Ga direct naar inhoud

Overheid stimuleert CO₂-opslag

Om te voorkomen dat CO₂ in de lucht komt, slaan bedrijven CO₂ op onder de grond. Dat gebeurt in lege gasvelden onder de Noordzee. Ook wordt een deel van de CO₂ hergebruikt voor bijvoorbeeld bouwmaterialen. Het kabinet helpt bedrijven hiermee, zodat de aarde niet verder opwarmt door deze CO₂.

CO₂ warmt de aarde op

CO₂ is een broeikasgas, dat ervoor zorgt dat de temperatuur op aarde stijgt. En uiteindelijk voor klimaatverandering zorgt. Industriebedrijven stoten veel CO₂ uit. Denk bijvoorbeeld aan de chemische industrie, olieraffinaderijen en staalfabrieken. Het is lastig om de productieprocessen van deze bedrijven te verduurzamen, zodat ze minder CO₂ uitstoten. Dat komt omdat de technieken hiervoor nog niet bestaan of niet goed werken.

Europese Unie wil in 2050 klimaatneutraal zijn

In 2050 willen de Europese Unie (EU) en Nederland klimaatneutraal zijn. Dat betekent dat de EU en Nederland niet meer broeikasgassen uitstoot dan dat ze opnemen.

Opslaan van CO₂ helpt met halen klimaatdoelen

Het is lastig is om de Nederlandse industrie snel volledig te verduurzamen via bijvoorbeeld elektriciteit en waterstof. Daarom stimuleert het kabinet de opslag van CO₂ in lege gasvelden onder de Noordzee. Dit heet ook wel Carbon Capture and Storage (CCS). Hierbij wordt CO₂ eerst afgevangen van de industrie, en vervolgens permanent opgeslagen diep onder de grond onder de Noordzee.

In de lege gasvelden onder de Noordzee is ruimte voor grote hoeveelheden CO₂. Door de CO₂ daar permanent op te slaan, komt de CO₂ niet in de lucht. Zo helpt het opslaan bij het halen van de klimaatdoelen.

Het kabinet heeft geen plannen voor CO₂ opslag op land.

Voorbeelden van CO₂-opslag-projecten

Op dit moment zijn er verschillende projecten, waarin bedrijven hun CO₂ afvangen en opslaan:

  • Het Porthos-project, waarbij CO₂ vanuit de Rotterdamse industrie in een leeg gasveld onder de Noordzee wordt opgeslagen. In totaal zal Porthos ongeveer 37 megaton CO₂ opslaan. Dat is 15 jaar lang, ongeveer 2,5 megaton CO₂ per jaar. Het Porthos-systeem wordt nu gebouwd, naar verwachting is het in 2026 klaar.
  • Het initiatief Aramis, waarbij bedrijven vanuit heel Nederland CO₂ zullen opslaan in meerdere gasvelden onder de Noordzee. Het is de bedoeling dat de leidingen van Aramis 22 megaton CO₂ per jaar vervoeren naar lege gasvelden onder de Noordzee. Aramis start naar verwachting in 2030.
  • In het Delta Rhine Corridor-project werkt Nederland samen met Duitsland. Hierin leggen verschillende bedrijven pijpleidingen aan voor het verplaatsen van onder andere CO₂ om op te slaan in Aramis.
  • Northern Lights is een CO₂-opslag-project in Noorwegen. Waarin 0,8 megaton CO₂ per jaar van het Nederlandse bedrijf Yara Sluiskil onder de Noorse zeebodem wordt opgeslagen. Dit gebeurt vanaf 2026 15 jaar lang.

