Toespraak minister Heinen bij aanbieding Financieel Jaarverslag Rijk 2024
Toespraak van minister Heinen van Financiën bij de aanbieding van het Financieel Jaarverslag Rijk 2024.
Het gesproken woord geldt.
Voorzitter,
In de politiek gaat het vaak over de plannen die we samen maken.
Over hoeveel geld we uit willen geven. En waaraan.
Maar het gaat te weinig over verantwoording afleggen óver al die uitgaven.
Terwijl het niet ons geld is, maar dat van de belastingbetaler.
Waarvoor elke Nederlander ontzettend hard heeft werkt.
Daar moeten wij dus zuinig mee omgaan.
En verantwoording over afleggen.
En dat doen we dus ook vandaag, als we terugkijken op 2024.
Het jaar waarin ook dit kabinet aantrad.
En ik deze mooie rol mocht vervullen.
Met een belangrijke missie:
Het herstellen van de begrotingsdiscipline.
Het stoppen met het doorschuiven van rekeningen.
En voorkomen dat belastingen daardoor in de toekomst weer moeten stijgen.
Allemaal vanuit het besef dat het geld niet gratis is.
En dat het eerst verdiend moet worden, vóórdat je het kan uitgeven.
Dat begint bij de waardering voor ondernemers.
Bij economische groei.
Zodat onze welvaart toeneemt.
We kunnen investeren in veiligheid.
En zodat we de vrijheid van ieder individu kunnen vergroten.
En het vergroten van die vrijheid dat moet toch de gezamenlijke missie in dit huis zijn.
En dat begint in mijn overtuiging bij gezonde overheidsfinanciën.
Maar die vrijheid, is het afgelopen jaar wel onder druk komen staan.
De aanhoudende Russische oorlog in Oekraïne.
De Verenigde Staten die onze veiligheidsbelangen anders zijn gaan wegen.
En vrijhandel en internationale samenwerking, die plaats moesten maken voor handelsbarrières en protectionisme.
Dit plaatst Europa voor grote vraagstukken.
Waarbij Europa meer zal moeten investeren in onze veiligheid.
En meer zal moeten samenwerken voor onze welvaart.
Gelukkig staat Nederland er wel goed voor.
Afgelopen jaar presenteerde het kabinet zelfs een historisch lage staatschuld.
En ook het begrotingstekort kwam lager uit dan eerder verwacht.
En tegelijkertijd moeten we ons niet rijk rekenen.
Want veel van die uitgaven zijn doorgeschoven naar latere jaren.
In 2024 ging het om een totaal van 17 miljard euro aan doorgeschoven uitgaven en onderuitputting.
En de staatsschuld loopt als gevolg van stijgende uitgaven ook weer op.
Waar economen Nederland nu ook terecht voor waarschuwen.
Bovendien is de inflatie in Nederland nog steeds te hoog.
Met prijsstijgingen van gemiddeld 3,3 procent in 2024.
Dit is niets anders dan een ‘verborgen belasting’ voor al die hardwerkende Nederlanders.
Dat raakt hen hard in hun portemonnee.
Juist daarom is behoedzaamheid en begrotingsdiscipline belangrijk.
Niet als doel op zich, maar om te voorkomen dat tekorten oplopen en prijzen verder stijgen.
En om buffers op te bouwen in een tijd van toenemende onzekerheid.
Zodat we mensen en ondernemers ook weer kunnen helpen in tijden van crisis.
Zoals we dat konden tijdens de financiële crisis en de coronapandemie.
Maar voorzitter, net zo belangrijk als hoeveel geld we uitgeven,
is hoe we het uitgeven en of we het geld ook goed uitgeven.
Ik dank de Algemene Rekenkamer en het hele team, die hier jaarlijks onderzoek naar doet, voor al hun rapporten.
En het is goed om te zien dat de foutenpercentages wederom weer dalen.
Dat het aantal incidentele suppletoire begrotingen ook weer flink is teruggebracht.
Van 51 op het hoogtepunt in 2022, naar 5 in 2024.
En het beroep op die befaamde uitzonderingsclausule in de Comptabiliteitswet is ook afgenomen.
Van 40 op het hoogtepunt in 2022, naar 0 in 2024.
Waarmee ook het budgetrecht van de Kamer is versterkt. En voorzitter, dat is net zo belangrijk.
Dat betekent niet dat alles goed gaat.
En we moeten blijven leren.
De president van de Algemene Rekenkamer zal ons daar nu uitgebreid over vertellen.
Maar voorzitter,
Voordat we naar hem gaan luisteren, bied ik u graag eerst het Financiële Jaarverslag Rijk, 2024 aan.
Én natuurlijk alle andere Verantwoordingsstukken.
Dank u wel.
Media error: Format(s) not supported or source(s) not found
Bestand downloaden: https://www.rovid.nl/fin/dco/2025/fin-dco-20250521-idxy77k2z-web-hd.mp4