Meer veerkracht en weerbaarheid bij studenten: maatregelen voor verbeteren studentenwelzijn
Om je als student optimaal te kunnen ontwikkelen, is het belangrijk dat je goed in je vel zit. Maar het studentenwelzijn staat steeds meer onder druk. Minister Dijkgraaf (onderwijs) komt daarom met een aanpak om het welzijn van studenten in het mbo, hbo en wo te versterken. Zo gaat hij in het hbo en wo samen met instellingen en studenten werken aan het voorkomen van stress en prestatiedruk. Ook moeten studenten zich meer thuis gaan voelen op de onderwijsinstelling. De minister trekt hier jaarlijks € 15 miljoen voor uit. Daarnaast komt er voor zowel mbo, hbo als wo een landelijk programma om binnen instellingen de kennis over het verbeteren van studentenwelzijn te vergroten. Minister Dijkgraaf schrijft dit vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.
Minister Dijkgraaf: “De studietijd moet een tijd zijn waarin je ontdekt wie je bent en wat je drijft. Een periode waarin je weerbaarheid en veerkracht ontwikkelt. Om je als student optimaal te kunnen ontwikkelen is het van groot belang dat je je mentaal gezond voelt. Veel onderzoeken, oa van Trimbos, ECIO en RIVM naar stress en prestatiedruk, laten zien dat die mentale gezondheid van studenten steeds meer onder druk komt te staan. En dat gaat me erg aan het hart. Ik wil dat het studentenwelzijn verbetert. Daarom neem ik samen met instellingen en studenten maatregelen om de stress en prestatiedruk te verminderen en studenten weerbaarder en veerkrachtiger te maken. Pas als dat het geval is, benutten we ten volle de kracht van het onderwijs. Het onderwijs moet geen hogedrukketel zijn, maar een decompressiekamer.”
Stimuleren persoonlijke ontwikkeling en grip
Er komt een landelijk programma studentenwelzijn, om kennis en kunde te verspreiden in alle sectoren van het vervolgonderwijs. Mbo, hbo en wo kunnen van elkaar leren als het gaat om het verbeteren van het studentenwelzijn.
In het mbo is er al een zorgstructuur en zijn veel scholen al aangesloten bij de Gezonde School-aanpak. Minister Dijkgraaf versterkt verder zoals aangekondigd de persoonlijke ontwikkeling van studenten door extra te investeren in loopbaanoriëntatie en -begeleiding. Ook heeft de minister afspraken gemaakt met scholen en studenten om samen tot beleid en voorzieningen te komen voor het welzijn van studenten. Zo kunnen studenten zich ontwikkelen tot weerbare en veerkrachtige professionals.
Integrale aanpak studentenwelzijn
Ook in het hbo en wo staan persoonlijke ontwikkeling en regie hebben over je eigen leven centraal. Instellingen (UNL, VH) en studenten (ISO, LSVb) hebben, ondersteund door ECIO, samen een kader voor een integrale aanpak studentenwelzijn gemaakt. Minister Dijkgraaf trekt jaarlijks € 15 miljoen uit om die aanpak op hogescholen en universiteiten mogelijk te maken.
Het gaat bij die aanpak op hogescholen en universiteiten om meer preventie, het voorkomen van stress en prestatiedruk. Denk daarbij aan het bespreekbaar maken van mentaal welzijn, extra aandacht voor de overgang naar universiteit of hogeschool en hulp bij het ontwikkelen van veerkracht en het herkennen van risicosignalen.
Daarnaast moet de ‘sense of belonging’ bij studenten worden versterkt: de mate waarin studenten zich thuis voelen op een onderwijsinstelling, de vrijheid ervaren om zichzelf te zijn en zich ondersteund voelen. Dit kan bijvoorbeeld door activiteiten te faciliteren die ervoor zorgen dat studenten meer contact opbouwen met medestudenten en docenten. Bijvoorbeeld discussie- en supportgroepen of communities.
Ten slotte behelst de aanpak het vergroten van kennis en kunde bij professionals en meer samenwerking tussen instellingen (ook buiten de eigen sector) en organisaties buiten het onderwijs zoals gemeenten en de GGD.
Druk verlagen
Daarnaast heeft minister Dijkgraaf de afgelopen periode al ingezet op meer rust, ruimte en zekerheid voor studenten. Zo komt de basisbeurs terug voor studenten van hogescholen en universiteiten, is de aanvullende beurs beschikbaar voor een grotere groep studenten en is het gebruik van die aanvullende beurs met succes verbeterd. Ook wil minister Dijkgraaf de druk op hbo- en wo-studenten verminderen en een betere balans tussen studievoortgang en welzijn creëren door het aanpassen van het bindend studieadvies. Studenten krijgen een langere aanloop om aan studeren te wennen door een maximum te stellen aan een negatief bsa van 30 studiepunten na het eerste jaar en 60 na het tweede jaar. In dat kader wordt ook de begeleiding en ondersteuning van studenten versterkt. In het mbo wil Dijkgraaf de werking van het bsa verbeteren.
Verder werken minister, studenten en instellingen samen aan het vergroten van de sociale veiligheid en moeten pilots met een ‘slimmer collegejaar’ meer ademruimte opleveren tijdens het collegejaar.