Welke achternaam kan ik voor mijn kind kiezen?

U kunt voor uw kind de achternaam van de moeder, de duomoeder of de vader kiezen. En sinds 1 januari 2024 kunt u uw eerste kind als dat op (of na) 1 januari 2024 wordt geboren de achternamen van beide ouders geven. Er is sinds 1 januari 2024 ook een overgangsregeling voor kinderen die op (of na) 1 januari 2016 zijn geboren.

Keuze van de achternaam kan alleen bij het eerste kind

Heeft u een keuze gemaakt voor de achternaam van uw eerste kind? Dan geldt de gekozen achternaam ook voor alle volgende kinderen.

Meer informatie over de gekozen achternaam en de mogelijkheid om uw kind 2 achternamen te geven leest u hier.

Voorbeelden gecombineerde achternamen

Sinds 1 januari 2024 zijn er verschillende combinaties van achternamen mogelijk. In de factsheet 'Uitbreiding naamkeuze: gecombineerde achternaam' staan voorbeelden van de verschillende combinaties.

Wanneer keuze achternaam vastleggen?

De keuze voor een achternaam kunt u voor de geboorte of bij de geboorteaangifte laten vastleggen. U gaat samen naar de burgerlijke stand om uw naamskeuze te laten vastleggen. Dit kan niet door 1 ouder en ook niet schriftelijk. Als u uw kind eerst moet erkennen, maakt u de naamskeuze tijdens de erkenning. U en uw partner moeten dan samen naar de burgerlijke stand. Naamskeuze kan ook bij adoptie en bij de gerechtelijke vaststelling van het ouderschap.

Bent u getrouwd en wilt u een andere achternaam dan de achternaam die uw kind automatisch zou krijgen? Heeft u dit niet vóór de geboorte vastgelegd bij de gemeente? Dan kunt u geen online geboorteaangifte doen. En moet u samen naar de balie Burgerzaken om een dubbele naam voor uw kind te kiezen en tegelijkertijd de geboorteaangifte te doen.

Automatisch een achternaam wanneer u niet kiest

Kiest u geen achternaam of heeft u de keuze niet op tijd vastgelegd? Dan bepaalt de wet welke achternaam uw kind krijgt. Welke naam dat is, hangt af van uw persoonlijke situatie.

Ouders die getrouwd zijn of geregistreerde partners

Man en vrouw

Bent u als man en vrouw getrouwd of hebt u een geregistreerd partnerschap? Dan krijgt uw kind automatisch de achternaam van de vader.
Wilt u dat uw kind de achternaam van de moeder krijgt? Dan moet u dat, voor of tijdens de geboorteaangifte, samen laten vastleggen bij de burgerlijke stand.

2 vrouwen

Bent u als 2 vrouwen getrouwd of hebt u een geregistreerd partnerschap? Dan zijn er de volgende situaties:

• De moeder is zwanger van een onbekende donor. Uw kind krijgt automatisch de achternaam van de duomoeder. Dit kan alleen als de duomoeder automatisch juridische ouder wordt bij de geboorte. Daarvoor moet degene die het kind aangeeft bij de burgerlijke stand (doorgaans de duomoeder), een verklaring laten zien van de Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting.
  Wilt u dat uw kind de achternaam van de geboortemoeder krijgt? Dan moet u dat samen laten vastleggen bij de burgerlijke stand.
• Als u als duomoeder het kind wilt adopteren dan gebruikt u de verklaring van de Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting bij de adoptieprocedure. En niet bij de aangifte van geboorte. U kunt de achternaam van uw kind bij de adoptieprocedure vastleggen, maar u kunt dit dus ook al eerder doen bij de burgerlijke stand voordat de adoptieprocedure afgemaakt is. Dan krijgt het kind alvast de achternaam van de duomoeder nog voordat de duomoeder als moeder op de geboorteakte komt.
• De moeder is zwanger van een bekende donor en de duomoeder erkent het kind. Uw kind krijgt automatisch de achternaam van de geboortemoeder.
  Wilt u dat uw kind de achternaam van de duomoeder krijgt? Dan moet u dat samen laten vastleggen bij de burgerlijke stand.

Ouders die niet getrouwd zijn en geen geregistreerde partners

Bent u niet getrouwd of geen geregistreerde partners? Dan krijgt uw kind automatisch de achternaam van de moeder. Wilt u dat uw kind de achternaam van de vader of van de duomoeder krijgt? Dan moet de vader of de duomoeder het kind erkennen. Bij de erkenning kunt u dan samen de naamskeuze doorgeven.

Als duomoeder kunt u er ook voor kiezen uw kind te adopteren. U kiest dan bij de adoptieprocedure welke achternaam uw kind krijgt. Informeer over de adoptieprocedure bij uw advocaat.

Gezin van 2 mannen

Op het moment van de geboorte van een kind, is er ook altijd een moeder. Het moederschap kan alleen eindigen door adoptie. Bij adoptie kiest u de achternaam van uw eerste kind. Dit gebeurt bij de rechter. Volgende kinderen krijgen dezelfde achternaam als uw eerste kind van u samen.

Achternaam kind bij nieuwe partner

Heeft u een kind uit een vorige relatie en krijgt u met uw nieuwe partner een kind? Dan hoeft dit kind niet dezelfde achternaam te krijgen als zijn halfbroer of halfzus. Juridisch gaat het namelijk niet om een kind van dezelfde ouders.

Krijgt u met uw nieuwe partner meer kinderen? Dan krijgen de volgende kinderen dezelfde achternaam als het eerste kind van u samen.

Achternaam veranderen bij huwelijk of partnerschap

Als u een huwelijk of geregistreerd partnerschap aangaat met de andere ouder van uw kind, kunt u eenmalig en alleen op deze dag opnieuw een naamskeuze doen. Laat ruim van tevoren aan de trouwgemeente weten dat u de achternaam van uw kind(eren) wilt veranderen. Vraag aan uw trouwgemeente hoeveel (werk)dagen dit minimaal zijn. Deze gemeente regelt dan dat u bij het huwelijk opnieuw naamskeuze kunt doen.

Naamrecht andere nationaliteit

Wordt uw eerste kind op of na 1 januari 2024 geboren? En heeft dit kind niet alleen de Nederlandse, maar ook nog een andere nationaliteit? Dan kunt u sinds 1 januari 2024 ook kiezen voor het naamrecht van die nationaliteit. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de vrouwelijke of mannelijke uitgang (vervoeging) van de achternaam naar bijvoorbeeld Grieks, Pools of Russisch recht. Elk volgend kind krijgt dan ook de vervoeging die past bij het geslacht van dat kind.

Gaat het om een nationaliteit waarbij u uw kind een andere achternaam kunt geven dan u zelf heeft? Dat mag, maar dan krijgen al uw volgende kinderen ook die naam.
Bij deze nieuwe mogelijkheid is er geen overgangsregeling. Dus zijn er oudere broertjes en zusjes geboren voor 1 januari 2024? Dan hebt u deze mogelijkheid niet. Dan krijgen alle kinderen de achternaam van het eerstgeboren kind van u samen.

U geeft de keuze aan bij de aangifte van geboorte of bij de erkenning van het kind (dat op of na 1 januari 2024 is geboren). Dit is gratis.