Tijdens een NAVO-top bespreken de staatshoofden en regeringsleiders van NAVO-landen onder andere de veiligheid in de wereld. Daarnaast maakt de NAVO vaak nieuw beleid bekend. De NAVO-top in 2025 is in Nederland.
NAVO-top altijd in NAVO-land
Een NAVO-top vindt plaats in het NAVO-land dat de top organiseert. Landen die lid zijn van de NAVO melden zich aan om een top te organiseren. De Noord-Atlantische Raad (NAR) beslist dan wie de volgende NAVO-top organiseert. De volgende NAVO-top is in Washington, D.C. van 9 tot en met 11 juli 2024. De vorige top was in Vilnius, Litouwen op 11 en 12 juli 2023.
Uitkomsten en resultaten van NAVO-toppen
De NAVO maakt na afloop van een top besluiten bekend die zij tijdens de top neemt. Dit gebeurt via een verklaring (communiqué). De NAVO publiceert deze verklaring(en) en legt uit wat ze gaan doen. Zoals de afspraak om de defensie-uitgaven te verhogen naar 2% van het bruto nationaal product (bnp). Alle NAVO-lidstaten geven steun aan zo’n verklaring. Soms informeert de NAVO het publiek alleen door een mededeling.
De NAVO organiseert een top als daar een aanleiding voor is. Bijvoorbeeld toen Rusland Oekraïne binnenviel, omdat de veiligheidssituatie toen veranderde. NAVO-toppen vinden dus niet altijd jaarlijks plaats.
Belangrijke uitkomsten van eerdere NAVO-toppen
Tijdens deze top keurden de bondgenoten nieuwe regionale plannen goed. De NAVO wil met deze plannen de twee belangrijkste bedreigingen voor de NAVO tegengaan: Rusland en terrorisme. De lidstaten besloten daarnaast om een meerjarig hulpprogramma voor Oekraïne te starten. De bondgenoten bevestigen nog een keer dat Oekraïne lid zal worden van de NAVO. Dit kan als bondgenoten het eens zijn, en Oekraïne aan de voorwaarden voldoet. Ook bevestigden de bondgenoten opnieuw de afspraak om minimaal 2% van het bruto binnenlands product (bbp) uit te geven aan defensie.
Alle NAVO-leiders veroordeelden de invasie van Rusland in Oekraïne; de grootste bedreiging voor de Euro-Atlantische veiligheid in jaren. Ze spraken opnieuw hun steun uit aan Oekraïne.
NAVO-leiders besloten over een nieuw Strategisch Concept dat het bondgenootschap toekomstbestendig moet maken. Tijdens de top besteedden de lidstaten aandacht aan:
de weerbaarheid van de NAVO;
nieuwe uitdagingen voor de NAVO
China
de ontwrichtende werking van nieuwe technologieën
de veiligheidsimplicaties van klimaatverandering.
Ook besloot de NAVO om de Oostflank van het NAVO-gebied te versterken, om zo Rusland af te schrikken.
De bondgenoten maakten een actieplan om de gemeenschappelijke defensie van de NAVO te versterken. Ze spraken af dat ieder NAVO-land ernaar streeft om 2% van het bruto binnenlands product (bbp) te besteden aan defensie.
Tijdens deze top herdachten de bondgenoten het 50-jarig bestaan van de NAVO. Daarnaast stond de agenda van de NAVO voor de 21e eeuw centraal. Er werd een nieuw Strategisch Concept gemaakt: dat was de politieke en militaire basis voor de toekomstige ontwikkeling van de NAVO.
Tijdens de topontmoetingen in Madrid en Parijs nodigde de NAVO de eerste landen van het voormalige Warschaupact - Tsjechië, Hongarije en Polen - uit om lid te worden.
De Londen-top van 1990 was een belangrijke top om de richting van de NAVO na de Koude Oorlog te bepalen. Er kwamen voorstellen voor samenwerking tussen landen in Midden- en Oost-Europa en NAVO-landen.
De Amerikaanse president Bush vroeg de leiders van de NAVO om advies na zijn ontmoeting met president Gorbatsjov van de Sovjet-Unie in Malta. Deze NAVO-top werd gehouden aan het einde van de Koude Oorlog. De val van de Berlijnse Muur werd uitgebreid besproken. De NAVO-landen bevestigden hun steun aan de democratische hervormingen in Oost-Europa.
Dit was de eerste NAVO-top sinds de oprichting in 1949 in Parijs. Tijdens deze top werden de belangrijkste doelen en de eenheid van het bondgenootschap bevestigd. Het Verdrag van Washington werd bevestigd met als belangrijkste artikel 5: een aanval op een is een aanval op allen.
