Totstandkoming fosfaatrechtenstelsel
Sinds 1 januari 2018 is er het stelsel van fosfaatrechten voor melkvee. Doel van dit stelsel is om te zorgen dat de fosfaatproductie onder het fosfaatplafond komt en blijft.
Werking stelsel fosfaatrechten
Landbouwbedrijven die bedrijfsmatig melkvee houden hebben fosfaatrechten nodig. Boeren mogen per kalenderjaar met hun melkvee niet meer mest produceren dan het aantal fosfaatrechten dat ze hebben. Fosfaatrechten worden uitgedrukt in kilogrammen fosfaat: 1 recht is 1 kilogram fosfaat.
Vragen en antwoorden over fosfaatrechten
Lees hier de meestgestelde vragen en antwoorden over fosfaatrechten.
Totstandkoming fosfaatrechtenstelsel
1984 - 2018
Het stelsel van fosfaatrechten is tot stand gekomen in de periode 1984 tot 2018.
Invoering van de melkquota, omdat in de EU meer melk werd geproduceerd dan geconsumeerd. Het stelsel van melkquota beperkte de melkproductie en daarmee (indirect) de mestproductie door melkvee.
Hierin is opgenomen dat de totale productie van fosfaat (en stikstof) het niveau van het jaar 2002 niet overschrijdt. Nederland krijgt een fosfaatproductieplafond van totaal 172,9 miljoen kilogram per jaar en een stikstofproductieplafond van 504,4 kilogram per jaar (alle diersectoren bij elkaar en ongeacht het type veehouderij).
In Europees verband wordt besloten de melkquotering te laten vervallen per 1 april 2015.
Het fosfaatproductieplafond van 172,9 miljoen kilogram en het stikstofproductieplafond van 504,4 kilogram blijft van kracht.
De verantwoordelijkheid om onder het fosfaatproductieplafond te blijven komt na het vervallen van de melkquotering bij de sector te liggen. Als uit de monitoring blijkt dat de fosfaatproductie in een bepaald jaar het plafond overschrijdt, worden maatregelen genomen.
Het fosfaatproductieplafond van 172,9 miljoen kilogram en het stikstofproductieplafond van 504,4 kilogram blijft van kracht.
Overschrijding van het fosfaatproductieplafond van de melkveesector. Ondernemers sorteren voor op afschaffen melkquotum en de melkveestapel is uitgebreid.
1-4-2015Melkquotum vervalt
De aankondiging van maatregelen voor regulering van de fosfaatproductie voor de melkveehouderij, per brief aan de Tweede Kamer. Deze datum wordt de zogenoemde peildatum.
Overschrijding fosfaatproductieplafond van de melkveesector en overschrijding van het nationale fosfaatproductieplafond.
Het wetsvoorstel ‘Wijziging van de Meststoffenwet in verband met de invoering van een stelsel van fosfaatrechten’ is aan de Tweede Kamer gestuurd. De Europese Commissie heeft aangegeven dat sprake zou zijn van ongeoorloofde staatsteun, onder de in 2016 geldende omstandigheden van het stelsel. De invoering van het fosfaatrechtenstelsel werd daarom opgeschort tot 1 januari 2018.
Het fosfaatreductieplan is opgesteld in overleg met LTO Nederland, de Nederlandse Zuivelorganisatie (NZO), NEVEDI, NAJK, de Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV) en de Rabobank. Met financiële prikkels werd een verkleining van de melkrundveestapel gestimuleerd, ook werd het fosforgehalte in mengvoer verlaagd om de fosfaatproductie van melkvee te verminderen. De totale fosfaatproductie bleef in 2017 met 167,9 miljoen kilogram onder het gestelde plafond.
Huidige derogatie. Het fosfaatproductieplafond van 172,9 miljoen kilogram en het stikstofproductieplafond van 504,4 kilogram blijft van kracht. Nederland is nu ook gehouden aan het wettelijk vastleggen en handhaven van de sectorale fosfaat- en stikstofplafonds (overeenkomstig het niveau van 2002).
Op basis van de forfaitaire productie van dierlijke meststoffen op de peildatum wordt het fosfaatrecht van een melkveebedrijf vastgesteld. Een (generieke) korting van 8,3% wordt op dat fosfaatrecht toegepast, met uitzondering van grondgebonden bedrijven en bedrijven met een relatief klein mestoverschot. Het fosfaatrecht van bedrijven die behoren tot één van de knelgevallencategorieën is verhoogd (verzoeken hiervoor konden worden ingediend tot en met 1 april 2018).
Brief aan de Tweede Kamer (29 maart 2018). Hierin staat dat het aantal toegekende fosfaatrechten zich boven het fosfaatproductieplafond voor de melkveehouderij (84,9 miljoen kilogram) bevindt. Vervolgens (16 mei 2018) gemeld dat de Europese Commissie naar aanleiding van deze informatie stelt dat het aantal toegekende rechten onder het sectorale fosfaatproductieplafond moet worden gebracht.