Informatie voor overheden en maatschappelijke organisaties

Informatie over opvang in gemeenten

De meeste Oekraïense vluchtelingen vinden een plek in de gemeentelijke opvanglocaties. De belangrijkste handreikingen, richtlijnen en adviezen over gemeentelijke opvang zijn:

• Handreiking Gemeentelijke Opvang Oekraïense ontheemden (Handreiking GOO)
  Handreiking voor de organisatie van gemeentelijke opvanglocaties.
• Regeling opvang ontheemden Oekraïne (RooO)
  Deze regeling bepaalt hoe gemeenten vluchtelingen uit Oekraïne opvangen en hoeveel leefgeld vluchtelingen krijgen.
• Circulaire Vertrek en gevolgen voorzieningen RooO
  Brief over hoe gemeenten kunnen omgaan met een vluchteling die tijdelijk of definitief vertrekt uit de gemeentelijke opvanglocatie. Bijvoorbeeld wanneer gemeenten opvang en leefgeld kunnen stoppen voor deze vluchtelingen.
• Handelswijze gemeenten opvang Oekraïners die nooit aan voorwaarden RTB hebben voldaan
  De werkinstructie voor gemeenten om de opvang te beëindigen voor personen die niet onder de Richtlijn tijdelijke bescherming (RTB) vallen.
• Veelgestelde vragen over vluchtelingen Oekraïne die om verschillende redenen nooit onder de Richtlijn tijdelijke bescherming (RTB) hebben gevallen of waarvan de IND de tijdelijke bescherming op grond van de RTB beëindigt
• Handelingsperspectief aanpak overlast door vluchtelingen uit Oekraïne in gemeentelijke opvang
• Ondersteuning bij overlastgevend gedrag door onderliggende (psychische) zorgbehoefte - Informatie voor gemeentelijke opvanglocaties
  Overzicht van beschikbare zorg en ondersteuning voor vluchtelingen uit Oekraïne die door bijvoorbeeld psychosociale problemen of taalbarrières overlast veroorzaken in gemeentelijke opvanglocaties.  
• Q&A gemeenten personen die geen verblijfsbewijs hebben opgehaald.
• Handelswijze gemeenten voor personen die geen verblijfsbewijs hebben afgehaald bij de IND.
• Handreiking aanmeldprocedure vluchtelingen uit Oekraïne
  Handreiking voor gemeenten over de aanmeldprocedure van vluchtelingen uit Oekraïne die zich vanaf 17 juni 2024 (opnieuw) aanmelden voor opvang in Nederland.
• Veelgestelde vragen gemeenten over het aanmeldproces, de pilot niet ophalen verblijfsbewijs en beëindiging van de opvang
  Vragen en antwoorden voor gemeenten over de aanmeldprocedure voor vluchtelingen uit Oekraïne die vanaf 17 juni 2024 in Nederland opvang willen.
• Infographic aanmeldprocedure voor gemeenten
  Stappenplan voor gemeenten over de aanmeldprocedure van ontheemden uit Oekraïne vanaf 17 juni 2024.
• Infographic aanmeldprocedure voor vluchtelingen uit Oekraïne
  Stappenplan voor vluchtelingen uit Oekraïne die zich vanaf 17 juni 2024 aanmelden voor opvang in Nederland (versies in het Nederlands, Engels en Oekraïens)
• Instructie triageproces

Bekostiging opvang ontheemden Oekraïne

Deze regeling bepaalt welke kosten gemeenten, veiligheidsregio’s en/of samenwerkingsverbanden vergoed kunnen krijgen voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne. 

Bekostigingsregeling opvang door gemeenten

• Bekostigingsregeling voor gemeenten
• Vragen en antwoorden (Q&A's) over bekostigingsregeling voor gemeenten

• Aanvraagformulier bekostiging en formulier transitiekosten
  Gemeenten kunnen een vergoeding aanvragen van kosten voor de opvang van vluchtelingen. Voor kosten om locaties geschikt te maken voor opvang (zogenoemde transitiekosten) kunnen gemeenten eveneens een formulier invullen. Deze formulieren zijn in te vullen via het Subsidieportaal 

• Verantwoorden bekostiging (SiSa 2024 circulaire)
• Gemeenten die bekostiging krijgen, moeten met de methodiek SiSa verantwoorden hoe geld is uitgegeven. 

• Handreiking Toerekenen van indirecte kosten werkzaamheden Oekraïense opvanglocaties

• Rekentool gemeenten voor bekostiging opvang ontheemden

Bekostigingsregeling eerste/acute opvang door regionale openbare lichamen

• Bekostigingsregeling voor regionale openbare lichamen
• Vragen en antwoorden (Q&A's) over de bekostigingsregeling voor regionale openbare lichamen
• Bekostigingsbesluit voor veiligheidsregio’s (2022-2023)
• Aanvraagformulier Bekostigingsregeling eerste opvang ontheemden Oekraïne door regionale openbare lichamen 
• Format begroting ten behoeve van aanvraag Bekostigingsregeling voor regionale openbare lichamen 
• Machtigingsformulier ten behoeve van aanvraag Bekostigingsregeling voor regionale openbare lichamen

Informatie over opvang door particulieren

Particulieren kunnen ook onderdak of woonruimte bieden aan Oekraïense vluchtelingen. De belangrijkste handreikingen en adviezen over opvang bij particulieren zijn:

• Handreiking Particuliere Opvang Oekraïense ontheemden (Handreiking POO)  
  Een handleiding met hoe particulieren een opvangplek kunnen bieden en waar ze op moeten letten.

Waar kunnen gemeenten, veiligheidsregio’s en maatschappelijke organisaties terecht met vragen?

• De Nationale Opvang Organisatie (NOO) 
  De NOO faciliteert gemeenten, veiligheidsregio’s en ngo’s om goede opvanglocaties, zorg, onderwijs en hulp te realiseren. Zij  is het eerste aanspreekpunt voor vragen, bijvoorbeeld over beleid voor het normbedrag, leefgeld en transitiegelden.
  U kunt een regio-accounthouder van de NOO bellen of mailen (contactgegevens staan in de factsheet Contactmogelijkheden). Of een mail sturen aan PostbusNOO@minjenv.nl. 
• Forum Oekraïne van Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) 
  Gemeenten kunnen informatie delen op het Forum Oekraïne. Op dit forum staan ook voorbeelden van communicatiemiddelen in meerdere talen voor communicatie met vluchtelingen uit Oekraïne.
• Factsheet contactmogelijkheden – opvang vluchtelingen uit Oekraïne
  Informatieblad over waar gemeenten, veiligheidsregio’s en maatschappelijke organisaties terecht kunnen voor vragen en meer informatie.  
• Loket Ontheemden Oekraïne PSH (LOOP)
  Gemeenten en zorgverleners kunnen terecht bij het Loket Ontheemden Oekraïne PSH (LOOP). Het loket helpt met informatievragen over psychosociale hulpverlening voor vluchtelingen uit Oekraïne en voor het vinden van passend aanbod. 

Informatie derdelanders voor gemeenten

Derdelanders mogen voorlopig nog gebruik maken van de opvang en financiële ondersteuning en werken. Het ministerie van Asiel en Migratie bestudeert de uitspraak van de Raad van State. Die oordeelde op 23 april 2025 dat de overheid de tijdelijke bescherming van derdelanders mag beëindigen.

Kamerbrief over dat derdelanders mogen blijven tot uitspraak Europese Hof van Justitie

Kamerbrief over gevolgen besluit Raad van State toetsing van einde bescherming derdelanders uit Oekraine (25-4-2024)