Woonruimte en begeleiding voor dakloze mensen
In 2021 telde Nederland ongeveer 32.000 dakloze mensen. Zij hebben geen eigen woning en hebben vaak ook andere problemen, zoals een geldtekort. Het is zonder woning extra moeilijk om uit deze situatie te komen. Gemeenten proberen dakloze mensen te helpen. Bijvoorbeeld door preventie, begeleiding en schuldhulpverlening.
Problemen door dakloosheid
Het aantal dakloze mensen daalde volgens het CBS in 2020 naar 36.000 en in 2021 naar 32.000. Dat kwam door de extra inspanningen van gemeenten, de Rijksoverheid en alle partners. Onder andere door de krapte op de woningmarkt is het nog belangrijker te zorgen dat mensen hun woning niet verliezen. De Rijksoverheid wil het voorkomen van dakloosheid extra stimuleren.
Dakloze mensen hebben niet de rust en veiligheid van een eigen woning. Zonder woning kunnen zij moeilijk weer meedoen aan de maatschappij. Het is dan lastig om een opleiding of baan te krijgen en houden. Daarom vindt de Rijksoverheid het belangrijk dat dakloze mensen snel een eigen woonplek krijgen. En dat zij begeleiding krijgen, bijvoorbeeld bij:
- geldproblemen;
- een verslaving;
- psychische problemen.
Maatregelen ter vermindering van dakloosheid
In het hele land werken veel partijen aan het tegengaan van dakloosheid. Gemeenten, de Rijksoverheid, opvanglocaties, zorgpartijen, woningcorporaties en ervaringsdeskundigen werken samen aan oplossingen. Voorbeelden daarvan zijn:
- gemeenten zorgden in 2020 en 2021 voor 6.000 -7.000 extra woonplekken voor dakloze mensen.
- Veel opvanglocaties zijn omgebouwd van slaapzalen naar een- of tweepersoonskamers. Daardoor hebben mensen in de opvang meer rust en veiligheid.
- Mensen die ervaring hebben met dakloosheid, worden ingezet bij het maken van beleid en het helpen van dakloze mensen.
- Gemeenten zetten steeds meer in op preventie. Bijvoorbeeld door het snel te signaleren als er geldzorgen en beginnende schulden zijn. Door hulp te bieden kunnen grote schulden dan worden voorkomen.
- Er zijn minder huisuitzettingen door betaalachterstanden. Verhuurders, brancheverenigingen en de VNG hebben afspraken gemaakt om dit tegen te gaan.
- Gemeenten zijn per 2022 verplicht om briefadres te verstrekken. Zo kunnen mensen zonder woonadres toch worden ingeschreven in de BRP. Dat is bijvoorbeeld nodig om een uitkering en zorgverzekering aan te vragen.
Hulp voor dakloze jongeren
Ongeveer 1 op de 5 dakloze mensen is tussen de 18 en 27 jaar oud. Deze jongeren hebben een valse start van hun volwassen leven. Vaak spelen er veel problemen. Bijvoorbeeld een geldtekort en psychische klachten. Ze hebben vaak geen sociaal netwerk om daarbij te helpen.
Deze jongeren moeten de ruimte krijgen om hun talenten te ontwikkelen. En om toe te werken naar een zelfstandige toekomst. Allerlei partijen werken daar hard aan door middel van allerlei maatregelen:
- steeds meer gemeenten werken met een Jongerenregisseur. Dit is 1 persoon die een jongere helpt bij alle vragen en problemen, waardoor trajecten korter duren en beter lopen.
- Jongeren denken mee met lokaal en landelijk beleid. Zodat dit beter aansluit bij de problemen waar zij tegenaan lopen.
- Er wordt meer gewerkt met snelle oplossingen. Bijvoorbeeld door als gemeente een schuld voor een jongere af te kopen, om ergere problemen te voorkomen.
- Gemeenten en jeugdinstellingen werken aan een betere begeleiding van jongeren in de Jeugdzorg die 18 jaar worden. Zodat jongeren een woning en opleiding hebben als zij de Jeugdzorg verlaten.
- Er zijn trainingen om LHBTIQ+-jongeren hulp te bieden in de opvang.
