Uitvoeringsrichtlijn Openbare agenda bewindslieden

Sinds het aantreden van het kabinet-Rutte III in oktober 2017 worden de agenda’s van de bewindslieden op Rijksoverheid.nl gepubliceerd. De uitvoeringsrichtlijn ‘Openbare agenda bewindslieden’ beschrijft welke afspraken, gesprekken, ontvangsten en andere activiteiten bewindslieden openbaar (moeten) maken. Het uitgangspunt 'openbaar, tenzij' is hierbij leidend. Ook zijn in de richtlijn de uitzonderingsgronden opgenomen voor het openbaar maken van afspraken. Dit geeft inzicht in welk type afspraken niet op de openbare agenda hoeven te worden opgenomen. Bewindslieden zijn altijd zelf verantwoordelijk voor de informatie die in hun openbare agenda is opgenomen.

De uitvoeringsrichtlijn is in 2017 geformuleerd en n.a.v. de motie Van Baarle en Dassen (Kamerstukken II 2022/23,28844, 261) in juni 2023 uitgebreid met enkele concrete uitgangspunten voor het opnemen van afspraken in de openbare agenda’s van de bewindslieden. Deze aangepaste richtlijn is vastgesteld in de Voorlichtingsraad en bekrachtigd door het overleg van secretarissen-generaal (SGO) op 28 juni 2023.

In reactie op het rapport Mozaïek van Belangen - Naar beter inzicht in de betrokkenheid van externen bij publieke besluitvormingheeft het kabinet in maart 2025 toegezegd de uitvoeringsrichtlijn opnieuw tegen het licht te houden en aan te scherpen. Deze versie van de uitvoeringsrichtlijn, vastgesteld in de de Voorlichtingsraad van 5 juni 2025, is hiervan het resultaat.

Uitgangspunten openbare agenda bewindslieden

  • ‘Openbaar, tenzij’: alle afspraken, werkbezoeken en gesprekken met externe partijen worden op Rijksoverheid.nl gepubliceerd, tenzij de uitzonderingsgronden van de uitvoeringsrichtlijn ‘Openbare agenda’s bewindslieden’ van toepassing zijn. Ook telefoon- of videogesprekken die in de agenda van de bewindspersoon staan, worden op de openbare agenda gepubliceerd;
  • Vooraf vs. achteraf publiceren: bewindslieden kunnen hun agenda zowel vóóraf als achteraf publiceren. Zij maken hierin hun eigen afweging. Voor het achteraf publiceren van de agenda of het achteraf publiceren van een specifieke afspraak (werkbezoek of gesprek bijvoorbeeld) kunnen verschillende redenen zijn. Zo kan de veiligheid van de bewindspersoon of de gesprekspartner(s) reden zijn om een activiteit niet vooraf te plaatsen. Achteraf publiceren heeft als bijkomend voordeel dat meer informatie kan worden gegeven over de betreffende agenda-activiteit en verkleint het risico dat de agenda afspraken bevat die niet hebben plaatsgevonden. Bij publicatie achteraf moet de agenda uiterlijk binnen 2 weken worden aangeleverd bij Redactie Rijksoverheid.nl.
  • Gespreksonderwerp: bij alle agenda-items (behalve de ministerraden, ministeriële commissies en onderraden) wordt het onderwerp/thema van de activiteit omschreven en een korte toelichting op de agenda-activiteit gegeven;
  • Naam en functie van gesprekspartner: bij gesprekken, ontvangsten, werkbezoeken e.d. wordt zowel de naam als de functie van de gesprekspartner(s) genoemd, tenzij de gesprekspartners geen officiële of bestuurlijke functie bekleden en/of niet namens het bedrijf, de instelling of de organisatie spreken, of publicatie in strijd zou zijn met de privacy van betrokkenen. Denk hierbij aan:
    • Een gesprek van de minister OCW met leerkrachten van een middelbare school;
    • Een gesprek van de minister EZ met een kapper tijdens een werkbezoek;
    • Een gesprek van de staatssecretaris Participatie en Integratie met enkele vrijwilligers van een maatschappelijke organisatie;
  • Contactgegevens: op de openbare agenda van de bewindslieden worden contactgegevens van contactpersonen van het ministerie (telefoonnummer en/of e-mailadres) gepubliceerd voor meer informatie over de afspraken in de agenda van de bewindspersoon. Dit kan ook een groeps-e-mailadres zijn.

Uitzonderingsgronden Wet Open Overheid (Woo)

Het uitgangspunt voor de publicatie van de afspraken van de bewindslieden is ‘openbaar, tenzij’, maar er kunnen redenen zijn om afspraken, bezoeken of gesprekken níet of niet vooraf te publiceren. Naast de veiligheid van de bewindspersoon of gesprekspartner(s) kunnen departementen zich beroepen op de uitzonderingsgronden zoals die in de Woo zijn opgenomen. Afspraken worden bijvoorbeeld niet gepubliceerd wanneer het openbaren van een agenda-activiteit:

  • de eenheid van de Kroon in gevaar zou kunnen brengen;
  • de veiligheid van de Staat zou kunnen schaden of het openbaren van een activiteit zou kunnen leiden tot bepaalde risico’s of onevenredige veiligheidsmaatregelen, zoals bijvoorbeeld het geval is bij het vooraf openbaren van een bezoek aan een internationale militaire missie;
  • de betrekkingen van Nederland met andere landen en staten en internationale organisaties zou kunnen schaden;
  • de economische of financiële belangen van de Staat of andere publiekrechtelijke lichamen of bestuursorganen zou kunnen schaden;
  • het goed functioneren van de Staat en/of andere publiekrechtelijke lichamen of bestuursorganen zou kunnen schaden;
  • zou kunnen leiden tot een onevenredige benadeling van derden. Denk hierbij aan het bespreken van een kwestie waarvan openbaarmaking tot benadeling van een bedrijf of instelling zou leiden;
  • leidt tot een situatie waarin geen sprake is van eerbiediging persoonlijke levenssfeer. Denk hierbij aan een situatie waarin openbaarmaking de privacy van de gesprekspartner, derde(n) of de bewindspersoon schaadt.

