Veiligheid rondom elektromagnetische velden

Elektromagnetische velden rondom hoogspanningslijnen

Rondom hoogspanningslijnen zijn altijd sterke elektromagnetische velden. Bij de aanleg van nieuwe hoogspanningslijnen zorgen netbeheerders ervoor dat het elektromagnetische veld zo klein mogelijk is. Toch kan iemand blootgesteld worden aan zo’n veld. De effecten daarvan hangen af van of iemand kort of lang is blootgesteld aan elektromagnetische velden.

Kortdurende blootstelling aan een elektromagnetisch veld

Sterke elektromagnetische velden kunnen bij kortdurende blootstelling lichamelijke reacties veroorzaken. Voorbeelden daarvan zijn tintelingen in de armen en het zien van lichtflitsen. 

De Europese Unie adviseert om mensen niet bloot te stellen aan magneetvelden van meer dan 100 microtesla. Tesla is de eenheid voor de sterkte van een magnetisch veld. Bij elektromagnetische velden onder deze grens treden geen directe lichamelijke reacties op. 

In Nederland is het onmogelijk om dichtbij het sterke elektromagnetische veld van hoogspanningslijnen te komen. Mensen zijn dus altijd op een veilige afstand van deze sterke velden.

Langdurende blootstelling aan een elektromagnetisch veld

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt er een verband is tussen hoogspanningslijnen en leukemie. Mensen die lang in de buurt van een bovengrondse hoogspanningslijn zijn, zouden een grotere kans hebben die ziekte te krijgen. Wetenschappers weten alleen niet zeker dat dit komt door elektromagnetische velden. Daar is meer onderzoek voor nodig. 

Nieuwbouwplannen houden rekening met elektromagnetische velden

Gemeenten en netbeheerders berekenen bij nieuwbouwplannen altijd het elektromagnetische veld van hoogspanningslijnen. Om de risico’s zo klein mogelijk wil houden, adviseert de overheid om nieuwe woningen, scholen of crèches niet te dicht in de buurt van hoogspanningslijnen te bouwen.

Meer informatie over hoogspanningsvelden en elektromagnetische velden is te vinden bij het RIVM.

Antennes voor bijvoorbeeld telefoon- en internetverbinding

Antennes zenden een signaal uit via elektromagnetische velden. De kracht waarmee zij dit signaal uitzenden verschilt per antenne. Dat betekent dat ook de elektromagnetische velden per antenne verschillen.

Kleine antennes

Kleine antennes in producten zoals mobiele telefoons zijn niet gevaarlijk voor de gezondheid. Ze moeten namelijk voldoen aan strenge veiligheidseisen. Ook voor elektromagnetische velden.

Sterkere antennes

Bij sommige antennes is het wel nodig om afstand te houden. Het gaat daarbij om antennes met een groot bereik. Die hebben dus sterke elektromagnetische velden. Denk aan zendmasten voor tv, radio en radar.

Rondom deze sterkere antennes staan altijd hekken of muren, zodat mensen niet te dichtbij kunnen komen.

Informatie over waar sterke antennes in Nederland staan, staat in het Antenneregister.

Vergunning plaatsen nieuwe antennes

Voor antennes groter dan 5 meter is een vergunning nodig. Wil een telecomaanbieder bijvoorbeeld een nieuwe antenne op een gebouw plaatsen? Dan moet er ook toestemming zijn van de bewoners of eigenaren. Er is geen vergunning nodig voor het plaatsen van antennes kleiner dan 5 meter.

Werken met elektromagnetische velden

Sommige mensen werken dichtbij sterke elektromagnetische velden. Bijvoorbeeld in hoogspanningsmasten, bij zendmasten op daken, bij radarinstallaties of bij MRI-apparatuur. Werkgevers en werknemers moeten voorkomen dat werknemers daarbij risico’s lopen. Daarom moeten zij deze risico’s inventariseren en maatregelen nemen om deze te voorkomen. Zoals het tijdelijk uitzetten van apparatuur, de toegang te beperken of door waarschuwingsborden te plaatsen.