Voorstel voor verbreding van de Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek
Met de Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek (Wbmgp) kunnen gemeenten in uitzonderlijke gevallen selectief woningen toewijzen in een bepaald gebied als daar de leefbaarheid en veiligheid onder druk komt te staan.
Evaluatie heeft geleid tot een beleidsreactie van minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Hierin staat een aantal voorstellen voor aanpassingen van de wet dat vandaag naar de Tweede Kamer is gestuurd. Verder worden enkele mogelijkheden verkend om de wet inhoudelijk uit te breiden en breder inzetbaar te maken, zodat niet alleen stedelijke gebieden, maar ook andere gemeenten en (grens)regio’s meer kunnen ingrijpen als dat nodig is.
“Niet alleen in kwetsbare stedelijke gebieden, maar ook in andere delen van het land staat de leefbaarheid onder druk en ervaren bewoners een stapeling van problemen. We moeten voorkomen dat die gebieden op nog meer op achterstand komen te staan. Daarom willen we gemeenten meer mogelijkheden geven om in te kunnen grijpen als dat nodig is”, aldus minister Hugo de Jonge.
Wet bijzondere maatregelen grootstedelijke problematiek
Gemeenten kunnen onder bepaalde voorwaarden woningen selectief toewijzen aan huurders wanneer de bestaanszekerheid, leefbaarheid en veiligheid in een gebied onder druk staan. Gemeenten kunnen woningzoekenden in daarvoor aangewezen wooncomplexen, straten of wijken weigeren op basis van de aard van hun inkomen of op basis van crimineel of overlastgevend gedrag in het verleden. Ook kunnen gemeenten bepaalde doelgroepen (bijvoorbeeld leraren of zorgmedewerkers) voorrang geven. Deze maatregelen worden alleen ingezet als andere oplossingen onvoldoende soelaas bieden.
Burgemeester Jan Hamming uit Zaandam over de wet: “De Wbmgp is belangrijk voor Zaandam Oost. We werken aan het verbeteren van kansen voor onze kinderen op een succesvolle toekomst. Daarbij investeren we onder andere in onderwijs, werk, veiligheid en leefbaarheid. We zien dat in Zaandam Oost veel kwetsbare inwoners wonen en dat we alleen structureel stappen kunnen zetten als er meer balans komt in bijvoorbeeld het aantal inwoners met werk in een wijk. In Zaanstad geeft de wet ons al zes jaar een handvat hiervoor. Mede hierdoor komt er een nieuwe groep bewoners bij die een positieve invloed heeft op het geheel van de wijken. Er is veel draagvlak voor deze aanpak bij de huidige bewoners en nieuwe bewoners van de wijken”.
Verbreding inhoudelijk en geografisch
Naast het verkennen van een inhoudelijke verbreding, wordt onderzocht of een geografische verbreding van de Wbmgp mogelijk is. In bepaalde regio’s, vooral aan de randen van het land, staat de kwaliteit van wonen, werken en leven onder druk door een stapeling van problemen. De benodigde aanpak vraagt in veel gevallen, net zoals nu in steden, om uitzonderingsbeleid en bijzondere wetgeving. Hierover worden de komende tijd gesprekken gevoerd met de betrokken partijen in de stedelijke gebieden en in de regio’s, mede in het kader van het vervolg op het adviesrapport ‘Elke regio telt!’. Begin volgend jaar wordt de uitkomst van de verkenning met de Tweede Kamer gedeeld.
Aanpassing Wbmgp
De werking van de wet is geëvalueerd en daaruit blijkt dat gemeenten de wet een nuttige aanvulling vinden op het lokale palet aan middelen. Wel lopen gemeenten in de praktijk bij het selectief toewijzen van woningen tegen een aantal knelpunten op. Op basis van aanbevelingen stelt de minister in een beleidsreactie een aantal wetsaanpassingen aan de Tweede Kamer voor. Bijvoorbeeld dat een bewoner zonder een eigen inkomen bij een verhuizing binnen de aangewezen buurt, voortaan geen belemmering meer moeten ondervinden van de maatregel en de binding met de buurt kan behouden. Ook gaan er voor een aangewezen buurt gelijke toegangscriteria gelden voor zowel nieuwkomers als voor woningzoekenden die al langer in de regio wonen.
Daarnaast wordt het voor gemeenten mogelijk gemaakt om woningzoekenden te weren, die eerder hulpverleners en andere professionals hebben bedreigd en geïntimideerd in een aangewezen buurt. Gemeenten moeten bij de screening van woningzoekenden op overlast of criminaliteit, naast politiegegevens, ook andere bronnen kunnen meewegen. Zoals bestuursrechtelijke sancties voor bijvoorbeeld woonoverlast, illegale verhuur en woningonttrekking door prostitutie of hennepteelt.