Bescherming intellectueel eigendom en bedrijfsgeheimen

Soorten intellectueel eigendomsrecht

Onder intellectueel eigendom (IE) vallen uitgewerkte ideeën, concepten en uitvindingen die wettelijk beschermd zijn. 

Nederland kent de volgende soorten intellectueel eigendomsrecht:

• Octrooirecht of patentrecht

  Octrooirecht beschermt een technisch proces of product. Bijvoorbeeld de uitvinding van een nieuwe machine. Anderen mogen deze uitvinding niet maken, gebruiken, doorverkopen, verhuren of afleveren. Zij mogen dat alleen als zij daarvoor toestemming hebben gekregen in een octrooilicentie.
  
  Uitvinders moeten het octrooirecht aanvragen. Het ontstaat niet vanzelf.

• Auteursrecht

  Auteursrecht heet ook wel copyright. Het beschermt wetenschappelijke, literaire en kunstzinnige werken. Bijvoorbeeld boeken, films, schilderijen, muziek, games, foto's en software.
  
  Auteursrecht ontstaat vanzelf. Aanvragen of registreren is dus niet nodig. Als iemand thuis een tekening maakt of een game ontwikkelt, dan heeft die daar dus automatisch het auteursrecht op.

• Naburige rechten

  Ook het werk van uitvoerend kunstenaars, muziekproducenten, filmproducenten en omroeporganisaties is beschermd. Hun rechten lijken op het auteursrecht. Het zijn naburige rechten. Deze rechten ontstaan vanzelf, net als bij het auteursrecht.

• Merkenrecht

  Merkenrecht beschermt namen van producten of diensten. Het beschermt ook een logo of de vorm of verpakking van een product. Ondernemers moeten hun merk registreren als zij het willen beschermen.

• Handelsnaamrecht

  Handelsnaamrecht beschermt de naam die een onderneming gebruikt. Een handelsnaam ontstaat vanzelf zodra de onderneming start. De eigenaar hoeft de handelsnaam niet te registreren bij de Kamer van Koophandel.

• Tekeningen- en modellenrecht

  Tekeningen- en modellenrecht beschermt vormgeving van gebruiksvoorwerpen. Bijvoorbeeld het patroon op behang of textiel. Of de vormgeving van huishoudelijke apparaten, zoals een wekker, speelgoed of een stoel. Om bescherming te krijgen moet een tekening of model worden geregistreerd.

• Databankenrecht

  Databanken die bestaan uit verzamelingen geordende gegevens of werken kunnen onder het databankenrecht vallen. Bijvoorbeeld een databank met medische onderzoeksgegevens of een databank met klantinformatie. Het databankenrecht ontstaat vanzelf als er veel tijd en geld is besteed aan de inhoud van de databank.

• Kwekersrecht

  Met kwekersrecht kunnen kwekers hun nieuwe plantenrassen beschermen.
  
  Kwekersrecht aanvragen kan bij de Raad voor Plantenrassen.

• Chipsrecht

  Computerchips hebben elektronische schakelingen die geprogrammeerd zijn om een bepaalde functie uit te voeren. Het chipsrecht beschermt die schakelingen.
  
  Chipsrecht aanvragen kan bij het Octrooicentrum Nederland.

Bedrijfsgeheimen

Bedrijven hebben kennis en informatie die ze geheimhouden voor anderen. Bijvoorbeeld productieprocessen, recepten en onderzoeksgegevens. En informatie over klanten, leveranciers en marketingstrategieën.

Voor de bescherming van deze bedrijfsgeheimen gelden 3 eisen: de informatie moet handelswaarde hebben, moet geheim zijn, en een bedrijf moet maatregelen nemen om de informatie geheim te houden.

Een bedrijfsgeheim is geen intellectueel eigendomsrecht, maar een alternatief of aanvulling.

Actie bij inbreuk intellectueel eigendomsrecht

Intellectueel eigendom van anderen gebruiken mag niet zonder toestemming. Gebeurt dat toch? Dan kan de persoon met het intellectueel eigendomsrecht actie ondernemen tegen inbreuk op het intellectuele eigendom. Bijvoorbeeld door naar de rechter te stappen.

Verder controleert de Douane of goederen die Europa in en uit gaan, inbreuk maken op het intellectueel eigendomsrecht. De Douane controleert bijvoorbeeld op nagemaakte producten. De persoon met het intellectuele eigendomsrecht kan de Douane ook vragen om hier speciaal op te letten.