Hulp voor toenemend aantal mantelzorgers

Steeds meer mantelzorgers nodig

Er zijn in Nederland 5 miljoen mantelzorgers. Dit betekent dat 1 op de 3 mensen mantelzorger is. Omdat de vergrijzing toeneemt, is de verwachting dat in de toekomst meer mensen mantelzorgers zijn. En dat mantelzorg steeds meer gecombineerd wordt met andere dingen, zoals werk, school of maatschappelijke taken. 

Ongeveer 9% van de mantelzorgers voelt zich overbelast door de zorgtaken (bron: SCP). Dit percentage is sinds 2016 ongeveer gelijk. Maar het absolute aantal neemt wel toe, van 380.000 naar 460.000 mensen. Mantelzorgers die langdurig en veel uren per week zorg verlenen, lopen meer kans op overbelasting. Dit komt onder andere doordat sommige mensen het gevoel hebben er alleen voor te staan. Mantelzorgers kunnen ook te maken hebben met veel wetten en regels. Het is voor hen niet altijd duidelijk wanneer en bij wie zij terecht kunnen voor professionele hulp of informatie. Deze hulp komt daarom vaak te laat.

Mantelzorgers beter ondersteunen

Voor mantelzorgers moet het zowel nu als in de toekomst mogelijk blijven hun naasten te helpen. De overheid wil hieraan bijdragen. Onder meer door de randvoorwaarden voor mantelzorgers goed te verzorgen. De overheid heeft daarom samen met gemeenten, zorgverzekeraars en andere organisaties de mantelzorgagenda geschreven. Daarnaast zijn in het Hoofdlijnenakkoord Ouderenzorg (HLO) specifieke afspraken gemaakt voor de ondersteuning van mantelzorgers. Bijvoorbeeld over het combineren van mantelzorg en werk. Of het eenvoudiger maken van samenwonen met de persoon die zorg nodig heeft. En samenwerken met zorgverleners die zorg bieden aan de naaste.

Het doel van de overheid is dat mantelzorgers:

• zich gehoord en gesteund voelen;
• minder last hebben van regels en registratie;
• weten wat hun rol is en wat ze wel en niet kunnen of moeten doen;
• weten waar en bij wie ze hulp kunnen krijgen;
• hulp krijgen die aansluit op hun vraag;
• kunnen rekenen op begrip, steun en begeleiding van hun werkgever.

Bestaande hulp voor mantelzorgers

Er zijn al verschillende manieren waarop mantelzorgers hulp kunnen krijgen. Bijvoorbeeld via stichtingen of hulporganisaties. 

Steun via de Mantelzorglijn

Mantelzorgers kunnen de landelijke Mantelzorglijn bellen voor advies, steun en een luisterend oor. Op de website van MantelzorgNL staat bovendien informatie over bijvoorbeeld mantelzorgwoningen en vervangende zorg.

Combineren werk en mantelzorg

De Rijksoverheid subsidieert de stichting Werk en Mantelzorg. Deze stichting helpt werkgevers om rekening te houden met mantelzorgers. Zodat zij werk en mantelzorg beter kunnen combineren.

Logeeropvang

Om mantelzorgers te ontlasten, bestaat er logeeropvang. Dit betekent dat mensen die zorg nodig hebben een korte periode kunnen logeren in een zorginstelling of logeeropvang. Zodat mantelzorgers even niet voor hen hoeven te zorgen en tot rust kunnen komen.

Extra steun voor mantelzorgers tot 24 jaar

De Strategische Alliantie Jonge Mantelzorg is een landelijk netwerk dat zich inzet voor mantelzorgers tot 24 jaar. Doel is om meer aandacht te krijgen voor deze jonge mantelzorgers en hen steun te bieden. 

Steun voor gemeenten bij lokale mantelzorg

Gemeenten die hulp kunnen gebruiken om beleid te maken over mantelzorg kunnen hiervoor gratis terecht bij het Adviesteam Mantelzorg. 

Samenwerking met zorgprofessionals en vrijwilligers

Een goede samenwerking met de zorgverleners die een mantelzorger ondersteunen is belangrijk. Een mantelzorger kan ook zorghandelingen overnemen van een zorgprofessional. Maar alleen als de mantelzorger de taken kan en wil doen. En niet overbelast is. MantelzorgNL heeft informatie voor mantelzorgers die handelingen overnemen van de zorgprofessional (pdf, 322kB). Bijvoorbeeld wat de juridische aspecten en de voordelen en nadelen zijn.