Invoering Europese regels tegen illegale tabakshandel

De Europese Unie heeft regels opgesteld voor tabaksverpakkingen om illegale tabakshandel tegen te gaan. Verpakkingen hebben een unieke code die onder andere de herkomst en locatie van een tabaksproduct aangeeft. Ook krijgen tabaksproducten een zegel dat aangeeft dat het tabaksproduct echt is en niet vervalst. Deze regels staan in artikel 15 en 16 van de Europese Tabaksproductenrichtlijn (TPD).

Tabaksproductenrichtlijn: unieke identificatiemarkering

Tabaksproducenten en importeurs plaatsen sinds 20 mei 2019 unieke codes (‘identificatiemarkeringen’) op verpakkingen van tabaksproducten. Deze unieke identificatiemarkering staat op elk pakje sigaretten of shag dat wordt gemaakt, ingevoerd of uitgevoerd binnen de Europese Unie. Dit staat in artikel 15 van de Tabaksproductenrichtlijn (TPD). Vanaf 20 mei 2024 geldt deze verplichting ook voor andere tabaksproducten dan sigaretten en shagtabak.

Eviden is uitgever unieke identificatiemarkering

De lidstaten van de Europese Unie moeten een instantie aanwijzen die de unieke identificatiemarkeringen gaat aanmaken en afgeven. Eviden doet dit vanaf 1 januari 2024 namens de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Eviden geeft via zijn website meer informatie over de unieke identificatiemarkeringen. De lengte van de identificatiemarkering is 26 karakters.

Heeft u vragen over de technische implementatie van artikel 15? Dan kunt u deze via de mail doorgeven aan de dienstpostbus tegengaan illegale handel tabak.

Daarbij moet u er rekening mee houden dat conform artikel 5.3 van het WHO kaderverdrag alle correspondentie met de tabaksindustrie moet worden gepubliceerd en conform het protocol over de wijze van omgang met de tabaksindustrie alleen antwoord gegeven mag worden als de vragen gericht zijn op de technische uitvoering van artikel 15.

Tabaksproductenrichtlijn: veiligheidskenmerk

Alle verpakkingen van tabaksproducten krijgen sinds 20 mei 2019 een onvervalsbaar veiligheidskenmerk. Dit is een zegel waaraan zowel verkopers als consumenten eenvoudig kunnen zien dat een pakje sigaretten legaal is. Dit staat in artikel 16 van de TPD.

Accijnszegel

Een groot deel van tabaksproducten in Nederland heeft nu al een accijnszegel. Een accijnszegel wordt beschouwd als veiligheidskenmerk volgens artikel 16 van de TPD. Niet alle tabaksproducten krijgen verplicht een accijnszegel. Voor tabaksproducten die via Nederlandse taxfreeshops op luchthavens verkocht worden aan reizigers die reizen naar landen buiten de EU, geldt deze verplichting bijvoorbeeld niet. Wel moeten deze tabaksproducten een veiligheidskenmerk bevatten.

Veiligheidskenmerkzegels aanvragen

Daarom heeft het Ministerie van VWS een overeenkomst gesloten met drukker Koninklijke Joh. Enschedé B.V. Deze drukker drukt de veiligheidskenmerkzegels (VHK-zegels). Om VHK-zegels te laten drukken, moeten tabaksproducenten en importeurs eerst toestemming aanvragen met het toestemmingsformulier aanvraag VHK-zegels. In het formulier staat hoe u deze kunt indienen bij het ministerie van VWS. Als de toestemming is verleend, kunt u VHK-zegels aanvragen bij de drukker. U kunt alleen volledige vellen van 300 zegels bestellen. De prijs per vel van 300 zegels is vastgesteld op € € 2,06. Aan tabaksproducenten en importeurs zal de hoeveelheid af te nemen vellen in rekening worden gebracht door Koninklijke Joh. Enschedé B.V. In de VHK-zegels wordt een bedrijfsgebonden nummer gedrukt.

Het formaat van het VHK-zegel (2,0 x 4,4 cm) is gelijk aan die van het accijnszegel. Het VHK-zegel moet op dezelfde wijze en op dezelfde plek als het accijnszegel op tabaksverpakkingen worden aangebracht.

Europese Tabaksproductenrichtlijn

De TPD is in 2014 tot stand gekomen. De TPD stelt onder andere eisen aan de verpakkingen van tabaksproducten. Bijvoorbeeld de eis dat er waarschuwingen voor gezondheidsrisico’s op moeten staan.