Steunmaatregelen kabinet voor ouders toeslagenaffaire met uithuisgeplaatst kind
Gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire waarvan een kind uit huis is geplaatst, kunnen extra hulp krijgen van een onafhankelijk ondersteuningsteam. Dat is een van de maatregelen van het kabinet om deze ouders extra te steunen. Er lopen 2 onafhankelijk onderzoeken naar de samenhang tussen de toeslagenaffaire en uithuisplaatsingen.
Alle ouders die gedupeerd zijn door de toeslagenaffaire hebben recht op herstel. Zij kunnen onder andere een compensatie krijgen van € 30.000 en kwijtschelding van schulden aan de overheid. Deze ouders kunnen ook hulp krijgen van hun gemeente, bijvoorbeeld als ze schulden hebben, een sociale huurwoning of zorg nodig hebben.
Extra steunmaatregelen voor gedupeerden met uithuisgeplaatst kind
Voor gedupeerde ouders waarvan kinderen uit huis zijn of waren geplaatst, heeft het kabinet extra maatregelen genomen:
Ondersteuning ouders en kind door onafhankelijk landelijk team
Sinds april 2022 kunnen gedupeerde ouders en kinderen hulp krijgen van het landelijk Ondersteuningsteam. Het team bemiddelt en ondersteunt ouders in het contactherstel met hun kind of kinderen. Het Ondersteuningsteam maakt samen met ouders een plan en regelt praktische hulp en gesprekken. Ze helpen bijvoorbeeld om, in gesprek met de jeugdbescherming, te bekijken wat de mogelijkheden zijn bij het maken van een bezoekregeling en contactherstel. Deze ondersteuning is gratis.
Kosteloze rechtsbijstand sinds 1 januari 2022
Gedupeerde ouders kunnen gratis rechtsbijstand krijgen. Ze betalen geen kosten voor een advocaat in rechtszaken die te maken hebben met het uit huis geplaatste kind. Ouders die tussen 1 januari 2022 en 1 juni 2022 hiervoor kosten hebben gemaakt, kunnen hun advocaat vragen die terug te betalen. Ouders kunnen gratis rechtsbijstand aanvragen bij de Raad voor Rechtsbijstand.
Geen griffierecht bij verzoek tot herstel gezag
Gedupeerde ouders betalen sinds 1 januari 2022 geen griffierecht als ze de rechter vragen om het gezag over hun kind terug te krijgen. Dat heet een verzoek tot herstel van het gezag. Dit geldt alleen bij gezagsbeëindiging en niet wanneer het gezag aan één ouder is toebedeeld in het kader van een echtscheiding. Gedupeerde ouders die tussen januari 2022 en oktober 2022 griffierecht hebben betaald, kunnen hun geld terug krijgen.
Persoonsgegevens koppelen om ouders gericht te informeren over hulp
De Belastingdienst/Toeslagen weet welke ouders gedupeerd zijn. De kinderbescherming en de Rechtspraak weet welke kinderen uit huis zijn geplaatst. Door die gegevens te koppelen kunnen gedupeerde ouders waarvan een kind uit huis is geplaatst, gericht een aanbod voor ondersteuning krijgen. Deze ondersteuning is altijd op vrijwillige basis. De koppeling van gegevens mag vanwege privacyregels niet zomaar, daarvoor is een wet nodig. De Eerste Kamer heeft het voorstel voor de Tijdelijke wet uitwisseling persoonsgegevens UHP KOT goedgekeurd.
Ouders en kind kunnen vragen om het kind weer thuis te laten wonen
Ouders kunnen in gesprek met de jeugdbeschermer over wat in hun situatie mogelijk en passend is. Wanneer de Jeugdbeschermingsorganisatie er niet achter staat dat het kind weer thuis komt wonen kan een advocaat helpen bij de vervolgstappen.
Onafhankelijke onderzoeken uithuisgeplaatste kinderen toeslagouders
Er lopen onafhankelijke onderzoeken naar de rol van de toeslagenaffaire bij de uithuisplaatsingen:
Onderzoek rol jeugdbescherming bij gedupeerden toeslagenaffaire
De Inspectie Justitie en Veiligheid heeft onderzocht of het falen van de overheid in de toeslagenaffaire doorwerkte in de jeugdbescherming. De inspectie heeft gekeken of de jeugdbescherming gedupeerde gezinnen anders heeft behandeld dan andere gezinnen. Bekijk het inspectierapport 'Het kind van de rekening'.
Onderzoek verband toeslagenaffaire en uithuisgeplaatste kinderen
Een onafhankelijke commissie gaat het verband onderzoeken tussen de toeslagenaffaire en uithuisplaatsingen. De commissie is ingesteld per 1 februari 2023. Mariëtte Hamer is voorzitter van die commissie.