Afspraken die worden opgenomen op de openbare agenda

Hieronder een niet-uitputtende opsomming van voorbeelden van afspraken en andere activiteiten die op de openbare agenda van de bewindslieden worden opgenomen:

  • Afspraken met organisaties van buiten de Rijksoverheid. Hieronder vallen (commerciële) bedrijven, staatsbedrijven, de koepels, gemeenten, provincies etc;
  • Afspraken met Kamerleden als de afspraak te maken heeft met een bestuurlijke aangelegenheid of een door een Kamerlid opgebracht onderwerp;
  • Afspraken met regeringsleiders van andere landen of vertegenwoordigers van internationale organisaties (Verenigde Naties, Europese Unie, etc);
  • Afspraken met burgers mits zij komen namens een bedrijf, organisatie of instelling;
  • Ministerraad, onderraden en Europese Raden;
  • Gesprekken en overleggen met andere bewindspersonen, tenzij het overleg partijpolitiek van aard is;
  • Werkbezoeken en toespraken van bewindslieden;
  • Afspraken met hogergeplaatste medewerkers van media, zoals omroepbazen.

Afspraken die niet worden opgenomen op de openbare agenda

Zoals aangegeven zijn er ook afspraken die omwille van de veiligheid van de bewindspersoon of gesprekspartner(s) of Woo-uitzonderingsgronden niet hoeven te worden gepubliceerd. Hieronder een opsomming van afspraken en andere activiteiten die niet op de openbare agenda van de bewindslieden worden opgenomen:

  • Privé-afspraken van bewindspersonen;
  • Overleggen binnen het eigen (kern)departement of met organisaties die onderdeel uitmaken van de Rijksoverheid, zoals de publieke dienstverleners (bijvoorbeeld UWV, DUO), de adviesorganen (bijvoorbeeld SER, WRR) of zbo’s (zelfstandige bestuursorganen, bijvoorbeeld de SVB of de Kamer van Koophandel);
  • Interviewafspraken met journalisten;
  • Partijpolitieke activiteiten. Denk hierbij aan partijcongressen en campagneactiviteiten. Ook het coalitieoverleg of het Bewindspersonenoverleg (BPO) - het wekelijkse partijpolitiek overleg dat ter voorbereiding op de ministerraad doorgaans op donderdagavond plaatsvindt – wordt niet op de openbare agenda opgenomen;
  • Ongeplande gesprekken die niet in de agenda van de bewindspersoon staan hoeven ook niet op de openbare agenda te worden gepubliceerd. Denk aan een ongepland gesprek met een collega-bewindspersoon.
  • Kamerdebatten. Denk hierbij aan een vergadering van de Eerste of Tweede Kamer of een overleg met een Kamercommissie. Deze zijn te vinden op de websites van de Eerste Kamer (zie ‘Activiteiten’) en Tweede Kamer (zie ‘Debat en vergadering’). 
  • Afspraken die vallen onder de Woo-uitzonderingsgronden.

Vind- en doorzoekbaarheid openbare agenda bewindslieden

Alle bewindspersonen hebben een eigen openbare agenda op Rijksoverheid.nl. Binnen deze agenda kan worden gezocht op trefwoord en kunnen de resultaten worden gefilterd op periode.

  • Klik hiervoor op ‘Toon filters’ en kies de bewindspersoon van wie u de agenda wilt inzien.
  • Ziet u geen activiteiten in de agenda? Mogelijk publiceert de betreffende bewindspersoon zijn of haar agenda achteraf. Kies dan onder ‘Periode’ voor ‘alle activiteiten uit het verleden’. U krijgt dan de agenda’s van de afgelopen periode te zien.
  • U kunt ook voor een bepaalde periode kiezen. Vul hiervoor een begin- en einddatum in.

Andere relevante documenten over de openbare agenda

Praktische handleiding ‘Openbare agenda bewindslieden’

In dit document staan de praktische proces- en werkafspraken ten aanzien van de aanlevering en publicatie van de openbare agenda. Dit document is opgesteld voor de medewerkers die verantwoordelijk zijn voor de openbare agenda. 

Aanleverdocument ‘Openbare agenda bewindslieden’ 

In dit document is een format opgenomen met daarin  afspraken over de wijze waarop de agenda-activiteiten van de bewindslieden door de ministeries bij de Redactie Rijksoverheid.nl moeten worden aangeleverd. 

Leeswijzer ‘Openbare agenda bewindslieden’

De leeswijzer is bedoeld voor de bezoekers van Rijksoverheid.nl. In de leeswijzer staat een samenvatting van deze uitvoeringsrichtlijn ‘Openbare agenda bewindslieden’. De leeswijzer biedt bezoekers daarnaast handvatten bij het raadplegen en doorzoeken van de agenda’s van de bewindslieden. De leeswijzer is te vinden op pagina’s met overzichten van agenda’s, zowel de algemene agenda-ingang als de agenda’s per bewindspersoon.