Het gebouw van Financiën vóór de renovatie

Het oorspronkelijke ministeriegebouw van Financiën was een ontwerp van Rijksbouwmeester Jo Vegter en Rijksgebouwendienstarchitect Mart Bolten. Het gebouw werd midden jaren '70 opgeleverd, maar de ontwerpgeschiedenis begint al in 1945.

Geschiedenis van de locatie

Op de plaats van het huidige complex stond tot in de lente van 1945 het Paleis van Justitie. Dit was het vroegere 19e-eeuwse paleis van prins Frederik. Bij het bombardement op het Bezuidenhout (maart '45) wordt dit gebouw echter totaal verwoest. Het erachter gelegen huis van bewaring wordt beschadigd.

Na de oorlog studeren verschillende Rijksbouwmeesters op mogelijkheden om het Paleis van Justitie te herbouwen. In de jaren '60 worden de plannen gewijzigd. Zo is er een plan om aan het Korte Voorhout zowel het ministerie van Justitie als dat van Financiën te huisvesten. Uiteindelijk wordt gekozen voor alleen het ministerie van Financiën.

Ontwerp van Vegter en Bolten

Ondertussen is Jo Vegter benoemd tot Rijksbouwmeester. Samen met architect Bolten komt hij tot een ontwerp dat aansluit bij de historische bebouwing van de stad. Het oorspronkelijke gebouw heeft vier belangrijke kenmerken:

  • Van buiten: streng en gesloten
    Het gebouw had een relatief gesloten, strenge architectuur naar buiten. Dit effect werd nog versterkt door het gebruik van onbehandeld beton in de gevels.

  • 'Zachte' binnenkant
    De binnenkant van het gebouw was juist zacht en werd gekenmerkt door twee ruime tuinen.

  • Ambachtelijke details
    Vegter en Bolten hielden van ambachtelijke details. Dit was terug te vinden in onder meer de keuze van het materiaal en het kleurgebruik.

  • Brutalisme
    De architecten lieten zich inspireren door het brutalisme. Deze stroming kenmerkt zich door het gebruik van in het zicht blijvend gewapend beton en strakke horizontale lijnen.

Vergroot afbeelding
Beeld: Levien Willemse
Een voorbeeld van brutalisme: ongeschilderd beton en een zekere geslotenheid.

Bijzonder gebouw

Het brutalisme komt weinig voor in de Nederlandse architectuurgeschiedenis. Ook omdat het uiteindelijke resultaat kwalitatief ver boven de middelmaat is, is het een cultuurhistorisch belangrijk gebouw.

De bijzondere status van het oude gebouw van Financiën werd ook bepaald door:

  • de afwerking en vormgeving van de interieurs;
  • het uitzicht over de gangen met kenmerkende 'pleintjes' en plafondeilanden;
  • de grote vensters aan het einde van veel gangen;
  • de visuele relatie tussen de gangen en werkkamers met de buitenwereld;
  • de binnenplaatsen met de speciaal ontworpen typische jaren '70/'80 tuinen;
  • de relatief subtiele detaillering van de ramen (zowel langs de binnentuinen als aan de straatzijde).
  • Beeld: Levien Willemse

    Ministerie van Financiën voor de verbouwing, hoek Prinsessegracht/Korte Voorhout.

  • Beeld: Levien Willemse

    Voormalige entree aan het Korte Voorhout.

  • Beeld: Levien Willemse

    Voormalige entree aan het Korte Voorhout.

  • Beeld: Levien Willemse

    Belangrijk voor de buitenkant van het oude gebouw was de relatief subtiele detaillering van de ramen.

  • Beeld: Levien Willemse

    Balkon voor de glazenwasser, voor de verbouwing.

  • Beeld: Levien Willemse

    De binnenplaatsen boden een mooi uitzicht op de speciaal ontworpen typische jaren '70/'80 tuinen.

  • Beeld: Levien Willemse

    Korte Voorhout 7, voor de verbouwing, er is nog geen poort.