Doel forensische zorg
De overheid wil zorgen voor een veilige terugkeer van daders in de samenleving. Voor daders met een psychische stoornis, een verstandelijke beperking of een verslaving is straf (alleen) niet passend. Zij hebben ook behandeling nodig, zoals therapie. Daarom kan geestelijke gezondheidszorg, verslavingszorg en verstandelijk gehandicaptenzorg onderdeel zijn van een straf of maatregel. Deze forensische zorg verkleint de kans dat iemand na behandeling opnieuw een misdrijf pleegt.
Hoe wordt bepaald of een dader forensische zorg krijgt?
De rechter bepaalt of iemand forensische zorg moet krijgen. Om daarover een uitspraak te kunnen doen kijkt de rechter naar adviezen over de verdachte. Verschillende organisaties kunnen deze adviezen geven. Van de reclassering die de verdachte bezoekt direct na de arrestatie, tot een uitgebreid onderzoek naar de ontoerekeningsvatbaarheid door het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP).
Wie kunnen forensische zorg krijgen?
Forensische zorg wordt gegeven bij een psychische stoornis, een verstandelijke beperking of een verslaving en is voor:
- verdachten of daders als voorwaarde bij hun straf;
- daders die in de gevangenis zitten;
- verdachten die nog wachten op de uitspraak van de rechter (preventief gehechten);
- terbeschikkinggestelden met bevel tot verpleging (tbs met dwangverpleging).
Zorg en beveiliging
Klinieken en andere zorginstellingen geven verschillende soorten forensische zorg. De dader kan bijvoorbeeld opgenomen worden in een verslavingskliniek of geplaatst worden op de psychiatrische afdeling van een gevangenis. Het soort zorg en het niveau van de beveiliging dat de dader nodig heeft bepaalt waar hij of zij de zorg ontvangt. Een Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC) heeft de hoogste beveiliging. Een FPC wordt ook wel tbs-kliniek genoemd, omdat daar tbs’ers worden behandeld.
Vormen van zorg
Er zijn verschillende vormen van zorg die de dader nodig kan hebben:
- klinische zorg, waarbij de dader wordt opgenomen in bijvoorbeeld een kliniek en daar behandeling krijgt;
- beschermd wonen met begeleiding en ondersteuning;
- ambulante zorg, waarbij de dader op vaste momenten zorg, behandeling, begeleiding en dagbesteding krijgt.
Meer informatie over deze verschillende vormen van zorg vindt u in de brochure van de Dienst Justitiële Inrichtingen.
Wet Forensische Zorg
De Wet forensische zorg is op 1 januari 2019 vernieuwd. U leest meer over de vernieuwingen in de brochure Wet forensische zorg vanaf 1-1-2019 (pdf).