjaar 2023-2024 nodig zijn om gas te winnen in Groningen. Dit gaat niet van het ene op het andere moment, maar in 5 fases. Wanneer een nieuwe fase aanbreekt, hangt onder meer af van de temperatuur, de wind en een eventueel tekort aan gas. 

Normale situatie

De komende 14 dagen wordt er geen koude dag of periode voorspeld. De productielocaties worden goed onderhouden, voor het geval ze nodig zijn.

Voorbereiding

De voorbereidingsfase start als het de komende 14 dagen minstens 1 dag heel koud wordt. Dit wordt gemeten via de zogeheten ‘gemiddelde effectieve etmaaltemperatuur’, die onder meer afhangt van temperatuur en windsnelheid. Als die gemeten wordt op -6,5 °C of lager, dan beginnen de voorbereidingen om de productielocaties op te kunnen starten. 

Vlak voor de waakvlamfase aanbreekt wordt bepaald hoeveel productielocaties er nodig zijn, op basis van de verwachte temperatuur. Hoe kouder het wordt, hoe meer locaties er opstarten. Blijft de gemiddelde effectieve etmaaltemperatuur de dagen hierop -3°C of lager? Dan gaan de voorbereidingen door. Wordt het warmer, dan gaat de normale situatie weer in.

Waakvlam 

De waakvlamfase begint als de verwachting is dat er binnen 3 dagen een ‘gemiddelde effectieve etmaaltemperatuur’ is van -6,5 °C of lager. Het aantal productielocaties dat nodig is, start dan op tot waakvlamniveau. Dit betekent dat er maximaal 0,071 miljard Nm3 gas kan worden gewonnen. 

Op basis van historische temperatuurgegevens is de verwachting dat deze fase in de winter van gasjaar 2023-2024 1 keer gaat voorkomen. Maar de laatste 10 jaar zijn deze temperaturen slechts 2 keer voorgekomen. 

Productie

In geval van een noodsituatie, kan de productie opgestart worden. Er is dan meer gas nodig dan bij het waakvlamniveau. Als dit gebeurt, mag er 1,5 miljard Nm3 gas worden gewonnen. De productie start alleen als er in de waakvlamfase bijvoorbeeld een grote gasopslag zoals UGS Norg uitvalt.

De kans dat deze fase in gasjaar 2023-2024 start, is heel klein, omdat dit alleen gebeurt als het én extreem koud is én in geval van, bijvoorbeeld, het uitvallen van een gasopslag.

Terug naar normale situatie

De normale situatie keert terug als de ‘gemiddelde effectieve etmaaltemperatuur’ in De Bilt hoger is dan -6,5 °C. En er de komende 14 dagen niet opnieuw die temperatuur of lager verwacht wordt. Dit betekent dat er geen gas meer nodig is uit Groningen en de productielocaties weer dichtgaan. 

Nederland bevindt zich op dit moment in de normale situatie.

Staatssecretaris bepaalt hoeveelheid te winnen gas

De staatssecretaris Mijnbouw bepaalt hoeveel gas er jaarlijks mag worden gewonnen uit het Groningenveld. Dit gebeurt ieder jaar in september voor het daarop volgende gasjaar. Een gasjaar loopt van 1 oktober tot en met 30 september.