Maatregelen tegen luchtvervuiling

De overheid houdt de luchtkwaliteit in de gaten. Rijksoverheid, provincies of gemeenten nemen maatregelen als de luchtvervuiling te groot is.

Risico's van luchtvervuiling

Luchtverontreiniging heeft gevolgen voor de natuur en is slecht voor de gezondheid van mensen. Zo kunnen fijnstof en stikstofdioxide leiden tot eerder overlijden. En tot bijvoorbeeld luchtwegklachten, longkankersterfte en verergering van hart- en vaatklachten.

Jaarlijkse monitoring luchtkwaliteit

De overheid controleert jaarlijks hoe het is met de luchtvervuiling. De resultaten van deze controle staan in de monitoringstool luchtkwaliteit en de monitoringsrapportage luchtkwaliteit.

Extra maatregelen tegen luchtvervuiling

Tijdens de controle kan blijken dat Nederland de doelstellingen uit het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) niet op tijd haalt. Is dat het geval, dan neemt de overheid extra maatregelen. Dit kunnen landelijke of plaatselijke maatregelen zijn. 

Milieuzones voor diesel-personenauto’s

Sinds 1 januari 2020 gelden landelijke regels voor gemeenten met milieuzones. In milieuzones mogen gemeenten oudere dieselauto's, vrachtwagens en bussen weren die veel luchtvervuiling veroorzaken. Bekijk welke regels er per gemeente gelden op Milieuzones.nl.

Auto's, bussen en vrachtwagens op benzine mogen altijd de milieuzone inrijden. 

Vanaf 2025 alle nieuwe bussen zonder uitstoot

Vanaf 2025 rijden alle nieuwe bussen voor openbaar vervoer zonder uitstoot. De bussen rijden dan elektrisch of op waterstof en leveren fors minder luchtverontreiniging. En de energie moet volledig duurzaam zijn opgewekt uit zonnepanelen of windmolens.

Milieuzone voor vrachtverkeer

Gemeenten kunnen met milieuzones (delen van) de stad afsluiten voor de meest vervuilende vrachtwagens.

Minder parkeerkosten voor schonere voertuigen

Daarnaast werkt het Rijk aan nieuwe wetten voor parkeertarieven. Daardoor betalen eigenaren van voertuigen die minder vervuilen, minder parkeergeld.

Luchtkwaliteit gevoelige bestemmingen

In de buurt van provinciale wegen en rijkswegen mogen zogenaamde gevoelige bestemmingen niet zomaar gebouwd worden. Bijvoorbeeld een school. Dit staat in het Besluit gevoelige bestemmingen (luchtkwaliteitseisen). Vestiging of uitbreiding van gevoelige bestemmingen mag alleen als dit kan binnen de grenswaarden voor de luchtkwaliteit.

Programma om grenswaarden luchtkwaliteit te halen

Het NSL moet ervoor zorgen dat Nederland de Europese grenswaarden op tijd haalt. Rijk, provincies en gemeenten zetten zich hiervoor in. Het NSL loopt door totdat de Omgevingswet ingaat.