Aanvullende compensatie corona voor gemeenten
Gemeenten, provincies en waterschappen krijgen een tweede steunpakket van € 777 miljoen voor de compensatie van inkomsten die zij mislopen en de extra kosten die zij maken door corona. Dat hebben minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en staatssecretaris Vijlbrief van Financiën laten weten. Met deze steun kunnen lokale en regionale overheden de dienstverlening aan hun inwoners op peil houden. Hiermee komt de totale verleende steun op ruim € 1,5 miljard voor 2020.
Minister Ollongren geeft aan dat er in deze tijd veel van medeoverheden wordt gevraagd: ‘Gemeenten, waterschappen en provincies en het Rijk hebben tijdens de periode begin maart tot 1 juni laten zien er samen te staan. Ook daarna hebben ze zich ingespannen om de gevolgen van de impact van corona te bestrijden. Ik ben blij dat we onze medeoverheden kunnen bijstaan. Het is belangrijk dat iedereen kan blijven rekenen op goede dienstverlening, van zorg tot OV, van begeleiding naar werk en toezicht en handhaving, tot het in stand houden van sport en culturele voorzieningen.’
Voortbestaan lokale voorzieningen
Met het aanvullende pakket zijn afspraken gemaakt over het voortbestaan van buurt- en dorpshuizen als belangrijke ontmoetingsplek voor kwetsbaren in de samenleving. Het gaat om bedrag van € 17 miljoen. Naar lokale vrijwilligersorganisaties zoals speeltuinen en scouting gaat € 7 miljoen. Er komt ook extra geld (€ 50 miljoen) voor toezicht en handhaving, zoals de inzet van extra BOA’s. Ook krijgen gemeenten € 30 miljoen voor de extra kosten die zij maken voor het organiseren van de Tweede Kamer en de herindelingsverkiezingen.
Eerder deze zomer zijn er afspraken gemaakt over de kosten van openbaar vervoer, de veiligheidsregio’s en de GGD-en (€ 365 miljoen). Daarnaast worden aanvullende maatregelen genomen om mensen die hun baan verliezen een beter perspectief te bieden op nieuw werk en inkomen.
Verlenging en aanvulling maatregelen mei
Eind mei is met gemeenten, provincies en waterschappen een eerste compensatiepakket afgesproken van € 566 miljoen. Het ging om compensatie voor misgelopen inkomsten (zoals toeristenbelasting en parkeergelden) en kosten voor bijvoorbeeld de noodopvang voor kinderen, maar ook voor het op peil houden van de Jeugdzorg en Wet maatschappelijke ondersteuning. Aanvullend op dit eerste pakket worden voor de periode tot 1 juni de door de gemeenten gederfde inkomsten van terrassen, markten en evenementen gecompenseerd met € 20 miljoen. Er is nog eens € 100 miljoen gereserveerd om later dit jaar te verdelen over gemeenten als er meer bekend is over de inkomstenderving na 1 juni.
Een aantal maatregelen die afgelopen mei is genomen, wordt verlengd in dit tweede pakket. Het gaat om extra Rijksbijdrage Wet sociale werkvoorziening voor sociale werkbedrijven van € 50 miljoen. Gemeenten ontvangen ook nog eens € 60 miljoen en provincies € 8 miljoen om lokale culturele voorzieningen zoals openbare bibliotheken, muziekscholen, musea, filmhuizen en de lokale informatievoorziening te ondersteunen.
Om de financiële druk bij gemeenten verder te verlichten is afgesproken de zogenoemde opschalingskorting in 2020 en 2021 te schrappen. Dit betekent dat er in 2020 € 70 miljoen en 2021 € 160 miljoen extra naar gemeenten gaat.
Lange termijn
Eind dit jaar volgt nog de definitieve afrekening van de meerkosten en inhaalzorg jeugd en Wet maatschappelijke ondersteuning. Eveneens wordt eind dit jaar gekeken of er mogelijk nog compensatie nodig is van niet gedekte uitgaven voor sport. Begin volgend jaar zal de afrekening plaatsvinden van de inkomstenderving (zoals toeristenbelasting en parkeergelden).