Ga direct naar inhoud

Seksuele gezondheidszorg

Iedereen kan met vragen of problemen rond seksuele gezondheid en seksualiteit bij de huisarts terecht. Toch doet niet iedereen dat. Bijvoorbeeld door schaamte, uit angst om herkend te worden of omdat het testen en behandelen te duur is. De overheid wil ervoor zorgen dat iedereen de zorg en ondersteuning krijgt die nodig is.

Gratis soa-zorg en seksualiteitshulpverlening

Bij het Centrum Seksuele Gezondheid (CSG) van de GGD kunnen specifieke groepen gratis en anonieme soa-zorg krijgen. En in gesprek over seksualiteit of seksuele gezondheid (seksualiteitshulpverlening).

Gratis soa-zorg voor hoog-risicogroepen met een drempel voor de huisarts

Heeft iemand een hogere kans op een soa én ervaart deze persoon ook een drempel om naar de huisarts te gaan? Deze mensen kunnen bij de GGD terecht voor een soa-test, een gesprek en eventuele behandeling. Voor deze mensen is deze soa-zorg gratis en, als iemand dat wil, ook anoniem. De groepen met een hoger risico op een soa zijn:

  • Mannen die seks hebben met mannen;
  • Personen die te horen kregen dat iemand met wie zij seks hebben gehad een soa heeft;
  • Personen met klachten die wijzen op een soa;
  • Personen die slachtoffer zijn van seksueel geweld;
  • Personen jonger dan 25 jaar;
  • Personen uit een gebied waar soa’s vaker voorkomen;
  • Personen met als partner een man die seks heeft met mannen of die komt uit een gebied waar soa’s vaker voorkomen;
  • Sekswerkers.

Binnen deze groepen bevinden mensen zich soms in een kwetsbare positie. Daardoor hebben zij moeite om de juiste zorg of informatie te vinden. Zoals jongeren die laaggeletterd zijn, mensen met een licht verstandelijk beperking of mensen met een migratie- of vluchtelingenachtergrond. 

GGD’en willen deze groepen beter bereiken. Door bijvoorbeeld actief te zijn op sociale media. Of door mensen voor te lichten in uitgaansgebieden. 

Gratis seksualiteitshulpverlening voor jongeren onder de 25 jaar

Ook kunnen jongeren onder de 25 jaar gratis en anoniem terecht bij de GGD voor een gesprek over seksualiteit of seksuele gezondheid. Zo’n gesprek bij de GGD kan over van alles gaan, bijvoorbeeld over:

  • ervaringen met seksueel grensoverschrijdend gedrag;
  • sexting, online gedrag en wensen en grenzen;
  • passende anticonceptie, bijwerkingen en hoe je het gebruikt;
  • een eventuele kinderwens of een onbedoelde of ongewenste zwangerschap;
  • seksuele problemen zoals pijn bij het vrijen, moeite met klaarkomen, of een negatieve beleving van seksualiteit;
  • vragen of problemen rondom verliefdheid, seksuele contacten;
  • vragen over acceptatie van seksuele diversiteit of genderidentiteit.

Het is mogelijk dat er geen plek is bij de GGD. Voor soa-zorg kan iemand altijd terecht bij de huisarts of in een privékliniek voor soa-zorg. Voor vragen over seksualiteit kan iemand ook altijd bij de huisarts terecht, of bij Sense.info.

Toegang tot (gratis) anticonceptie voor personen in een kwetsbare situatie

Een onbedoelde en/of ongewenste zwangerschap kan iedereen overkomen. Daarom moet iedereen toegang hebben tot anticonceptie. En hulp kunnen krijgen bij een passende keuze en hoe je het goed gebruikt. 
Personen in een kwetsbare situatie kunnen soms extra hulp gebruiken. Bijvoorbeeld bij de keuzes rondom hun kinderwens of het betalen van anticonceptie. Een kwetsbare situatie kan zijn: leven in armoede, psychische problemen hebben, verslaving, dak- en thuisloosheid of een licht verstandelijke beperking. Dit kan tijdelijk zijn, maar ook voor langere tijd. Om deze mensen te ondersteunen, neemt de overheid verschillende maatregelen:

