Fouten en fraude in de zorg voorkomen

De overheid neemt maatregelen om fouten bij betalingen in de zorg zoveel mogelijk te voorkomen. Bijvoorbeeld door regels te verduidelijken en te vereenvoudigen. Ook beperkt de overheid de mogelijkheden om regels opzettelijk te overtreden. 

Regels en systemen in de zorg vereenvoudigen

Wetten en regels, (financiële) systemen en processen moeten eenduidig en niet fraudegevoelig zijn. Dit geldt ook voor de administratie en controles bij zorgaanbieders, zorgverzekeraars en gemeenten. Om dit te bereiken, neemt de overheid bijvoorbeeld de volgende maatregelen:

  • Nieuwe declaratieregelgeving wordt nog maar 1 keer per jaar aangepast. De zorgsector wordt vooraf geïnformeerd over de wijzigingen.
  • Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) toetst samen met zorgorganisaties en handhavers regels en wetten op fraudegevoeligheid en duidelijkheid. Waar nodig, past de overheid wetten en regels aan.
  • Zorgverzekeraars beoordelen ook of het nodig is om wetten en regels aan te passen. Dit doen zij op basis van hun controles en fraudeonderzoeken. Eventuele voorstellen dienen zij in bij het ministerie van VWS en de NZa.

Bewustmaken van de zorgsector en verbeteren van administratieve organisatie

Een professionele zorgaanbieder verleent niet alleen goede zorg, maar handelt deze ook financieel goed af. Via het programma Rechtmatige Zorg 2018-2021 streven de betrokken partijen naar een cultuur waarin het vanzelfsprekend is dat rekeningen kloppen. Een cultuur waarin mensen regels en normen naleven en elkaar aanspreken op fouten en frauduleus gedrag. En waar systemen zo zijn ingericht dat fouten zo veel mogelijk worden voorkomen. Daarom neemt de overheid verschillende maatregelen.

Belang van correcte betalingen

Zorgaanbieders werken aan bewustwording en kennis bij hun zorgverleners over (het belang van) correcte betalingen. Bijvoorbeeld door kennis en expertise te delen over administratieve systemen, declaratieprocessen en interne controles. Hiervoor werken de zorgaanbieders samen met de overheid, zorgverzekeraars en de Nederlandse Zorgautoriteit.

Zorgverzekeraars en zorgaanbieders in verschillende sectoren werken samen aan de ontwikkeling van horizontaal toezicht. Dit is een vorm van samenwerking tussen de zorgverzekeraars en een zorgaanbieder. Deze vorm gaat uit van wederzijds vertrouwen en richt zich op de rechtmatigheid van de zorguitgaven. Dit gaat over correct registreren en declareren. En over gepast gebruik van zorg.

Het doel van horizontaal toezicht is het verbeteren van de kwaliteit van de bedrijfsvoering en de processen om tot correcte declaraties te komen.

Aandacht correct registreren en declareren in opleiding

Geneeskundige vervolgopleidingen zijn gestart met een bewustzijnsproject om doelmatigheid van zorg in de opleiding te integreren. Via dit project willen zij assistenten in opleiding (aios) opleiden in het maken van doelmatige keuzes. Voor optimale kwaliteit aan tevreden patiënten en een betaalbare zorg. Ook het belang van correct registreren en declareren van zorg komt aan bod. Voor kennisoverdracht en bewustwording is onder meer een online cursus 'Kennis van zorgkosten' ontwikkeld.

Verbetering gegevensuitwisseling

De overheid wil met een verbetering van de gegevensuitwisseling de aanpak van fraudeurs versterken.

Het wetsvoorstel Wet toetreding zorgaanbieders introduceert een meldplicht voor alle nieuwe zorgaanbieders binnen het bereik van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg voor aanvang van de zorgverlening. Deze meldplicht moet het toezicht verbeteren van de IGJ op nieuwe zorgaanbieders. En de bewustwording bevorderen van nieuwe zorgaanbieders van de voorwaarden voor goede zorg waaraan zij moeten voldoen. En hun verantwoordelijkheid daarvoor. Dit wetsvoorstel zorgt ervoor dat ook zorgverzekeraars en zorgkantoren kennis krijgen van alle nieuwe zorgaanbieders die hebben voldaan aan de meldplicht. Zo kunnen zorgverzekeraars en zorgkantoren vroegtijdig in actie komen om fraude te voorkomen.

Daarnaast is er een wetsvoorstel in voorbereiding dat de basis legt voor gegevensuitwisseling via een waarschuwingsregister. Met het waarschuwingsregister kunnen zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten vastgestelde fraudes uitwisselen. Daarmee zijn de partijen alert en kunnen zij vooraf maatregelen nemen. De verwachting is dat dit wetsvoorstel nog in 2018 aan de Tweede Kamer wordt voorgelegd.