Interview praktijk burgerzaken - ‘Drie verschillende situaties binnen één gezin’

Een reisdocument aanvragen hoeft niet ingewikkeld te zijn. Dat wordt het wél als het ouderlijk gezag niet goed geregeld is. Maaike Teiwes - Van Mechelen ziet als medewerker dienstverlening bij de gemeente Amersfoort dagelijks wat voor problemen dit oplevert.

“Ik herinner me dat er aan de balie een moeder met drie kinderen van twee verschillende vaders stond. Ze vroeg een reisdocument aan. Als het om minderjarige kinderen gaat, controleren we altijd eerst of het gezag goed geregeld is. In dit geval was dat niet zo: met de ene vader was de vrouw getrouwd toen ze het kind kreeg, daar was het gezag dus goed geregeld. Maar met de andere vader was ze niet getrouwd. Bij één van de twee kinderen hadden ze het gezag wel geregeld, maar bij het andere kind niet. Dan heb je dus drie verschillende situaties binnen één gezin. En ja, dan is het complexer om de aanvraag van de reisdocumenten te verwerken. De situatie kan dus per kind in hetzelfde gezin verschillend zijn.

Ouders denken soms dat het gezag automatisch is geregeld wanneer ze het kind hebben erkend. Met de nieuwe regelgeving is dat inderdaad zo. Voorheen was dat alleen zo als je als ouders getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had. En dat zorgt bij het aanvragen van een reisdocument soms voor dit soort ingewikkelde situaties.

Zoals ook bij een 19-jarige jongen die samen met zijn toenmalige vriendin een kind kreeg en niet meteen het gezag aanvroeg. Hun relatie liep al heel snel op de klippen, waarna de moeder weigerde om de vader gezag te geven. Nu blijkt dat zij niet goed voor het kind kan zorgen, en moet hij alles in zijn eentje doen. Dat doet hij geweldig, maar wel zonder gezag dus. En zonder gezag krijg je dus ook geen reisdocument. Een schrijnend verhaal.

Maar ook als het gezag wél goed geregeld is, zijn er soms problemen. Bijvoorbeeld bij de moeder die met haar kind wilde reizen om afscheid te nemen van haar oma. Die moest eerst toestemming hebben van haar ex-man, die had immers ook gezag, maar daar had ze geen contact mee omdat hij in de gevangenis zat. Dat zorgde voor een behoorlijk verhitte en emotionele discussie bij mij aan de balie.

Soms zorgt slechte communicatie tussen de ouders dus voor problemen. Helaas zal dat blijven voorkomen, óók met de nieuwe regelgeving. Maar in veel andere gevallen is het fijn dat de regels rondom ouderlijk gezag veranderen. Het maakt het aanvragen van een reisdocument in ieder geval een stuk makkelijker.”