  • meer mensen in een kwetsbare positie kunnen ondersteuning krijgen van professionals van Nu Niet Zwanger. Hier kunnen ze in gesprek gaan over hun eventuele kinderwens en gerichte hulp krijgen als ze (nog) geen kinderwens hebben;
  • Nu Niet Zwanger-cliënten die anticonceptie niet zelf kunnen betalen, kunnen gratis anticonceptie krijgen;
  • vrouwen kunnen na een zwangerschapsafbreking in de abortusklinieken een extra adviesgesprek over anticonceptie krijgen;
  • iedere vrouw kan direct na een zwangerschapsafbreking toegang krijgen tot gratis anticonceptie in de kliniek. Zoals een recept voor de anticonceptiepil of het laten plaatsen van een spiraaltje. Voor vrouwen met financiële problemen is het anticonceptiemiddel zelf ook gratis.

Doel: 0 nieuwe hiv-infecties

De overheid heeft als doel dat niemand meer besmet raakt met hiv. De overheid wil dit doel halen door:  

Wachtlijsten voor transgenderzorg

De vraag naar transgenderzorg in Nederland is gestegen. Daarom is het zorgaanbod uitgebreid. Toch zijn de wachttijden voor transgenderzorg nog altijd hoog. Gemiddeld wachten mensen bijna 2 jaar op een eerste afspraak bij een zorgverlener voor transgenderzorg. 

Op de site van zorgaanbieders staan vaak de actuele wachttijden. Ook staan de actuele wachttijden op de website van Transvisie.

Hulp bij vragen over transgenderzorg en wachtlijsten

Iedereen kan met vragen over transgenderzorg en wachtlijstbemiddeling terecht bij hun zorgverzekeraar. Daarnaast kunnen patiëntenorganisaties voor transgender personen helpen, ook bij vragen over wachtlijsten. Voorbeelden zijn het Transgender Netwerk Nederland en Transvisie. Ook helpt de chatservice Genderpraatjes bij vragen over gender en genderidentiteit.
 

Het bespreekbaar maken van intimiteit en seksualiteit voor mensen met een beperking

Mensen met een beperking moeten zelf kunnen bepalen hoe zij met intimiteit en seksualiteit omgaan in hun leven. Uit onderzoek naar intimiteit en seksualiteit voor mensen met een beperking blijkt dat dit nog niet altijd het geval is. Mensen met een beperking, familieleden of begeleiders vinden het soms lastig om erover te praten. En er is niet altijd genoeg kennis over. Bovendien worden de hulpmiddelen die er zijn niet altijd gebruikt. 

Om ervoor te zorgen dat mensen met een beperking meer controle krijgen over hoe zij intimiteit en seksualiteit beleven wil de overheid dat:

  • er meer goede informatie beschikbaar komt over intimiteit en seksualiteit bij mensen met een beperking, bijvoorbeeld via het Kennisplein Gehandicaptensector;
  • belangrijke hulpmiddelen voor zorgverleners en familieleden gebundeld en makkelijk te verspreiden zijn, bijvoorbeeld via regelhulp.nl; 
  • mensen met een beperking, familieleden en zorgmedewerkers meer aandacht hebben voor intimiteit en seksualiteit, en daarover met elkaar het gesprek aangaan, bijvoorbeeld via video’s over intimiteit en seksualiteit;
  • zorgverleners in de gehandicaptenzorg kunnen uitwisselen en samenwerken op het gebied van het thema intimiteit en seksualiteit, bijvoorbeeld via het Netwerk Seksualiteit Gehandicaptenzorg; 
  • het eenvoudiger wordt om grenzen aan te geven als het gaat om intimiteit en seksualiteit. Bijvoorbeeld door bij zorgorganisaties het belang van vertrouwenspersonen en klachtenfunctionarissen te benadrukken.

De overheid werkt samen met de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland aan deze doelen. Meer informatie over deze doelen staat in de Kamerbrief over intimiteit en seksualiteit voor mensen met een beperking.