- Over het hele land zijn woon-zorgvormen opgezet. Waar bijvoorbeeld dakloze jongeren en studenten samenwonen.
Arie, 20 jaar, vertelt:
In de zomer heb ik een psychose meegemaakt.
Dat was best wel heftig.
Ik dacht dat ik God was, zeg maar.
Sharon, 19 jaar, vertelt:
Ik had een relatie met iemand en toen ben ik daar bij in gaan wonen.
En dat is toen uiteindelijk fout gelopen.
Toen ben ik eigenlijk min of meer op straat terecht gekomen.
Kimberley, 29 jaar, vertelt:
Als kind heb ik heel wat traumatische ervaringen meegemaakt.
Ik heb al vanaf mijn dertiende in Jeugdzorg gezeten.
Toen ik 18 was heb ik helaas weer een traumatische ervaring meegemaakt.
Toen ben ik gestopt met school.
Arie vertelt verder:
Toen ik uit de psychose was kon ik nog wel bij mijn werk aan de slag, alleen in een wat rustigere keuken.
Dat vond ik niet zo heel leuk.
Toen ben ik iets meer gaan drinken en toen ben ik het huis uitgezet.
Omdat ik voor te veel spanningen zorgde thuis.
Dus zo ben ik bij het Leger des Heils beland.
Kimberley vertelt verder:
Toen raakte ik mijn studiefinanciering kwijt en dus ook mijn kamer.
En vanuit daar ben ik dakloos geworden.
Toen kon ik gelukkig wel bij vrienden op de bank slapen, maar ik had niet echt een eigen plek.
Serena, 26 jaar, zegt:
Ik ben op mijn veertiende weggelopen van huis.
En na pleegouders te hebben gehad en begeleid kamer wonen, werd ik uiteindelijk 18.
Toen kwamen de problemen eigenlijk, financieel vooral.
En zo ben ik op den duur een 'bankhopper' geworden.
Arie vervolgt:
Het belangrijkste voor mij zijn nu de financiën.
Een baan waar ik betaald krijg en dat ik uiteindelijk op mezelf kan gaan wonen.
Dat ik zelfstandiger word en dat ik wat meer zelfverzekerd word.
Sharon zegt:
Ik wil nu het liefst gewoon een baan in de heftruck of in de logistiek of zo.
Selena vertelt verder:
Het belangrijkste wat ze kunnen doen is, denk ik, een cursus geven op de middelbare scholen over rondkomen.
Kimberley zegt:
We denken hier in Nederland dat iedereen recht heeft op een huis
en dat we genoeg kansen hebben voor iedereen,
maar in de praktijk is dat gewoon niet zo.
Er staan heel veel jongeren op straat die het echt niet verdienen en die echt hulp nodig hebben
en die steun en liefde en motivatie nodig hebben.
En die juist.....
Waar wij echt iets voor moeten doen.
Paul Blokhuis, staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, zegt:
Ja, het wordt hoog tijd dat wij de problemen van dak- en thuisloze jongeren nu eens goed gaan aanpakken.
Want er zijn meer dan 10.000 jongeren in Nederland dak- of thuisloos.
Daarom lanceren we een actieprogramma met belangrijke thema's.
We gaan het hebben over preventie, wonen, opleiding werk, schuldhulpverlening en zorg.
Daar zijn we intensief over in gesprek met jongeren, maar ook met gemeenten,
met andere ministerie en met hulpverleners.
Want al onze jongeren verdienen dat.
*de tekst verschijnt*
Actieprogramma Dak- en Thuisloze Jongeren
*met de ondertekening van*
Paul Blokhuis
Documenten
-
Kamerbrief uitgangspunten aanpak dakloosheid
Staatssecretaris Van Ooijen (VWS), minister De Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) en minister Schouten ...
-
Kamerbrief met voortgangsrapportage maatschappelijke opvang en beschermd wonen
Staatssecretaris Blokhuis (VWS) informeert de Tweede Kamer elk half jaar over de inspanningen op het gebied van beschermd wonen ...
-
Kamerbrief over Een (t)huis, een toekomst, De aanpak van dak- en thuisloosheid
Staatssecretaris Blokhuis, minister Ollongren en staatssecretaris Van Ark informeren de Tweede Kamer over het plan van aanpak ...