Aanpak terrorisme in Nederland

De overheid werkt op verschillende manieren aan het bestrijden van terrorisme. Bijvoorbeeld door mogelijke terroristen in de gaten te houden. Door op tijd te signaleren of iemand radicaliseert. En door mensen en gebouwen die risico’s lopen extra te beveiligen.

Beveiliging van mogelijke doelwitten

De overheid neemt beveiligingsmaatregelen om personen en organisaties te beschermen die het doelwit kunnen worden van aanslagen. Dit verkleint het risico op terroristische aanslagen.

Als er toch een aanslag plaatsvindt, dan is de overheid voorbereid om de gevolgen zo veel mogelijk te beperken.

Herkennen van radicalisering

Terroristen maken een radicaliseringsproces door voordat ze besluiten hun ideeën met geweld aan anderen op te leggen. Docenten en jongerenwerkers proberen dit te herkennen. En melden, wanneer nodig, radicalisering bij politie en justitie. Ook wijkteams van de politie spelen hierin een belangrijke rol. Mogelijk wordt radicalisering zo op tijd gestopt en leidt het niet tot terrorisme.

Straffen van terrorisme

Terroristische misdrijven zijn misdrijven die gepleegd zijn met een terroristisch oogmerk. De bijkomende omstandigheid van het terroristische oogmerk zorgt voor een hogere straf. De straffen voor terroristische misdrijven liggen dan ook hoger dan bij de basismisdrijven. Dat geldt ook voor mensen die iets van plan zijn. Mensen die een aanslag voorbereiden of deelnemen aan een terroristische training zijn ook strafbaar. 

Maatregelen tegen terrorisme

De overheid heeft een aantal maatregelen genomen om terrorisme tegen te gaan. Een aantal voorbeelden:

  • Websites die oproepen tot haat, geweld of discriminatie worden uit de lucht gehaald.
  • Het Alerteringssysteem Terrorismebestrijding waarschuwt overheid en belangrijke sectoren (drinkwaterbedrijven, energiesector) bij een terroristische dreiging.
  • De Koninklijke Luchtmacht bewaakt het luchtruim boven Nederland dag en nacht.
  • Europese landen werken intensief samen om terrorisme te bestrijden. Zo is er bij de Europese Unie onder meer een veiligheidscoördinator. Deze coördinator stemt de terrorismebestrijding van de lidstaten op elkaar af.
  • De overheid heeft maatregelen genomen tegen financiering van terrorisme.
  • De inlichtingen- en veiligheidsdiensten hebben hun capaciteit vergroot. De nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) helpt om Nederland veilig te houden en ook om onze militairen in het buitenland te beschermen.
  • Op de nationale sanctielijst terrorisme staan personen en organisaties die zijn betrokken bij terroristische activiteiten. Hun tegoeden zijn bevroren. 

Aanvullende maatregelen om terrorisme te bestrijden 

De overheid heeft een aantal aanvullende maatregelen genomen om terrorisme tegen te gaan. Een aantal voorbeelden:

  • Opsporingsdiensten kunnen verdachten van een ernstig terroristisch misdrijf langer voorlopig vasthouden. Zo hebben zij meer tijd om bewijs te verzamelen.
  • Opsporingsdiensten kunnen makkelijker DNA afnemen bij verdachten van een terroristisch misdrijf. Zij kunnen dit DNA gebruiken bij hun onderzoek naar het misdrijf.
  • Mensen die informatie hebben over een terroristisch misdrijf, moeten hiervan aangifte doen. Ook als het misdrijf nog in voorbereiding is.
  • Rechters kunnen iemand die is veroordeeld voor een terroristisch misdrijf, het kiesrecht ontnemen.

Internationale samenwerking informatie-uitwisseling terrorisme

Het kabinet wil de internationale samenwerking en informatie-uitwisseling bij de bestrijding van terrorisme versterken.

Hiervoor is de eenheid Passagiersinformatie Nederland (Pi-NL). De eenheid analyseert gegevens van luchtvaarmaatschappijen. Bijvoorbeeld reserveringsgegevens. Hierbij werkt de eenheid samen met vergelijkbare units in andere landen. De informatie kan worden gebruikt bij de bestrijding van zware criminaliteit en terrorisme. Dit staat in het wetsvoorstel gebruik van passagiersgegevens voor de bestrijding van terroristische en ernstige misdrijven. De Eerste Kamer heeft het wetsvoorstel op 4 juni 2019 goedgekeurd. 

Verbodsbepalingen radicale organisaties uitbreiden

Het kabinet wil de verbodsbepalingen voor radicale organisaties uitbreiden. Het gaat om radicale organisaties met het doel om onze democratische rechtsstaat omver te werpen of af te schaffen. Het kabinet werkt dit voornemen nog verder uit.

Soorten terrorisme

Jihadisme is op dit moment de belangrijkste bron van terrorisme. Maar er zijn meer vormen. Zo pakt de overheid ook terrorisme aan uit de hoek van links- en rechts-extremisten en van dierenrechtenactivisten.