Kabinetsreactie staatscommissie demografische ontwikkelingen 2050: moeilijke keuzes moeten gemaakt worden
Demografische ontwikkelingen zijn bepalend voor de toekomst van ons land. Afgelopen januari adviseerde de staatscommissie demografische ontwikkelingen in haar rapport ‘Gematigde groei’ om te sturen op bewuste keuzes over bevolkingsgroei en te anticiperen op de gevolgen daarvan. In de kabinetsreactie die minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, worden deze keuzes gevoed met afwegingen die hierbij een rol spelen.
De staatscommissie stelt een scenario van gematigde groei voor, waarbij de bevolking groeit naar 19 à 20 miljoen mensen in 2050. Hiermee wordt het evenwicht behouden tussen het opvangen van de vergrijzing en het waarborgen van economische groei en sociale cohesie. Het vergt een fundamenteel gesprek over het soort samenleving dat wij willen en kunnen zijn. Wat voor soort economie wij willen zijn en welke banen daarbij passen. Of en hoe de adviezen van de staatscommissie een richtsnoer zijn voor de toekomst van Nederland is aan het nieuwe kabinet.
Afwegingen met grote impact
Demografische ontwikkelingen hebben invloed op de kwaliteit van leven: hier en nu en voor toekomstige generaties. Ze beïnvloeden de welvaart en het welzijn in ons land. Om te behouden wat we hebben zijn keuzes nodig over de inrichting van de economie, arbeidsmarkt en samenleving. Om onder meer krapte op de arbeidsmarkt, een grote toekomstige zorgvraag en schaarste van (woon)ruimte aan te pakken.
Keuzes zijn ook belangrijk voor de sociale samenhang in ons land. In een veranderende samenleving kunnen scheidslijnen tussen mensen toenemen. Dat raakt aan de veerkracht van de samenleving, die nodig is om de grote veranderingen waar wij voor staan succesvol door te voeren. Om inclusief samen te leven is het nodig dat iedereen gelijke kansen krijgt, elkaar wederzijds respecteert en naar de ander luistert – ook door de overheid. Dit geldt niet alleen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs, maar ook in de zorg, op de woningmarkt en bij onderling contact in het dagelijks leven. Actieve deelname aan het openbare leven is belangrijk om een weerbare samenleving over te dragen aan de volgende generaties.
Minister Van Gennip: “We staan als samenleving de komende jaren voor moeilijke keuzes. Onder andere door de huidige krapte op de arbeidsmarkt zullen niet alle maatschappelijke wensen tegelijk vervuld kunnen worden. Het nieuwe kabinet moet kiezen welke uitdagingen als eerste aangepakt worden. Daarbij verdient demografie een plek in het hart van het beleid. Met het rapport van de staatscommissie is het gesprek hierover gestart. Het huidige kabinet levert vandaag inbreng hiervoor, zodat een nieuw kabinet dit gesprek voort kan zetten en keuzes kan maken. Samen met het bedrijfsleven, werknemers en de samenleving. Laten we de generaties na ons niet opzadelen met een samenleving, waarin welvaart niet voor iedereen vanzelfsprekend is en diepe scheidslijnen zichtbaar zijn.”