Weblogbericht | 29-07-2025 | Ministerie van JenV

Verdrietig én strijdlustig

“Onlangs was ik met mijn vrouw, we zijn al 37 jaar samen, op vakantie. In de auto hebben we dan mooie gesprekken. Daarin vroegen we ons onder andere af of we in 1988, toen wij een stel werden, hadden kunnen voorspellen dat de situatie nu zo zou zijn als ze is. Ons antwoord was een droevig nee. Weet je dat wij elkaar tegenwoordig niet meer altijd een kus durven te geven in het openbaar?! Ik heb ooit gedemonstreerd voor homorechten. Nu is dat wéér nodig…”

“Tegelijkertijd stemt het me strijdlustig. Ik geef binnenkort een workshop op het ministerie van JenV en AenM over LHBTIQA+-inclusie, met een stuk geschiedenis erbij, om bewustzijn te creëren. Maar er is ook iets wat we allemaal kunnen doen, queer of niet queer. En dat is in onze eigen kleine (privé- of werk-) cirkel opkomen voor mensen die anders zijn en daarom gepest of buitengesloten worden, of erger. Zeker als je wat ouder wordt, heb je genoeg uitstraling en ervaring om te kunnen opstaan tegen onrecht. Doe dat. Grijp in. Spreek je uit. Geef het goede voorbeeld en laat jonge mensen die met hun queer-zijn worstelen, weten: je mag er zijn, precies zoals je bent. Je bent een méns! Dus doe je ding. En als er gedoe van komt, dan ben ik er voor je.”

Negativiteit

Alex Wille-van Toren, voorzitter van het LHBTIQA+-netwerk van de ministeries van Justitie en Veiligheid, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Asiel en Migratie, en Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, JuBi Yourself: “Zelf heb ik in mijn werkomgevingen nooit veel last gehad van het feit dat ik als man met een man getrouwd ben. Misschien komt dat omdat ik bijna 2 meter lang ben. Misschien komt het door de plekken waar ik werkte. Of misschien was ik toen gewoon naïef en had ik het niet door. Des te droeviger vind ik het dat ik nu, en nog vaker sinds ik voorzitter van JuBi ben, verhalen hoor van jonge mensen die wél gepest worden op de werkvloer vanwege hun seksuele identiteit. Die achter hun rug “Flikker!” horen fluisteren. Ik zie de negatieve reacties op het intranet onder een bericht over het hijsen van de IDAHOBIT-vlag. Met dat soort dingen ben ik het absoluut niet eens. Ik gun iedereen een onbezwaarde werkplek. En negatieve verhalen sterken ook mij juíst in mijn motivatie. Laten we er met elkaar voor de volgende generatie voor zorgen dat niet alles wat we hadden bereikt, weer helemaal wegzakt.”

Een interne roze bubbel is niet genoeg

“JuBi pakt haar rol door de ambtelijke top te adviseren en aanspreekpunt te zijn voor collega’s uit de queer-community, maar juist ook door andere collega’s aan te spreken, te laten zien wie we zijn, en zo te werken aan acceptatie. Ook denken we graag mee over hoe beleid inclusiever en beter kan.”

“Ik ben trots op het signaal dat we als Rijksoverheid afgeven door bij de komende Pride in Amsterdam mee te doen met een eigen Rijksoverheid-boot. Ik vaar zelf mee, maar ook mensen met hoge posities, die daarmee in de ‘buitenwereld’ stelling nemen op het vlak van diversiteit en inclusie. En die buitenwereld is ook belangrijk. Want zelfs als we binnen onze departementen in een perfect inclusieve roze bubbel zouden leven, is dat niet genoeg. Uiteindelijk moet ook ieder mens er ‘buiten’ in de samenleving mogen zijn.”

Verandering stimuleren

Dat we zo ver nog niet zijn, constateert ook Judith Smits, coördinator van de gespreksleiderspool bij LEV (Landelijke Eenheid Vertrouwenswerk en Sociale Veiligheid) én freelance redacteur bij Nederlands grootste queermagazine Winq: “Figuren als Andrew Tate worden bejubeld en gevolgd. Seksuele identiteit en zelfs sekse staan in Nederland, en al helemaal in de Verenigde Staten, als concepten onder druk. Ik vind dat écht verontrustend.” Toch gelooft Judith in de kracht van dialoog en zichtbaarheid. Ze gebruikt haar stem en positie om verandering te stimuleren. “Juist vanwege de huidige ontwikkelingen is het zo belangrijk dat we blijven praten, blijven uitleggen, blijven opstaan.”

De ‘norm’

“Gelukkig kom ik tijdens mijn werk op het departement weinig extreme standpunten bij collega’s tegen. In de politiek is dat helaas een heel ander verhaal.  Daar regent het denigrerende opmerkingen van politiek leiders die polariserende standpunten innemen. Onder andere over alles wat niet ‘de hetero norm’ betreft. ‘Doe eens normaal’, wordt er dan geroepen. En dan betekent ‘normaal’ dus: als een hetero. Mensen voelen zich door dit soort normering soms gedwongen om zich anders te gaan gedragen. Ze mogen niet zichzelf zijn. Dat is echt achteruitgang. De polarisatie is een groot probleem. Want laten we even heel duidelijk zijn: als we het hebben over LHBTIQA+-rechten, hebben we het niet over een modeverschijnsel of over een stukje van iemands culturele identiteit. Het heeft ook niets met links of rechts te maken. Dit gaat over basic mensenrechten. En die zouden voor iedereen op aarde een vanzelfsprekendheid moeten zijn.”

Prachtige Pride

Madelon: “De queer community is een minderheid: 2,7 miljoen Nederlanders zijn queer, blijkt uit recent onderzoek. Maar we zijn er. We zijn uit die kast gekomen. En we gaan er niet meer terug in. Waarom zouden we? Heb je wel eens gezien hoe fantastisch, hoe krachtig en kleurrijk die gemeenschap is? Bezoek in de prideweek eens een tentoonstelling of ga het zien tijdens de canal parade. Die is zo indrukwekkend. De menigte, de liefde die daar voelbaar is. En ook: het protest. Maar het is een positief protest: dit zijn wij!”