Toespraak van minister Bruins Slot bij ontvangst van het rapport van Commissie Ruys
De Commissie Ruys deed onderzoek naar de evacuatieoperatie vanuit Kaboel die Nederland in de tweede helft van augustus 2021 uitvoerde, nadat de Taliban de macht in Afghanistan hadden overgenomen. Op 6 oktober 2023 nam het kabinet het rapport van Commissie Ruys in ontvangst. Minister van Buitenlandse Zaken Hanke Bruins Slot hield daarbij een toespraak.
Beste aanwezigen,
De ijzingwekkende en hartverscheurende beelden die we zojuist zagen zullen bij iedereen op het netvlies gebrand zijn.
De ontberingen die mensen moesten doorstaan om zichzelf en hun dierbaren in veiligheid te brengen – die beelden raken ons diep.
En ik ben me er ten volste van bewust dat zij pijnlijke herinneringen en gevoelens ophalen.
Bij de mensen in Afghanistan.
Bij de evacuees die aan de helse realiteit probeerden te ontsnappen.
En bij alle mensen die zich dag in dag uit daarvoor hebben ingezet.
De val van Kaboel heeft een enorme impact gehad.
Het allermeest op de Afghanen – vrouwen en meisjes voorop – die zich staande moeten houden in een realiteit die vele malen grimmiger is geworden.
Vandaag neem ik namens het kabinet het evaluatierapport in ontvangst over de evacuatieoperatie die plaatsvond in Afghanistan.
Dit doe ik samen met de minister van Defensie en de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid.
Dit rapport heeft grote waarde.
Voor alle betrokkenen.
Voor de overheid. Voor Nederland.
Graag spreek ik dan ook mijn grote dank uit aan de commissie die onder leiding van de heer Ruys zorgvuldig en gedegen te werk is gegaan.
Het kabinet zal de Tweede Kamer binnenkort een uitgebreide reactie op de bevindingen en conclusies van het rapport toesturen.
Graag vertel ik u in aanloop hierop dat wij de hoofdconclusies erkennen en omarmen.
En dat, zo kan ik u verzekeren, wij hierop verdere actie zullen ondernemen.
In crises worden fouten gemaakt. Soms zeer ernstige.
Maar de grootst mogelijke fout is om achteraf de ogen te sluiten voor wat er niet goed ging.
Door niet te leren van de fouten.
Zoals de Commissie Ruys concludeert,
Kaboel viel veel sneller in handen van de Taliban dan wij allemaal hadden gedacht.
Dit was een collectieve inschattingsfout – ook internationaal – die ons op achterstand plaatste.
Hierdoor is er te laat en vanuit de verkeerde aannames gehandeld.
Het past een lerende overheid om hier lessen uit te trekken.
Daarom hebben we als ministeries gezamenlijk onze crisisrespons verbeterd, door mensen op te leiden en ook te trainen, en door onze crisiscentra te verstevigen en aan elkaar te verbinden.
Onze mensen staan paraat om direct het veld in te gaan, zoals we ook onlangs hebben kunnen zien bij de evacuaties uit Sudan en Niger.
De aanbevelingen van de commissie gebruiken Buitenlandse Zaken, Defensie en Justitie en Veiligheid om de gezamenlijke voorbereiding van de ministeries en de aanpak van crises verder te verbeteren.
Beste aanwezigen,
Zoals de Commissie Ruys zeer terecht concludeert: bij de evacuatieoperatie zijn enorme inspanningen geleverd.
Door alle betrokkenen.
Mensen die onvermoeibaar – en soms met gevaar voor eigen leven – alles hebben gegeven.
Het kabinet heeft daar groot respect en waardering voor. En denkt vandaag ook aan de 25 Nederlandse militairen die in Afghanistan gesneuveld zijn.
Beste leden van de commissie, namens het kabinet dank ik u nogmaals voor uw zeer grondige werk. Het stelt het kabinet in staat om stappen te zetten voor de toekomst.
Dank u wel.