Video: CO₂ opslag in lege gasvelden op zee

Ccs is de afvang, het transport
en de opslag van CO2.
De CO2 kan worden opgeslagen in
lege gasvelden onder de Noordzee.
Zo kunnen we snel en kosteneffectief
de CO2 uitstoot van de industrie verminderen.
Natuurlijk leven hier ook vragen
over en onze expert Earl Goetheer
zal de meest gestelde vragen
beantwoorden.
Ik ben Earl Goetheer.
Ik werk al sinds 2000 aan wat je eigenlijk kan doen met CO2.
Ccs is eigenlijk een Engelse afkorting
en dat staat voor Carbon Capture en storage.
Het zijn dus twee elementen erin.
Het afhangen van CO2 uit emissies
denk maar bijvoorbeeld aan fabrieken
en vervolgens het afgevangen...
...CO2 in een leeg gasveld bijvoorbeeld
opslaan permanent.
Het belang van CCS is de 2030
doelstelling.
Wij willen als land 50 procent
CO2 reductie kunnen krijgen en...
...CCS is daarvoor één van de maatregelen
die onze Nederlandse...
...industrie in staat stelt om
deze zware opgave te kunnen volbrengen.
Het afvangen van CO2 kan gedaan
worden op verschillende manieren,
bijvoorbeeld het afhangen van CO2
uit rookgassen door middel van een WASP proces.
Maar je kunt ook afvangen uit de
productie van waterstof.
Wij staan hierbij AVR in Duiven.
Bijzonder hier is dat een gedeelte
van de rookgassen als waren aftappen en reinigen van CO2.
De CO2 wordt er eigenlijk weggehaald
uit de rookgassen en gebruikt bij tuinders.
Transporteren van CO2 kan gedaan
worden op verschillende manieren. Op kleine schaal via vrachtwagens.
Maar als je wil gaan naar grootschalige
CO2 afvang en opslag,
dan moet je praten over schepen
of in lege gasvelden.
Een gasveld is eigenlijk niks anders
dan een poreuze gesteenten...
...waar heel veel kaartjes eigenlijk
in zit.
En daar zit het methaan als ware
opgeslagen.
De reden waarom de aardgas opgeslagen
zit in een niet poreus...
...gesteente is omdat er een deklagen
boven zitten.
En dat zorgt er eigenlijk voor
als wij in plaats van het aardgas
nooit CO2 in die velden gaan steken.
Dat is CO2 er niet uit kan gaan.
Als we even terugkijken van wat
zijn er de belangrijkste elementen.
Nou Carbon Capture en Storage
Dat is een technologie die bekend
is. Die al toegepast wordt in het buitenland.
Het tweede is, het is een veilige
technologie en een derde...
...is dat het een daadwerkelijke impact
kan maken voor onze Nederlandse industrie.
 

Hergebruik van CO₂ helpt ook met halen klimaatdoelen

Naast opslaan kan CO₂ ook opnieuw gebruikt worden. Dit heet ook wel Carbon Capture and Utilisation (CCU). De CO₂ kan hergebruikt worden voor verschillende dingen:

  • bouwmaterialen;
  • chemische productieprocessen;
  • als brandstof;
  • eiwit voor in veevoer;
  • in kassen, waar planten groeien door de CO₂.

Zo levert de industrie in het Botlekgebied CO₂ aan tuinbouwbedrijven in het Westland. Ook levert een afvalverbrander in Duiven CO₂ aan tuinbouwbedrijven in Oost-Nederland.

Kabinet helpt bedrijven met CO₂-opslag en hergebruik

Risico’s van CO₂-opslag en -hergebruik

CO₂ komt van nature voor in de lucht en is niet giftig. In grote hoeveelheden kan het gas gevaarlijk zijn, omdat het door zijn gewicht zuurstof verdringt. De kans dat CO₂ ontsnapt uit lege gasvelden is heel erg klein. In deze velden heeft namelijk miljoenen jaren aardgas gezeten, zonder dat het in de lucht kwam.

De buizen waarin CO₂ wordt vervoerd, moeten aan strenge veiligheidseisen voldoen. Zodat lekkage niet mogelijk is. Ook worden deze transportbuizen regelmatig gecontroleerd door onafhankelijke partijen.

Vergunningen nodig voor transport en opslag van CO₂

Voor transport en opslag van CO₂ zijn vergunningen nodig met strenge veiligheidseisen. Deze eisen staan in de Mijnbouwwet. Het Staatstoezicht op de Mijnen houdt toezicht op de naleving van de Mijnbouwwet.

CO₂ uit de lucht halen

CO₂ die al is uitgestoten kan ook weer uit de lucht worden gehaald om vervolgens op te slaan. Dit heet koolstofverwijdering. Dit is een nieuwe techniek, waarvan de overheid nog moet uitzoeken hoe het deze in Nederland het beste kan toepassen.